‘Ik noem mezelf liever een schepper van dingen’ – Uden Advertising | Weekblad Udens

IN GESPREK MET

5 minuten geleden

menselijke interesse
20 keer lezen

UDEN | Genoveef Lukassen uit Uden is een creatief genie. In zijn atelier werkt hij aan diverse projecten en ontwerpen. We spraken met haar over haar passie voor kunst en gemeenschap.

van Henk Lunenburg

Genoveef werd in 1965 in Helmond geboren in een gezin van vier kinderen. Toen hij 3 maanden oud was, verhuisde het gezin naar Mariahout. Hij woonde daar tot hij 18 jaar oud was. Beide ouders waren leraren. Zijn moeder stierf toen Genoveef 14 was en zijn vader hertrouwde met iemand die onderwijs studeerde.

Hoe was je jeugd?
“Ik heb een heerlijke jeugd gehad en ging naar de basisschool in Mariahout. Tijdens een fietstocht naar Helmond vertelde ik aan een vriend dat ik kunstenaar wilde worden. Thuis knutselden we veel en als gezin bezochten we regelmatig musea. Misschien was toen al het zaadje geplant dat ik eindelijk een ‘kunstenaar’ werd. Wij zijn opgegroeid met veel vrijheid. Voor sporten in onze stad kunt u kiezen tussen voetbal en korfbal. Vrouwenvoetbal bestond nog niet en korfbal interesseerde mij niet. Ik was elf jaar toen ik lid werd van tennisclub De Raam in Lieshout.”

Wat waren uw vervolgstudies?
“Na de basisschool ging ik naar het Dr. Knippenberg College in Helmond. Daarna ben ik de lerarenopleiding tekenen en handvaardigheid gaan volgen aan het Moller Instituut in Tilburg. Daarna heb ik Gemengde Techniek, Monumentaal en Kunstgeschiedenis gestudeerd aan de AKI in Enschede. Hierna ging ik eigenlijk lesgeven, maar ik had het gevoel dat ik eerst dingen moest leren en pas les kon geven als ik meer kennis had. Ik ben nu een ‘kunstenaar’, maar ik denk niet dat dat de juiste omschrijving is. Visueel journalist zijn, of zoals ik mezelf ‘maker van dingen’ noem, past beter bij mij.”

Je beschikt over een eigen studio aan de PNEMstraat in Uden.
“Ik werkte regelmatig en onregelmatig samen met mijn broer Gregoor in mijn atelier. Samen hebben we het Werk ‘Welkom’ gedaan; een boom bij de ingang van Sint Jan, die tijdens een storm werd verwoest. In mijn atelier ben ik vaak bezig met het zichtbaar of tastbaar maken van gedachten en filosofieën door dingen te ontwerpen. Soms wordt het bestempeld als kunst, soms niet. Sterker nog, ik maak me altijd zorgen over ‘tijd’. Ik probeer de tijd vast te leggen met de beelden en de dingen die ik doe, en van tijd tot tijd probeer ik op de tijd te anticiperen en een kleine blik in de toekomst te werpen. Naast het originele werk dat ik voor mezelf maak, ontwerp ik ook boeken voor uitgeverij Hoenderbossche Verzen in Uden. Deze uitgeverij is in 1994 opgericht door Maarten van den Elzen. Ik maak poëziebundels op zo’n manier dat elk boek dat ik ontwerp weinig gelijkenis vertoont met een boek dat voor dat doel is gemaakt.”

Wanneer bent u naar Uden verhuisd?
“Tijdens mijn studie heb ik op veel verschillende plekken in Tilburg en Enschede gewoond. Ik heb zelfs periodes gehad waarin ik dakloos was. Toen ik na mijn studie in Tilburg woonde en werkte, was ik regelmatig in Uden. Maarten van den Elzen ontmoette ik in 1993. In 1994 kreeg Maarten een beroerte en ik ging naar Uden om hem te helpen. Om beter voor hem te kunnen zorgen, ben ik in 1995 verhuisd naar het Beatrixhof in Uden. Ik heb een tijdje niet eens gewerkt om het te onderhouden. Nu woon ik naast Maarten in Uden Zuid.”

