‘Bescherm jezelf en je kind tegen baarmoederhalskanker’

Baarmoederhalskanker of de voorlopers ervan beginnen vaak zonder klachten. Gelukkig kan er met vaccins en periodieke controles veel gedaan worden om het te voorkomen of tijdig op te sporen. Maar hoe werkt het precies en waarom is het zo belangrijk? Kinge Bergsma is gynaecoloog bij het Groene Hart Ziekenhuis en legt uit wat je kunt doen om jezelf of je kind te beschermen.

Het HPV-virus speelt een belangrijke rol bij het ontstaan ​​van baarmoederhalskanker. Maar wist u dat er meer dan 100 varianten van dit virus bestaan? “De meeste soorten zijn zeer onschadelijk”, zegt Kinge. “Denk eens aan de wratten op je hand, die kun je makkelijk behandelen. Of bijvoorbeeld genitale wratten. Deze kunnen schaamte of ongemak veroorzaken, maar zijn niet gevaarlijk voor de gezondheid.”

Er zijn ook varianten van het virus die kanker kunnen veroorzaken, zoals baarmoederhalskanker, maar ook kanker van de lippen, vagina, anus, penis en mond- en keelkanker.

Je lichaam aan het werk

Er zijn verschillende risicovolle varianten van het HPV-virus. Ze worden zo genoemd omdat ze veel afwijkingen in de baarmoederhals veroorzaken. Het HPV-virus wordt overgedragen via seksueel contact. Zelfs een condoom beschermt hier niet 100% tegen.

Kinge legt uit dat het lichaam in de meeste gevallen van een HPV-infectie dit virus zelf opruimt. “Net zoals je lichaam het griepvirus elimineert. Maar in een klein percentage is dit niet mogelijk en kan het virus afwijkingen veroorzaken, zoals voorstadia van kanker. Roken kan een van de redenen zijn dat uw lichaam het virus niet goed kan elimineren, maar bijvoorbeeld ook bepaalde medicijnen of aandoeningen.

Het belang van vaccinatie

Het HPV-vaccin is een belangrijke stap in het voorkomen van baarmoederhalskanker. “Als we het virus kunnen uitroeien, kunnen we ook proberen baarmoederhalskanker uit te roeien.” Vaccinatie is onderdeel van het Rijksvaccinatieprogramma en wordt sinds 2010 aangeboden aan meisjes en vanaf 2022 ook aan jongens.

Kinderen worden vanaf 9 jaar opgeroepen en krijgen daarna twee injecties. Ook kinderen worden opgeroepen en dit is belangrijk om kudde-immuniteit te creëren. Bovendien kunnen kinderen ook HPV-gerelateerde kanker krijgen, zoals kanker aan de anus, de penis of de mond/keelholte. U kunt dit risico verminderen met een vaccin.

Denk nu eens aan later

“Helaas ligt de deelname aan deze vaccinatie rond de 50 à 60 procent. Veel ouders twijfelen omdat ze er weinig van weten, om religieuze redenen, of omdat ze zich ongemakkelijk voelen bij de mogelijkheid dat hun kind later seksueel actief zal zijn.”

“Maar het is belangrijk dat je je laat vaccineren. Het werkt het beste als je nog niet in contact bent geweest met het virus. Vandaar de aanbeveling om je te laten vaccineren voordat je seksueel actief bent: hoe eerder je je laat vaccineren, hoe beter”, zegt Kinge. “Je kunt je ook op latere leeftijd laten vaccineren, maar soms moet je dat zelf betalen.”

Lees verder onder de foto >

Vroeg aankomen dankzij de controle

Naast vaccinatie is bevolkingsonderzoek een manier om baarmoederhalskanker te voorkomen. Jaarlijks worden in Nederland ongeveer 500.000 vrouwen tussen de 30 en 60 jaar gebeld voor een cytologisch onderzoek. Met deze test kunnen afwijkingen veroorzaakt door het virus vroegtijdig worden opgespoord. “Van die 500.000 vrouwen heeft ongeveer 10 procent het virus”, zegt Kinge. “En 10 procent van hen krijgt een abnormaal resultaat dat verder onderzoek vereist.”

Een abnormaal resultaat betekent niet onmiddellijk dat u kanker heeft, maar kan wijzen op precancereuze aandoeningen. “We kunnen die voorstadia heel goed behandelen.” Als er afwijkende cellen in het uitstrijkje worden gezien, zal er in het ziekenhuis onderzoek van het weefsel plaatsvinden. Er kunnen dus drie soorten CIN zijn:

• Bij CIN-1 is er sprake van een lichte afwijking die het lichaam zelf kan elimineren.
• Bij CIN-2 bespreekt u met de gynaecoloog of u deze gaat behandelen.
• Bij CIN-3 verwijdert de gynaecoloog een klein stukje weefsel waarin de beschadigde cellen zitten (lusexcisie).

Er is geen reden tot paniek

Er is in alle voorbereidende fasen geen reden tot paniek; Zelfs met CIN-3 is er geen sprake van baarmoederhalskanker. “Soms lijdt je immuunsysteem na een lus-excisie aan zoiets. toename dat het virus wordt opgeruimd”, zegt Kinge. Ook de gynaecoloog controleert alles met controle-uitstrijkjes.

Kinge benadrukt dat het in elke fase belangrijk is om kalm te blijven. “We behandelen het vaak vroeg en effectief, waardoor de kans op toekomstige problemen wordt geminimaliseerd.” Veel vrouwen aarzelen om een ​​cytologietest te ondergaan omdat ze het spannend of ongemakkelijk vinden.

Kinge begrijpt het: “Het is echter enorm belangrijk. Als u zich niet prettig voelt bij uw huisarts, kunt u nu tijdens het bevolkingsonderzoek ook een thuis-HPV-test aanvragen.” Met deze thuistest kunt u zelf controleren of u het HPV-virus heeft. Als uit het onderzoek blijkt dat u drager bent, volgt u de stappen die uw arts heeft voorgeschreven.

Preventie en controles

Stop baarmoederhalskanker voordat het begint. Het advies van Kinge is duidelijk: overweeg serieus om je kind te vaccineren tegen HPV en als vrouw mee te doen aan het bevolkingsonderzoek. Door deze maatregelen te nemen kunnen we baarmoederhalskanker (en de voorlopers ervan) steeds beter voorkomen en vroegtijdig opsporen. De behandeling van precursoren is doorgaans goed en de meeste afwijkingen kunnen zonder grote interventies worden opgelost.

Blijf dus zeker alert. Heeft u klachten zoals tijdelijke bloedingen of bloedverlies tijdens geslachtsgemeenschap? Heeft u vragen over HPV of het vaccin? Wacht niet langer en neem contact op met uw arts. Kinge: “Samen kunnen we baarmoederhalskanker een stap voor zijn!”