De tentoonstelling ‘2+2 en 4×1’ in De Cacaofabriek Helmond daagt de kijker uit

De kijker bevindt zich regelmatig op zijn plek bij ‘2+2 en 4×1’, de laatste tentoonstelling in De Cacaofabriek Helmond voordat dit museum de deuren sluit voor een grote verbouwing die enkele maanden zal duren. De tentoonstelling verbindt vier kunstenaars uit twee generaties.

Door Anja van den Akker • foto’s > Biek van Bree

Het is een uitdaging qua herkenbaarheid., zegt Servi van Grinsven (‘s-Hertogenbosch 1959) over de tentoonstelling ‘2+2 en 4×1’. Samen met Thé van Bergen (Achterveld 1946) nodigde hij twee jongere collega’s uit voor deze gezamenlijke tentoonstelling. Het idee kwam van de bekende Helmondse kunstenaar Bert Loerakker, die tot en met 29 september 2024 alleen in het Helmond Museum te zien is.

Een houtskooltekening van twee verdiepingen.

Leyla Aydoslu (Antwerpen 1987) en Steven Baelen (Roeselare 1981), twee Vlaamse kunstenaars, helpen de monumentale ruimtes van De Cacaofabriek te vullen. Als imposante entree voor de tentoonstelling maakte Baelen op één muur een houtskooltekening van twee verdiepingen. Normaal gesproken wordt zoiets achteraf geschilderd, maar door renovatie verdwijnt dit kunstwerk al snel achter een dikke laag isolatiemateriaal. Door ‘eeuwigheid’ zou je kunnen zeggen. Aydoslu exposeert verschillende sculpturen.

Met eigen werk laat Van Grinsven zien wat hij bedoelt met ‘de kijker uitdagen’ en ‘de dingen op hun plaats zetten’. We zien een canvas met een object dat erg lijkt op een liggende witte stoel. Dat is tenminste het eerste wat je opvalt. Maar er is nog veel meer te zien. De kijker zal het in eerste instantie waarschijnlijk niet merken. “Je ontdekt dat je met dit schilderij niet meer uit die stoel kunt komen. Het is een uitdaging om verder te kijken”, zegt Van Grinsven.

Ook schildert hij mysterieuze en donkere passages, lettercomposities, stapels en kleurverlopen in vele lagen. Soms figuratief, soms abstract. Wat zien we werkelijk? Een vorm met volume of een leegte ingebed in de diepte?
“Zo kan hetzelfde motief keer op keer worden veranderd, waarbij het ene beeld een gestileerde versie is van het andere. Zo word je altijd uitgedaagd om een ​​standpunt in te nemen”, aldus Van Grinsven. Hij geeft net als Thé van Bergen al jaren les aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Gent. Hun mede-exposanten zijn studenten die zij al langere tijd volgen.

Alles behalve een compleet verhaal

Met zijn duidelijk kleurrijke vormen is Van Bergen in veel opzichten het tegenovergestelde van Van Grinsven. Het laat ook veel aan de verbeelding van de kijker over. Van Bergen gebruikt herkenbare motieven, maar biedt alles behalve een compleet verhaal. Aydoslu, van oorsprong schilder, richt zich tegenwoordig meer op sculpturen en andere ruimtelijke objecten, zoals te zien is in De Cacaofabriek. Sommige delen van Baelens immense muurtekening zijn bewust onafgewerkt gelaten. Dat is kenmerkend voor zijn werk. Hij corrigeert nooit een fout.

De titel ‘2+2 en 4×1’ laat zich als volgt verklaren: twee oudere kunstenaars nodigden twee jongeren uit een andere generatie uit. Samen zijn het vier afzonderlijke exposanten die toch een eenheid vormen.

‘2+2 en 4×1’, tot 19 mei 2024 in De Cacaofabriek, Helmond. Toegang is gratis.

www.cacaofabriek.nl/expOh

Uitgelichte afbeelding: schilderijen van Servi van Grinsven, ‘Untitled’ (2021).

© Cultureel Brabant 2024