close
close

Weten: 6 verrassende weetjes over het havenmuseum

Wist u dat Gouda ook een openluchtmuseum heeft? Je loopt er misschien langs zonder dat je het door hebt. Dit is het Havenmuseum, waar je bijzondere historische schepen kunt bewonderen. Nu kun je drie verschillende routes volgen om meer te leren over de Museumhaven. Wij lichten zes verrassende weetjes voor je uit:

Geschreven door Marten van der Maas (coördinator Museumhaven Gouda belevingsroute).
Omslagafbeelding: Rinus Lasschuyt

Mallegatluis was ooit de drukste sluis van Nederland.

Hoewel de Mallegatsluis klein is, was het lange tijd de drukste sluis van Nederland. Rond 1930 passeerden er jaarlijks 55.000 schepen. De stadsgracht lag vaak vol met wachtende schepen, waardoor vooral de grotere schepen soms dagenlang moesten wachten. Uiteindelijk werd in 1935 een snellere route rond Gouda geopend voor de binnenvaart. Momenteel wordt de Mallegatsluis vooral gebruikt door havenmuseumschepen en pleziervaartuigen.

mallegatsluis Gouda
Mallegatsluis. Foto: SAMH in Gouda

Via de Turfsingel verbindt de Mallegatsluis de Hollandse IJssel in het zuiden en de Gouwe in…

mallegatsluis Gouda

Vroeger waren er veel fabrieken rond de haven.

Schepen konden vlak naast fabrieken en zakenhuizen in het water aanmeren. Enkele gebouwen staan ​​er nog, bijvoorbeeld de asschuur (SoWhat) en de stoomzeepfabriek van het bedrijf TP Viruly & Co (Cargill). Direct naast de Museumhaven liggen twee warenhuizen. Ze werden in 1898 en 1912 gebouwd voor de opslag van kaas. De kade voor het magazijn was breder. De kazen konden heel gemakkelijk worden geladen. Momenteel zijn de pakhuizen verbouwd tot appartementen.

Museumhaven. Foto: SAMH in Gouda

Het IJsselhuis was toen en nu een plek van rust en drukte.

Het IJsselhuis werd in 1912 gebouwd zodat de bezoekers ordelijk op hun beurt konden wachten. Omdat er altijd problemen tussen hen waren. Zo waren er de ‘advance gunners’ die voorrang kregen omdat ze bijvoorbeeld langs een vaste route voeren, maar er waren ook schippers die naar voren wilden om door de sluis te komen. Daarom waren gevechten niet zeldzaam. Het IJsselhuis is nu de perfecte plek om midden in de stad te ontspannen aan het water en op het terras van het IJsselhuis te zitten, vooral tijdens evenementen als Gouda viert de zomer en de biënnale Museumhavendagen.

Museumhavendagen, met het IJsselhuis op de achtergrond. Foto: Immer Hofstede.

Jarenlang waren er rondom de Museumhaven verschillende scheepswerven.

Jarenlang waren er diverse scheepswerven, zoals Het Kromhout van de firma H. ​​van Vlaardingen, waar voornamelijk binnenvaartschepen werden gebouwd. Het Kromhout was een van de grootste scheepswerven van Gouda. In 1916 werd de werf vanwege de uitbreiding van de zeilfabriek verplaatst naar de andere kant van de IJssel. De oude scheepswerfloods van Het Kromhout staat er nog steeds en is overgenomen door de Cargill-fabriek.

Foto: Rinus Lasschuyt

De boten in de Museumhaven zijn 100 jaar oud en varen nog steeds

Alle historische schepen in de Museumhaven zijn privébezit van de bewoners. De schepen hebben de status van “nautisch erfgoed”. Na vele jaren restauratiewerkzaamheden zijn de schippers permanent bezig met het onderhouden van hun boot. De Werfhuijs is eind jaren 90 gebouwd. Hier kunnen de schippers (kleinere) restauratie- en onderhoudswerkzaamheden uitvoeren. Regelmatig ligt er een boot op de werf om een ​​klus te klaren.

Foto: Barbara Sjoerdsma

De historische handelsschepen zijn bewoond.

Op alle boten in de haven wonen de schippers, soms met hun kinderen. In Museumhaven is al een generatie opdrachtgevers opgegroeid. Als het schip vracht vervoerde, woonde de familie van de schipper in de achtersteven van een schip. Het was een kleine ruimte, soms maar 13 vierkante meter. Nu is het scheepsruim omgebouwd tot woonhuis met vaak meerdere kamers, een badkamer en een toilet.

Het interieur van een van de schepen. Foto: Peter Groeneboom

Zorg ervoor dat u uw huis altijd bij u heeft, ook als u op vakantie gaat. En dan ook…

Willem Jan Ribberink

Wandelbelevingsroutes

Wil je meer weten over de Museumhaven? U kunt zelf de geschiedenis van de historische schepen van Gouda ontdekken door de route op uw telefoon te starten. Dat kan via QR-codes op de nieuwe informatiepanelen in het Havenmuseum en via de website www.exploregouda.nl. Onderweg vertellen schippers je in video’s alles over het nautisch erfgoed, geven nieuwe informatiepanelen je een kijkje in de geschiedenis en kom je oog in oog te staan ​​met de zeilboten.

De Beleefroutes volg je eenvoudig via je telefoon. Foto: Rinus Lasschuyt

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *