Lucas Gassel van Helmont heeft zijn eigen gewone eik

Vrijdag 15 maart om 12.30 uur

Algemeen

Tekst en foto’s: Henk van Dijk

HELMOND Op zaterdag 9 maart 2024 viel onze wereldberoemde Helmondse schilder Lucas Gassel (1488-1569) op een wel heel bijzondere manier op. In het kasteelpark, vlakbij de ‘liegbank’, werd een eik geplant, de Lucas Gassel-eik. Hierna volgde de officiële inhuldiging van de Gasseltoren in het Kasteelmuseum en de door het museum ingerichte werkplaats van Lucas Gassel. Beide activiteiten werden uitgevoerd in samenwerking tussen de gemeente Helmond, het Helmond Museum en de Vereniging Lucas Gassel.

Lucas Gassel-dag

Deze bijzondere dag voor Lucas Gassel begon om 11.00 uur bij de hoofdingang van de Bibliotheek, aan de Watermolenwal. Hier kun je ook een groot schilderij op het fronton bewonderen, met veel elementen van de schilderijen, van Lucas Gassel. Vanaf hier ging de parade richting het kasteelpark. Er werd gestopt bij de buste van Lucas Gassel in het Geukerspark en we raakten in gesprek. Ook de kunstenaar van de buste, Trudy Broos, was aanwezig. Hierna ging de hele stoet verder, begeleid door de Broederschap van Catalina en de Broederschap van San Antonio Abad. De hele groep liep voor de kar met de boom uit via de Watermolenwal, Havenplein en Kasteellaan naar de kasteeltuin.

Plant gewone eik

Ook werd er een korte stop gemaakt bij de bronzen buste van Lucas Gassel, aan de rand van het Burgemeester Geukerspark. Na aankomst in het kasteelpark vond de plantceremonie van de Lucas Gassel-eik plaats. De plechtigheid werd voorafgegaan door toespraken van Lucas Gassel, zijn vriend Samplonius, cultureel adviseur Marita van Lierop en de voorzitter van het Genootschap, Ger Jacobs. Wethouder Marita van Lierop onthulde vervolgens een plaquette voor de plantage, vlakbij de gewone eik. Dit is de gewone eik (Quercus Robur), of de gewone eik van Lucas Gassel. Deze gewone eik slaat tijdens zijn eerste zestig levensjaren gemiddeld 31 kilogram koolstof per jaar op. Dit komt overeen met de productie van ongeveer 83 kilo zuurstof per jaar.

groetjes vendel

Hierna gaven de gilden een bijzondere groet met spandoeken op het gras voor de bank. Vervolgens gingen de deelnemers, waaronder Lucas Gassel, zijn vriend Dominicus Samploniu en alle gasten, naar het kasteel. Hier werden ze op de binnenplaats ontvangen door de kasteelvrouw Catharina van Cortenbach.

Vervolgens begaven de gasten zich naar de toren, die onlangs is opgedragen aan Lucas Gassel. Eenmaal aangekomen bij de toren spraken Lucas, zijn vriend Samplonius en Catharina met cultuurwethouder Van Lierop, directeur Esther Hartzema en Ger Jacobs. Hierna werden zij en de andere gasten uitgenodigd de toren te betreden voor een bijzondere blik op het schilderij ‘Het offer van Abraham’, toegewezen aan Lucas Gassel. Nadat ook de andere deelnemers de ruimte hadden bezocht, ging de groep naar de werkplaats van Lucas Gassel, die tot het najaar op dezelfde verdieping van het kasteel gevestigd zal zijn.

Eerbetoon aan Lucas Gassel

Lucas Gassel van Helmont (1488-1570) speelde een leidende rol in de ontwikkeling van de landschapsschilderkunst in de 16e eeuw. In die zin gaf hij de gewone eik een belangrijke plaats. Voor hem is de machtige boom niet alleen de toegang tot een uitzicht op een uitgestrekt en fantastisch wereldlandschap, maar is deze boom ook een symbool van kracht, schoonheid, gastvrijheid, bescherming en wijsheid.

De schilder Helmond bracht zijn jeugd door in de omgeving van het kasteel en de kasteeltuin. Als eerbetoon en blijvende herinnering aan hem heeft de Vereniging Lucas Gassel Helmond in samenwerking met Gemeente Helmond, Museum Helmond, IVN Helmond en de Helmondse Gilden deze gewone eik hier geplant als “Lucasboom”.