Uitbreiding onderzoek A20: 500 verdachte objecten

In het projectgebied A20 worden dit voorjaar diverse archeologische en explosieve overblijfselen van oorlogsonderzoek uitgevoerd. Deze onderzoeken maken deel uit van de uitbreiding van de snelweg A20 tussen Nieuwerkerk aan den IJssel en Gouda.

Een deel van het projectgebied A20 werd tijdens de Tweede Wereldoorlog zwaar aangevallen. De geallieerden bombardeerden de Groene Brug verschillende keren om te voorkomen dat Duitse troepen de kust zouden bereiken. Het is mogelijk dat sommige bommen op dat moment niet ontploften. ‘Als we het terrein overdragen aan de aannemer, willen we er uiteraard zeker van zijn dat de werkzaamheden veilig kunnen worden uitgevoerd. En de pompen kunnen ook gevolgen hebben voor het wegontwerp”, zegt projectmanager Conditionering Jordy Groos. “Daarom gaan we in maart en april op meerdere locaties aan de slag, vooral aan de Middelweg. Door de werkzaamheden van het waterbureau zal de locatie Binnenkort niet meer te onderzoeken. Ook gaan we aan de slag bij de Groene Brug. Dit heeft geen hinder voor het verkeer op de A20.’

500 verdachte objecten

Veldonderzoek naar explosieve oorlogsresten begint met oppervlaktedetectie. Dit onderzoek is grotendeels uitgevoerd in het projectgebied A20. Oppervlaktedetectie scant de grond tot 4 meter diep op zoek naar metalen voorwerpen. “Op sommige plekken gaat de aannemer binnenkort ook dieper de grond in, bijvoorbeeld om palen te heien”, zegt Groos. «Daar hebben we uitgebreider onderzoek gedaan, tot 10 meter diep. Als er iets wordt gedetecteerd, weten we nog steeds niet zeker wat het is. De teller telt inmiddels ruim 500 verdachte voorwerpen, verspreid over verschillende percelen.’ De komende tijd zullen experts een groot aantal van deze verdachte objecten benaderen of opgraven. Groos: ‘We moeten onder meer rekening houden met de planning, het broedseizoen en de beschermde diersoorten in het projectgebied. Een behoorlijk raadsel dus.

Historische waarde

Parallel aan het onderzoek naar explosieve oorlogsresten wordt in het projectgebied ook archeologisch onderzoek uitgevoerd. “In de ondergrond van Gouda, in het westen, liggen rivierbeddingen die tienduizenden jaren oud zijn”, legt archeoloog Boudewijn Goudswaard uit. ‘De rivieren die hier stroomden waren in het stenen tijdperk populaire plekken om te wonen. De landbouwgrond was goed en een rivier zorgde voor goede transportmogelijkheden. Het is mogelijk dat er nog resten van dat huis op de grond liggen. Denk bijvoorbeeld aan vuurstenen werktuigen, maar ook aan overblijfselen van hutten of begrafenissen.’ Groos vult aan: ‘Omdat we het nog niet zeker weten, gaan we dit voorjaar en na de zomer boren om te kijken of er nog resten van die kampen in de grond zitten. Alles wat wijst op menselijk leven kan archeologische waarde hebben.’ Er wordt nu een rasterboring uitgevoerd, waarna de grond naar een onderzoekslaboratorium wordt gestuurd. Als dit tot interessante resultaten leidt, wordt onderzocht of de resten in de grond bewaard kunnen blijven. Mogelijk moeten ze ook afgegraven worden, anders kunnen ze breken tijdens werkzaamheden aan de A20.’

Veiligheid eerst

Groos legt uit dat de reikwijdten van beide soorten onderzoek elkaar overlappen. “Daarom bestaat de mogelijkheid dat we bij archeologisch onderzoek ook mogelijke explosieve oorlogsresten tegenkomen. Om deze reden worden archeologische opgravingen op diverse locaties begeleid door oorlogsdeskundigen. Uiteindelijk staat veiligheid altijd voorop.’