Uit de klei van de polder, deel 35 | Het Robert Morris Observatorium werd voor het eerst geïnstalleerd in Santpoort

Tussen Lelystad en Swifterbant staat het Observatorium van de Amerikaanse kunstenaar Robert Morris (1931-2018). Deze grote ronde zonnewijzer doet denken aan oude steencirkels. In 1977 begon het kunstwerk hier zijn tweede leven. Morris had zijn observatorium al eerder, in 1971, gebouwd in Santpoort, bij Velsen. Dit was in het kader van de demonstratie ‘Sonsbeek voorbij grenzen’. De toenmalige artistieke instellingen hadden geen middelen om dit kunstwerk te beheren, waardoor het snel in verval raakte en later zelfs volledig verdween.

Dit werd in artistieke kringen diep betreurd en er werden initiatieven genomen om het observatorium weer op te bouwen. Flevoland leek er ideaal voor.

seizoensgebonden veranderingen

De bouw van het bouwwerk begon in 1977 met mensen en materiaal van de Rijksdienst IJsselmeerpolders. Het observatorium bestaat uit twee concentrische aarden muren. Drie observatiepunten op het oosten maken het mogelijk zonsopgangen vast te leggen tijdens seizoensveranderingen. Het doel van dit tijdsverslag is om het werk te verbinden met de natuur, de seizoenen en dus met de tijd.

Voor een goede zonsopgangwaarneming is een zo helder mogelijke horizon vereist. Flevoland biedt daartoe de mogelijkheid. Het kunstwerk is zo groot dat het qua schaal lijkt op dat van het poldergebied. De omvang is echter niet zo groot dat mensen erin verdwalen.

Sunsation-festival

Het observatorium is sinds 1982 de locatie van het jaarlijkse evenement. Sunsation-festival . Het is uitgegroeid van een kleinschalig poëtisch zonnewendefeest met tientallen bezoekers tot een grootschalig openluchtfestival.

In 1990 droeg het Rijksagentschap voor IJsselmeerpolders het beheer van landschappelijke kunstwerken over aan Het Flevo-landen. De Hanzelijn, opgeleverd in 2012, loopt vlak voor de sterrenwacht. De bovenleidingportalen onderbreken het heldere zicht op de dageraad in de winter.