“Sextortion kan echt iedereen overkomen.”

Sociale media zorgen ervoor dat je snel met mensen in contact komt, maar het heeft ook een donkere kant. Humanitas’ informatieproject ‘Dangerous Love’ duikt in de gevaren van sociale netwerken. Het delen van intieme afbeeldingen kan bijvoorbeeld extreem gevaarlijk zijn als je bij de verkeerde mensen terechtkomt. “Er zijn gevallen bekend van mensen die zelfmoord hebben gepleegd nadat hun naaktfoto’s waren gelekt”, vertelt vrijwilliger Sarah Hoogers van Humanitas.

De komst van Facebook Messenger en WhatsApp heeft het delen van naaktfoto’s eenvoudig gemaakt. Wanneer jongeren impulsief besluiten een naaktfoto te delen met hun nieuwe liefde of te flirten, kan dit ernstige gevolgen hebben. Als iemand kwade bedoelingen heeft en die intieme foto’s zonder toestemming online plaatst, staat het leven van het slachtoffer op zijn kop. De impact is enorm en kan in het ergste geval zelfs tot zelfmoord leiden. Reden genoeg voor Humanitas om aandacht te besteden aan deze delicate vraagstukken.

In Dangerous Love komen termen als ‘sexting’ en ‘sextortion’ uitgebreid aan bod. Sexting is de term voor het versturen van naaktfoto’s. “Dit gebeurt op basis van vertrouwen, omdat iemand bijvoorbeeld verliefd is op de ontvanger. Als die ontvanger kwade bedoelingen heeft, kan hij dreigen die intieme beelden openbaar te maken”, legt Hoogers uit.

Zelfmoord
Sextortion is de naam die wordt gegeven aan het ongewenst delen van naaktfoto’s en -afbeeldingen. “Het is een manier van afpersing. Iemand die je vertrouwt, dreigt privébeelden openbaar te maken en wil je daarmee chanteren”, legt Hoogers uit. “Je kunt je voorstellen welke impact dat heeft op een slachtoffer. Het kan heel ver gaan. Er zijn gevallen geweest waarin het slachtoffer zelfs zelfmoord pleegde.”

Volgens Humanitas is het uiterst noodzakelijk om jongeren te informeren over de gevaren van sexting. “Door het tonen van veel informatieve video’s zien jongeren wat er kan gebeuren en hoe ze dit kunnen voorkomen. Uiteraard laten we ook zien waar slachtoffers terecht kunnen voor hulp”, zegt Hoogers.

Altijd online
Liefde doet vreemde dingen met je en dat betekent dat het iedereen kan overkomen. “Het is eigenlijk niet zo’n gekke show als veel mensen denken”, benadrukt hij. “Een video als deze zal altijd online blijven. Mensen voelen veel schaamte en dat kan leiden tot depressies, verslavingen en soms zelfmoordgedachten. “Het is een serieus probleem dat veel aandacht verdient.”

Het project is al met succes geïmplementeerd in andere steden. Deelnemer Tania heeft hier veel van geleerd: “Wat ik heb geleerd is dat jongeren tot het uiterste kunnen gaan en soms het slachtoffer de schuld kunnen geven. ‘Hij of zij kan nog steeds nee zeggen. Die foto’s hoef je toch niet te sturen? In de praktijk werkt het niet zo. Sextortion kan echt iedereen overkomen. Zoek in ieder geval hulp, want er is altijd wel iemand die je kan helpen.”

Onbeschrijfelijke impact
Een moeder van een slachtoffer van afpersing geeft zich vrijwillig op om scholen te informeren over de gevaren van sexting en afpersing: “Mijn dochter is slachtoffer van seksueel geweld en de pijn die dat veroorzaakt is onbeschrijfelijk. Ook voor de rest van het gezin. Het oordeel van de samenleving is hard en er rust een taboe op sextortion. Helaas wordt het slachtoffer vaak gezien als de aanstichter. “Dat motiveert mij om jongeren bewust te maken van de gevolgen van hun handelen als het gaat om sexting en afpersing.”

Tania is erg onder de indruk van de informatie van Humanitas: “Wat mij echt opviel, is dat je nooit moet toegeven aan chantage. Het stopt niet één keer, het wordt alleen maar erger. Dankzij ‘Dangerous Love’ heb ik mijn grenzen beter leren bewaken. Bovendien weet ik nu waar ik hulp kan vinden.”