Kunt u voorbeelden geven van projecten waaraan u heeft gewerkt?
“Sinds 1993 heb ik aan verschillende bamboeprojecten van Antoon Versteegde mogen werken, wat mij op mooie plekken heeft gebracht en tot prettige en bijzondere samenwerkingen heeft geleid. Namens Marc Isphording van Theaterspoor heb ik met Karel den Biggelaar samengewerkt aan verschillende projecten bij Herfsttheaterspoor en het Slingerpadfestival. ‘Bizarre Dieren’, een project met ‘Vergeten Woorden’ zoals Baffetoentje en Schuiertje, die als dieren vertegenwoordigd waren, ‘Redkapje’ en ‘Het Luisterbos’. Maarten van den Elzen en ik werkten aan een opdracht voor de Torreven de Mariahout. Maarten schreef een gedicht over de zeldzame dieren en planten die rond en in het moeras voorkomen. Ik heb een installatie gemaakt op basis van het gedicht en afbeeldingen van dieren en planten. Je kunt het nog steeds bewonderen. Museum Meermanno, Huis van Boeken in Den Haag, heeft 32 collecties verworven die ik voor Hoenderbossche Verzen heb ontworpen. Acht pakjes hiervan zijn van Maarten. Alle collecties zijn ook te vinden in het Nederlands Poëziecentrum in Nijmegen.

In 2011 was het centrale thema van de activiteiten ‘Waak wakker met de woorden in Palenstein’ Zoetermeer. In samenwerking met buurtbewoners en vrijwilligers van het Participatiecentrum is een groot plein geschilderd en haiku geschreven. Je ziet een grote blauwe boom met groene lucht en oranje grond. Het ontwerp past zich aan de trend van het project aan. Je zou nieuwe dingen kunnen ontdekken als je buiten de gebaande paden durfde te gaan. Samen met Maarten heb ik de poëzieroute Boxtel/Liempde gemaakt met veertien gedichten van verschillende auteurs in de openbare ruimte. Het nieuwste project met Maarten is ‘Een keukenstoel voor vroeger’; twee gedichtenbundels en een zeefdruk in een etui van gerecycled materiaal. In 2019 hebben we samen met Kunst & Co en de Heemkundekring samen met vrijwel alle basisscholen in Uden kunstwerken van 10 bij 10 meter gemaakt in het Bevrijdingspark om 75 jaar bevrijding te vieren. Ik heb hier en daar meerdere exposities gehad, zoals in 2022 bij ‘t Knekelhuisje in Uden. Veel van de projecten zijn te vinden op www.genoveef.com.”

Ook in Volkel ontdekten ze een kunstwerk.
“In 2018 werd zonnepark Hoogveld Zuid ingehuldigd en werd de maquette onthuld van het kunstwerk ‘Franciscus Zon’ dat ik zelf heb ontworpen en uitgevoerd. Het kunstwerk zou de dagelijkse prestaties van de zonnepanelen laten zien. Ik deed mijn best, maar alles was moeilijk. De zonnepanelenontwikkelaar stapte ermee naar de gemeente, maar die kwam steeds met nieuwe eisen. De ontwikkelaar heeft het project uiteindelijk op de plank gelegd en het is nooit meer uitgevoerd.”

Wie in Uden aan kunst denkt, denkt meteen aan het Krona Museum. Heb je daar iets voor gedaan?
“Na een prachtige samenwerking met Krona tijdens de ‘Slinger Atelier Route’ toonde sMaaK (Stichting Maashorst Kunst) tweemaal meer werk van haar kunstenaars bij Krona, geïnspireerd op de bijzondere 50-jarig jubileumtentoonstellingen. Ik heb met ‘De gans draagt ​​de kroon’ deelgenomen aan de tentoonstelling ‘De kroon als middelpunt’ en ‘Divers gekleurd’ – acht gekleurde vleermuizen gemaakt van gerecycled materiaal – aan de tentoonstelling ‘Verborgen achter de muren’.”

En dan nog iets heel anders: jij bent ook de politiek ingegaan!
“Na de herverdelingsverkiezingen zit ik in de gemeenteraad van GroenLinks. Wij willen niet dat mensen buitengesloten worden en zich uitgesloten voelen van de samenleving. Iedereen in Maashorst hoort erbij. Wij verdedigen een eerlijke verdeling, een prettig en duurzaam leven en ondersteunen bewonersinitiatieven. Voor ons zijn een goede bereikbaarheid van centra en maatregelen die meer gebruik van de fiets en lopen stimuleren heel belangrijk.”