Martin Rep: nieuws van Christelijke kwekerij Bleekersstraat

Ze hebben haar weer gevonden en ze heeft zich gemeld: het meisje met de pop. En nog een goed nieuws: ik heb een heel kleine galerij met portretten kunnen reconstrueren van de kinderen die rond 1950 tegelijk met mij op de kleuterschool zaten aan de Bleekersstraat in Zaandam.

Door Martin Rep.

Er zijn mensen die beweren dat ik me te veel zorgen maak over het verleden. Mijn gebruikelijke reactie is dat ik meer verleden achter me heb dan toekomst voor me. Een variatie hierop is dat ik het grootste deel van mijn eten warm eet. Maar zelfs ik moet toegeven dat er dagen, soms zelfs weken voorbijgaan zonder dat ik aan mijn kleuterschool denk.

Tot er vorige week een onverwacht einde aan kwam. Daarom: het is tijd om een ​​update te geven over mijn kleuterschool, met belangrijk nieuws.

Korte inhoud van het bovenstaande. Van 1950 tot 1952 bezocht ik de christelijke kleuterschool, die destijds gevestigd was in een huis aan de Bleekersstraat 43 in Zaandam. In hetzelfde gebouw werden op zondag gereformeerde kerkdiensten gehouden, totdat in 1952 de Zuiderkerk aan de Dirk de Kortestraat werd ingewijd. Het gebouw werd later gebruikt door Jeugdhaven, waar ontspanning werd geboden aan niet-kerkelijke jongeren. Sinds vele jaren is het weer een woonhuis. En ja, de Zuiderkerk werd zevenentwintig jaar geleden gesloopt.

Zonder specifieke reden schreef ik hier acht jaar geleden over. mijn schoolherinneringen. De hoofdfoto van dat verhaal was een groepsfoto van een aantal jonge kinderen die met hun kleuterleidster, ‘Juffrouw Jansen’, aan de ‘verjaardagstafel’ mochten zitten. Vier jaar later schreef ik er nog eens over, omdat de toenmalige kleuterleidster Francine Schipper-Jansen, Ik was honderd jaar oud. Bij die gelegenheid vond ik het jammer dat de schoolfoto die destijds van mij was gemaakt al een tijdje verloren was gegaan.

Nu voor de updates.

Update 1: Het meisje met de pop. Op de foto van de verjaardagstafel (zo noem ik het, maar ik verzin het terwijl ik schrijf) zaten mijn vriend Tom Stom en Gertje Schaap naast mij. De andere kinderen kende hij niet bij naam. Naast de tafel staat een meisje met een pop in haar armen. Verlangend kijkt hij naar de spelende kinderen, maar blijkbaar laten ze hem niet mee.

Nadat ik het tweede kleuterverhaal had gepost, was ik aangenaam verrast toen ik een e-mail ontving, helemaal uit Australië:

‘Er schoot me iets te binnen toen ik de foto van de kleuterschool zag. Ik ben dat poppenmeisje, Elsje Smit. Wij woonden toen in de Abeelstraat. In 1953 verhuisden wij naar Emmen. Ik ben regelmatig teruggekeerd naar Zaandam, onder meer om mijn oude vriendin Marja van Akkeren te bezoeken, die ook in de Abeelstraat woonde. Sinds 1980 wonen wij in Australië. In 2009 keerde ik terug naar Zaandam en stond voor het huis van mijn ouders, Abeelstraat 4.’

Update 2: Elsje stuurt mij nog veel meer foto’s, waaronder die van de familie Stom, die ook in de Abeelstraat woonde. Maar ook een groepsfoto van de kleine kinderen die na de grote vakantie binnenkort naar de “grote school” gaan. Ze staan ​​buiten, aan de Notenlaan, met hun rug naar de (niet zichtbare) Zaan. Het beeld is wazig, een van de leraren lijkt hoofdloos en de foto is ook gekreukeld. Maar daar ben ik blij mee. Ik blijf aandringen en ‘juffrouw Jansen’ ook, en ik meen nog meer gezichten te herkennen. Maar waarom is mijn neef Herman Roode er niet? ‘Noise’ ging ook naar school. Misschien was hij die dag ziek?

