Wijnne’s waarheid | Zomertijd – Flevopost

Geïntroduceerd vanwege de oliecrisis.

Mijn gedachten gaan niet verder als het om zomertijd gaat. Maar ik vroeg me af: wat weet ik eigenlijk over zomertijd? Beetje. Ja, het werd in de jaren zeventig geïntroduceerd vanwege de oliecrisis. Door in de zomer langer zonlicht te gebruiken zou ik energie besparen, maar verder was mijn kennis van de zomertijd erg slecht. Om er iets aan te doen, ging ik naar het wereldwijde web. Op de website Historiek.net vond ik een interessant artikel, verder zeer leesbaar.

Tweede Wereldoorlog

Dus het eerste wat ik las wist ik al: dat in de jaren zeventig in Nederland de winter- en zomerdienstregeling werd ingevoerd. Ik wist niet dat dit in 1977 gebeurde, toen ik zeven jaar oud was. Het was niet de eerste keer dat we in Nederland zomer- en wintertijd kenden. De Duitsers voerden tijdens de Eerste Wereldoorlog de zomertijd in. De oorlog was duur en om steenkool te besparen besloot Duitsland op 30 april een uur voor middernacht de zomertijd in te voeren. Dit werd ook ingevoerd in de bezette gebieden van België en Frankrijk. Nederland volgde een dag later, Engeland drie weken later.

Tijdens het interbellum, de periode tussen de twee wereldoorlogen, was er geen zomer- of wintertijd. Dit veranderde met het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Tijdens die oorlog veranderde Nederland op bevel van de Duitsers de Amsterdamse tijd in Midden-Europese tijd. De klok moest een uur en veertig minuten vooruit gezet worden, zodat het in Nederland dezelfde tijd was als in Duitsland. Toen de oorlog voorbij was, werd de zomertijd opnieuw afgeschaft. Dat was in 1946.

Kaarsen en geld besparen

Ruim dertig jaar later leefden we zonder zomer- of wintertijd, totdat de eerder genoemde oliecrisis uitbrak. Ik las overigens dat er al veel langer werd nagedacht over de invoering van de zomertijd. De beroemde Amerikaanse wetenschapper Benjamin Franklin (je weet wel, de uitvinder van de bliksemafleider) schreef in 1784 het satirische artikel ‘An Economic Project for Reducing the Cost of Light’, waarin hij betoogde dat mensen veel kaarsen en geld zouden kunnen besparen als ze leefden een paar uur “vroeger” in de zomer. Zijn artikel was vooral humoristisch bedoeld. In de praktijk werd er niets aan gedaan.

De eerste die met een serieus plan voor zomer en winter op de proppen kwam, was de Brit William Willett. In 1907 stelde hij voor om de klok op vier opeenvolgende lentezondagen twintig minuten vooruit te zetten. Op zondagen in september moet de klok telkens twintig minuten teruggezet worden. Velen namen met belangstelling kennis van het plan, maar er werd niets aan gedaan. Uiteindelijk was er een oorlog nodig om de zomertijd in te voeren.