Opinie: Onze mensen zijn solidair met jou, Oostzaan

Stel dat je langer wilt leven. De buren aan de overkant bieden je hun ruimere woning aan, maar jij zegt nee: je verhuist liever de woning van de buren naar jouw huidige woonruimte. Je hebt het gewoon nog niet aan die buren voorgesteld. Denk er eens over op een veel grotere schaal en je zult zien wat er momenteel gebeurt in Oostzaan, een kleine gemeente die vecht voor haar toekomst.

Het is pijnlijk om van een afstand te zien hoe de politiek in Oostzaan en Wormerland heen en weer beweegt binnen het dilemma dat onafhankelijk blijven gezien de schaal eigenlijk onmogelijk is, maar dat onafhankelijkheid zelf wordt gewaardeerd als symbool van individualiteit. Zo moeten de inwoners van Zaandijk, Koog aan de Zaan, Wormerveer, Krommenie, Assendelft en Westzaan zich een halve eeuw geleden gevoeld hebben toen Zaandam hen gretig de vingers toestak. Ingeslikt. Vijftig jaar later identificeren veel jonge inwoners van de voormalige townships zich nog steeds als dorpelingen. Ook wij maken ons schuldig: wij weigeren absoluut deze gebieden van de gemeente als ‘wijk’ van Zaanstad te classificeren en gebruiken met trots de term ‘dorp’.

klagen

In de dorpen – en hoe verder je van Zaandam komt, hoe meer je over de problematiek hoort – worden voortdurend geklaagd over het feit dat alle aandacht van het gemeentebestuur op Zaandam lijkt te zijn gericht. En het grootste deel van het beschikbare geld. Aan de andere kant: laat Zaandam wegkomen met de capriolen van de stad en houd de ‘grootheidswaanzin’ weg van de andere centra. Vijftig jaar Zaanstad hebben de individualiteit en het zelfvertrouwen van de dorpsbewoners niet noemenswaardig aangetast.

Een verschil tussen de grote Zaanse fusie van de vorige eeuw en de huidige situatie is dat Zaanstad niet staat te popelen om uit te breiden. In ieder geval niet openlijk. Als Oostzaan zou worden ‘geannexeerd’, zou dat niet betekenen dat er plotseling een groot ongebruikt terrein vrijkomt voor de broodnodige woningbouw, zoals gevreesd mag worden aan de andere kant van de ophaalbrug tussen de twee gemeenten. Provinciale regels houden veel tegen en als dat in de toekomst verandert, zal een kleine Oostzaan onvermijdelijk mee veranderen.

Dat de Oostzaanse politiek verkiezingen blijft uitstellen naar de toekomst toont ook de zwakte van een minigemeente aan: bestuurders kunnen op ieder moment verwachten dat ze persoonlijk bij de bakker of al wandelend met de hond in een grote gemeente een verkiezing te wachten staan. , de operatie wordt uitgevoerd in een meer beschermde omgeving en comfortabel anoniem op sociale netwerken. Maar iedereen die betrokken is bij de politiek moet zich realiseren dat het nemen van beslissingen daar een onlosmakelijk onderdeel van is.

Meng een trois

Oostzaan zet nog steeds in op een fusie met Wormerland en Landsmeer, al komt die liefdesverklaring voorlopig van één kant. In feite heeft het ‘uithollen’ van de officiële organisaties van Oostzaan en Wormerland in supergemeenten niet geresulteerd in een stabiel onderkomen. Het is niet duidelijk waarom dit beter zou werken bij een officiële ménage à trois en het zou kunnen dat onderlinge rivaliteit bij een bestuurlijke fusie voor problemen zorgt: als er één voorziening moet komen voor de gehele fusiegemeente, welke stad dan daarbij betrokken is bij het verkrijgen ervan? Een bestuur dat de kwestie van een afstandje en met een meer rationele blik bekijkt, is misschien nog niet zo slecht.

Amsterdam

We kunnen ons voorstellen dat de gemeente Zaandam geen fusie tussen Oostzaan en Amsterdam verwacht. Daarmee zou de hoofdstad een heel directe buur worden en zelfs met het Noordzeekanaal in de weg weten ze de relaties in Amsterdam te versterken door tegen de stroom van de Zaanse in te gaan met controversiële plannen (denk aan de windturbines in de Noorder IJplas, de verplaatsing van de mestfabriek van ICL Fertilizers Europe tot het terrein van de fabrieken van de HES Bulk Terminal Amsterdam – pal voor de huizen aan de Hemkade en de Pieter Ghijsenlaan – waar de belangenbalans maar één kant op lijkt te gaan.

Maar net zoals de inwoners van Zaanstad naar Amsterdam kijken, kunnen de inwoners van Oostzan naar ons kijken. Zoals die grote arrogante buurman. Wij kijken echter naar Oostzaan en zijn niet blij, we wensen de regisseurs alleen wijsheid en daadkracht toe. En voor Wormerland geldt hetzelfde.