Huize d’n Herd 2.0.: “Wij hopen dat mensen de regie terugkrijgen”

Huize d’n Herd biedt noodopvang en onderdak aan daklozen. Hoewel het gebouw pas veertig jaar oud was, vond de directie dat het niet meer paste bij de visie die het wilde uitdragen. Na twee jaar renovatie, waarin woningstichting Bergopnauw een belangrijke rol heeft gespeeld, is D’n Herd 2.0 een feit. Het is een plek in Helmond waar alles draait om menselijkheid en het herstel van de eigen autonomie. Maar in het SMO Helmond gebouw kun je ook ‘plezier’ hebben.

Het SMO-logo (Stichting Maatschappelijke Opvang) met de zwaluw fungeert als een soort baken. Daklozen kunnen overnachten in Huize d’n Herd. En de vogel is de vuurtoren die ze moeten volgen. Het ontwerp van het nieuwe gebouw doet denken aan een hotelketen. Het is nog niet af en nu wordt de laatste hand gelegd om het ‘leuk’ te maken. “Er moeten bijvoorbeeld nog lampen en decoraties opgehangen worden. Want het nieuwe ontwerp moet warmte uitstralen. Je moet je er thuis voelen”, legt Daisy Lucassen, primair procesmanager bij SMO Helmond, uit.

nachtopvang
Je thuis voelen begint bij de nachtopvang. Er is plaats voor tien personen, ieder met een eigen kamer, met een lekker bed en een eigen televisie. Toiletten en badkamers worden gedeeld. Het werk is nog steeds in uitvoering. Maar waar je doorheen moet zijn vooral de punten. “De sloop begon nog geen twee jaar geleden. En nu zitten we in de laatste fase. “Alles gebeurde ontzettend snel”, zegt directeur Kitty de Laat.

Erg nodig
Volgende week moet het gebouw klaar zijn. Hoewel het ‘oude’ pand nog maar veertig jaar oud was, was een renovatie dringend nodig, zegt Lucassen. “In de jaren tachtig stond het gebouw onder sociale hostels nog bekend als het Hilton. Het had dus een behoorlijk goede reputatie. Maar het past niet meer in onze visie. Het doel van het ontwerp van het nieuwe gebouw is om de autonomie van daklozen te herstellen. Omdat we hopen dat ze de regie over hun leven terugkrijgen. En wij moedigen u aan dit te doen. Door ze bijvoorbeeld zoveel mogelijk hun eigen kleding te laten wassen of zelf te laten koken.”

Afhankelijk
In het verleden werd onvoldoende aandacht besteed aan de autonomie van bewoners. Zo werd van hen verwacht dat ze stipt om vijf uur aan tafel gingen. Er werd hen gevraagd om bij binnenkomst direct hun spullen af ​​te geven. “Ze kregen eigenlijk te horen wat ze moesten doen”, zegt Lucassen. “Maar daardoor werden mensen juist afhankelijk van de opvang. En dat is een werkwijze die niet meer past bij ons en de mensen voor wie we zorgen. Omdat we nu meer focussen op onafhankelijkheid en dat is een humanere aanpak. Bij die visie hoort uiteraard een gebouw dat deze boodschap uitdraagt.”

Comfortabeler
Door het gebouw een meer open uitstraling te geven, is het doel om mensen zich sneller thuis te laten voelen. “Mensen die bij ons terechtkomen voor hulp moeten zichzelf vaak opnieuw uitvinden. Dat begint bij een warme, huiselijke sfeer”, legt De Laat uit. “Daarom hebben we besloten het begeleidingskantoor open te laten. De bewoners van het gebouw kunnen dus altijd bij ons terecht als ze vragen hebben.”

Lucassen vult aan: “Het ontwerp van een gebouw beïnvloedt het gedrag. Er zijn talloze wetenschappelijke onderzoeken aan gewijd. Een ruime hal met veel licht geeft je een goed gevoel. Als u bijvoorbeeld in de war bent en u zich niet lekker voelt, is het niet prettig om in die gestresste toestand door een smalle, slecht verlichte gang te lopen. Waar je bijna gedwongen wordt iemand tegen het lijf te lopen. Zo ontstaan ​​confrontaties. En dat willen we vermijden.”

Beveiliging
Veiligheid was een prioriteit tijdens de bouw van het gebouw. Daarom zijn de kamers doorschijnend, goed verlicht en open. De nachtopvang is een afgesloten ruimte van waaruit je niet zomaar de rest van het gebouw binnenloopt. In dit tijdelijke onderkomen is plaats voor tien personen. Helaas is dit aanbod te klein voor het aantal daklozen in Helmond.

Het vinden van een slaapplek in de nachtopvang leidt soms tot lastige situaties. “We hebben beperkt ruimte. Er wordt voorrang gegeven aan vrouwen en we houden ook rekening met het aantal bezoeken. Als iemand de dag ervoor een slaapplaats heeft gekregen, zal hij zijn beurt moeten afstaan ​​aan iemand die nog niet eerder bij ons heeft overnacht. Maar meestal wordt voor de deur beslist wie recht heeft op een plek”, zegt Lucassen.

Bewijs van de toekomst
Huize d’n Herd 2.0 is een toekomstbestendig en vrijwel energieneutraal gebouw. Bij de bouw zijn bijvoorbeeld delen van het oude gebouw gebruikt. Ook werd er gebruik gemaakt van geprefabriceerde materialen om de overlast voor omwonenden te beperken. Deze materialen zijn snel te monteren, zeer duurzaam en licht van gewicht, waardoor er minder vrachtwagenverkeer nodig is. Verder liggen er zonnepanelen op de daken en is er geen gaskachel. Ook zijn er tweedehands meubels uit tweedehandswinkels in het pand geplaatst. “Met een likje verf kun je een kast een tweede leven geven”, zegt Lucassen.

Naast de sociale opvang zijn er ook appartementen voor meer permanente bewoners. Sommige mensen wonen al tientallen jaren in D’n Herd. Tijdens de renovatie van het gebouw werden zij tijdelijk gehuisvest in Studio5701. Terwijl ze daar bleven, werd hun onderkomen gerenoveerd. “Bewoners mochten zelf de kleur van hun appartement kiezen”, zegt De Laat.

naamplaatje
Bewoners ontvangen bij hun appartement ook een naamplaatje. En dat is heel belangrijk, legt Lucassen uit: “Mensen die niets meer hebben, behouden toch hun naam. Ze zijn geen nummer. Daarom is het belangrijk dat zij dat gevoel ook niet hebben.”

In D’n Herd kunnen mensen bij Zorgtuinderij De Bundertjes hun eigen groenten verbouwen en bereiden. Ze kunnen er ook voor kiezen om in Job Factory te gaan werken. Als ze klaar zijn met hun werk, kunnen ze naar de D’n Herd vergaderruimte. Er zijn een pooltafel en een restaurant met zelfgekweekte groenten geïnstalleerd. En een grote tuin waar iedereen heerlijk kan ontspannen.

Laatste hand
In de laatste week voor de officiële opening wordt de laatste hand gelegd aan D’n Herd 2.0. De eerste contouren van wat het moet worden zijn al duidelijk zichtbaar. “We zijn erg trots op hoe het er uit gaat zien. De bewoners zullen hun ogen niet geloven”, besluit De Laat lachend.