Update 3: Kleurenfoto’s van jonge kinderen worden op dezelfde dag gemaakt als de foto van de “verjaardagstafel”. Ik ben de schoolfoto kwijtgeraakt die ik jarenlang heb gemaakt. Opeens vind ik het terug op een inmiddels vergeten plek. Het is het mooiste portret dat ooit van mij is gemaakt. Ik weet nog dat ik tijdens het poseren in de camera wilde kijken, nadat een collega mij vertelde dat hij de vogel inderdaad had gezien. De foto heeft exact dezelfde decoratie als de foto van Tom Stom die ik eerder op internet had gevonden. Inclusief de gele (kleurrijke) bloemen in de vaas links en het doosje met gekleurde stiften rechts. (Tom Stom stierf in 1999, 54 jaar oud).

Update 4: Een nieuwe mail van ‘Elsje’ uit Australië, een jaar na de vorige.

‘Terwijl ik door de papieren en foto’s van mijn ouders bladerde, kwam ik de foto van de kleuterschool tegen. Een heel verlegen meisje!’
Het ‘meisje met de pop’ is afgebeeld zonder pop; verder is de versiering hetzelfde, inclusief de bloemen en kleurpotloden.’

Update 5: ‘Gertje’ Schaap, het kind op schoot van ‘juffrouw Jansen’, had zich in 2020 al gemeld, naar aanleiding van mijn tweede verhaal over de kleuterschool Bleekersstraat. Hij blijkt nog steeds in Zaandam te wonen, in het plan ‘t Kalf. Uiteraard vroeg ik hem meteen of hij een kleurenportret van zichzelf had. Pas vorige week stuurde hij mij die foto, en wat voor een foto! Gerrit (gebruikte die naam als afzender):

‘Toen je mij naar de foto vroeg, moest ik eerst nee zeggen. Uit onverwachte hoek kwam onlangs een foto naar voren en toen besefte ik pas dat het deze foto was van mij met mijn broer Jan en zus Norma. Ik denk dat mijn ouders voor deze optie hebben gekozen vanwege de kosten.’
Het is het mooiste album uit de serie. Tot nu toe natuurlijk.

Update 6: Mevrouw Jansen. Na haar honderdste verjaardag heb ik slechts enkele keren telefonisch contact gehad met mijn voormalige onderwijzeres. Ik heb haar telefoonnummer nog steeds en besloot haar na vier jaar opnieuw te bellen. Dat doet ze niet… toch?
De telefoon gaat een paar keer over. Dan antwoordt ze. Ik zeg mijn naam, ze weet meteen wie ik ben. Ze woont nog steeds alleen en haar geweldige kinderen houden haar nauwlettend in de gaten.
Als ik bekomen ben van mijn schrik, beloof ik dat ik snel terugkom voor een kopje thee. Francine Schipper wordt in juli 104 jaar.

Meer updates?
Misschien is het een magere oogst na vier jaar zoeken, maar ik ben heel blij dat ik een kleine serie heb kunnen maken van de portretten die ruim zeventig jaar geleden zijn gemaakt.

Er blijven ook raadsels. Waarom staat mijn neefje Herman niet op de groepsfoto op de Notenlaan? En waarom kan ik geen foto van hem vinden op school, ook al zat hij in dezelfde groep als ik? ‘Herrie’ overleed in 2017. Ik vraag zijn familieleden of zij iets weten over een kleurenportret van hem. Ze weten het niet.

Er zouden meer schoolfoto’s in omloop moeten zijn. Ik herinner me de namen van de kinderen uit die tijd: de tweeling Keesie en Marja Vethaak. Fred Reed. Japie van der Khaak, Liesbeth Knikker, Marja van Akkeren. Waar zijn ze naartoe? Heeft u die prachtige oude ingekleurde foto’s zorgvuldig bewaard? Wie weet komen er nog nieuwe updates.

Door Martin Rep.