Lancaster vliegtuig vervaardigd door Just Kroon en op het dak geplaatst, gerenoveerd in het kader van 80 jaar vrijheid

Just heeft zijn hele leven gevochten met de oorlog, de bezetter en vooral met de bevrijders.

Onder de paraplu van de Historische Vereniging Purmerend wordt het Lancaster modelvliegtuig gerestaureerd/refurbished door leden van de Purmerendse Modelvliegclub Mystery. “We zijn erg blij dat ze dit willen doen. Nu ik de staat van het houten model echt zie, weet ik niet hoe ze het gaan doen. Het kan ook zijn dat ze 3D-technologie toepassen en dat het om een ​​compleet nieuwe versie gaat. Wat wij belangrijk vinden is dat het Lancaster-model voor altijd op dat dak blijft staan”, zegt VHP-voorzitter Tineke Abercombie.

Just Kroon heeft zich altijd grote inspanningen getroost om alles wat met de Tweede Wereldoorlog te maken heeft onder de aandacht te brengen. Hij wilde bijvoorbeeld een gedenkteken voor het bij Jisp neergestorte Lancaster-vliegtuig. Ook had hij contact met familieleden. Dat was ook de reden dat hij het modelvliegtuig in de schoorsteen van zijn pand plaatste. Helaas ontbreken de vleugels van het vliegtuig.

De tekst gaat verder onder de foto.

De Lancaster van Just Kroon doet dienst als windwijzer. Het model is in de loop der jaren door klimatologische invloeden aanzienlijk verslechterd. (Foto: Evert Ruis)

Tineke Abercrombie is blij dat vier partijen de handen ineen hebben geslagen om het modelvliegtuig te restaureren. “De VHP nam het initiatief om het vliegtuig te repareren. De huidige eigenaar van het gebouw heeft toestemming gegeven om het vliegtuig van het dak te halen en later terug te plaatsen. De modelvliegclub is bereid de Lancaster te repareren of indien nodig geheel te vernieuwen. En Hoogwerkers Waterland was bereid kosteloos een hoogwerker ter beschikking te stellen en het vliegtuig uit de schoorsteen te halen. Het is de bedoeling dat het begin 2025 gerenoveerd en vervangen wordt.”

Duurzaam geheugen

Zo wordt nog jaren herinnerd dat in dit gebied een Lancaster is neergestort, waarbij de bemanning omkwam. Een speciale dank aan Just Kroon, een verrassend en onvergetelijk Purmerend. Hij had moeten weten dat de door zijn handen gemaakte Lancaster onderdeel zal worden van de viering van 80 jaar vrijheid. Zoals we al zeiden, had Kroon van zijn winkel een soort museum gemaakt. De ramen waren gevuld met spullen over de Tweede Wereldoorlog en in de etalage lagen talloze snuisterijen uit die tijd. Uit de winkel bleek ook dat hij zijn werkzame leven in de agrarische sector doorbracht.

De tekst gaat verder onder de foto.

Just Kroon, overleden in 2020, was gefascineerd door de Tweede Wereldoorlog en de herdenking daarvan. (File foto: Han Giskes)

Net Kroon heeft zijn hele leven meegevochten met de oorlog, met de bezetter en vooral met de bevrijders. Jaren geleden richtte hij aan het Jisperpad, bij Spijkerboor, een oorlogsmonument op ter nagedachtenis aan de Engelse vliegeniers die daar omkwamen. Het zorgde jaren geleden voor veel opschudding. Just’s eerbetoon aan de drie neergestorte geallieerde vliegtuigen werd niet door iedereen gewaardeerd. De Assendelftse Vliegtuigbergingsgroep (ARG) was niet blij met het monument, omdat de vereniging zelf ook zo’n herdenkingsstuk liet bouwen. Aanleiding hiervoor was de opgraving in 2019 van een Halifax die in mei 1943 bij Jisp neerstortte.

zoete visie

Het pand aan de Breedstraat was voor velen een zoete verrassing. Just Kroon had altijd een vriendelijk woord voor iedereen en zijn gevoel voor humor liet hem tot aan zijn dood nooit in de steek. Op zijn grafsteen staat: “Hier rust hij gewoon.” Pas in 2010 ontving hij een Koninklijke Onderscheiding uit handen van de toenmalige burgemeester Don Bijl. Een jaar later ontving hij de Jaarprijs van de Historische Vereniging Purmerend.

JUAN BONTJE