‘Het water moet weer gaan stromen’

De historische waterslierten verdienen het om weer zichtbaar te zijn. Daarom is het noodzakelijk om middeleeuwse vaarroutes te herstellen, zegt het Goudse Watergilde. “Als stad moeten we de rivier gebruiken.”

Op donderdagmiddagen eind oktober spreekt de Goudse Sint-Janskerk over de historische waterlinten. Over de talrijke waterwegen, grachten en grachten die door de stad en haar directe omgeving lopen. Waterlinten hebben in de Omgevingsvisie een eigen plek gekregen. Om zijn kwaliteit. Als leidraad en inspiratiebron voor toekomstige ontwikkelingen (van de stad). Dat is positief, vindt het Goudse Watergilde, dat er al langer voor pleit dat er weer water in de stad stroomt.

Gouda, ruim 750 jaar geleden gesticht aan de monding van de rivier de Gouwe in de Hollandsche IJssel, staat bekend als de stad van het water. Het ontwikkelde zich in de Middeleeuwen tot een bloeiend centrum van handel en industrie. Juist vanwege de ligging en de talrijke grachten. Gouda werd een belangrijke doorvoerhaven langs de zeeroute van Antwerpen naar Nederland en verder naar Hamburg. Het jaagpad langs de Gouwe verwijst nog steeds naar de intense passage van passagiers en goederen van en naar Amsterdam.

Verschillende straatnamen verwijzen nog steeds naar het verleden als haven. Maar het water uit het Gouwekanaal, dat door het centrum van de stad loopt, staat al tientallen jaren stil. In de loop van de tijd zijn veel doorgangen gesloten. De laatste IJsselhavensluis werd definitief gesloten omdat tijdens de overstroming van 1953 ook het rivierwater de Goudse dokken onder water zette. Er werd voorrang gegeven aan het wegverkeer boven het maritieme verkeer. In 1991 kwam daar verandering in toen de gemeenteraad besloot dat Gouda weer bevaarbaar moest worden gemaakt. Sindsdien is er veel gebeurd. De bruggen zijn gerenoveerd en mobiel gemaakt en de onderdoorgangen zijn weer toegankelijk.

Middeleeuwse routes
De historische waterlinten verdienen het om weer zichtbaar te zijn, zeggen sprekers en bezoekers vanmiddag. Daarom is het noodzakelijk om middeleeuwse scheepvaartroutes te herstellen. Op veel plekken is er nog veel werk aan de winkel. Want een andere tape is alleen zichtbaar voor wie goed kijkt. Voor wie een historische waterweg kan ontdekken door rommelige industrieterreinen, binnenweggetjes en dichtgetimmerde stadjes.

Verdedigers zijn voorstander. Zoals gezegd onderkennen gemeente en politiek het belang van de historische waterlinten. In de Omgevingsvisie wordt ‘Water’ honderd keer genoemd.

Al valt nog te bezien hoe de voornemens werkelijkheid zullen worden. Ook omdat een gemeentebestuur per definitie geen langetermijnhorizon heeft. En het beleid en de betrokkenheid zijn dus afhankelijk van de persoon van de dienstdoende wethouder. Het Goudse Watergilde heeft dit sinds de oprichting in 2001 als geen ander ervaren.

De boodschap van de werkgroep van de Goudse Historische Vereniging kan echter rekenen op de steun van steeds meer mensen en partijen in de stad, constateert mede-initiatiefnemer Hans Suijs. Daarom is hij optimistisch over de haalbaarheid van het laatste grote obstakel: de opening van de IJsselhavensluis. “Het water moet weer gaan stromen. Zodat Gouda zijn ziel kan terugvinden. In 1243 werd de haven van Gouda ingehuldigd. Het wordt tijd dat dat opnieuw gebeurt. Als stad moeten we de rivier gebruiken.” De kerk als geheel laat zien dat de kwestie leeft.