Toezicht moet onjuiste energielabels voorkomen.

Maandelijks te veel huur betalen omdat uw huis een verkeerd energielabel heeft. Dit is het geval voor honderden huurders in het land, en mogelijk nog veel meer. Strenger toezicht op de afgifte van energielabels moet fraude of een woning met een verkeerd label voorkomen.

Dat schrijft de vertrekkend minister van Binnenlandse Zaken, Hugo de Jonge, in een brief aan de Tweede Kamer. De keurmerken zijn niet alleen belangrijk voor huurders en huiseigenaren, ook de overheid onderhoudt het systeem met de keurmerken om de duurzaamheid van woningen te volgen.

Woningen en bedrijfspanden in Nederland moeten een energielabel hebben. Deze variëren van A++++ (energieneutraal) tot G (zeer inefficiënt). Etiketten worden uitgegeven door energieadviseurs namens de eigenaar van een gebouw. Omdat de partijen financieel afhankelijk van elkaar zijn, is er nog steeds ruimte voor bedrog. Een toezichthouder moet de onafhankelijkheid beter waarborgen.

Uit de meest recente cijfers uit 2022 blijkt dat 8 procent van de woningen en 11 procent van de commerciële panden een verkeerde etikettering heeft. Dit is een daling ten opzichte van vorig jaar, maar volgens De Jonge is het niet genoeg. “Het energielabel speelt een steeds belangrijkere rol bij het bevorderen van energiezuinige gebouwen. Het is daarom essentieel dat iedereen kan vertrouwen op de kwaliteit van het energielabel”, schrijft hij in de kamerbrief.

In Groningen zijn er honderden gevallen van woningen die verkeerd gelabeld zijn. De gevolgen kunnen ernstig zijn, weet huurder Logan van Steenderen. De koude, tochtige studio waar hij zes jaar geleden introk had een A-label, maar dat bleek niet te kloppen.

“Toen ik er kwam wonen had ik geen idee dat de woning het label A had. Pas nadat de zaak aan het licht kwam via andere huurders in hetzelfde complex besefte ik dat mijn enige verwarmingssysteem en koude muren destijds niet de bedoeling waren. Ze zijn allemaal waren”, zegt hij. Na onderzoek door de Huurwaarderingscommissie bleek dat zijn woning het label F droeg. Zijn huur is inmiddels met ruim 130 euro per maand verlaagd.

Van Steenderen riep samen met honderden andere Groningers de hulp in van Yoeri Delfstra van advocatenkantoor Robin Hood. Delfstra vermoedt dat er in de provincie energieconsulenten en vastgoedeigenaren zijn die de labels manipuleren om zo meer huur te vragen.

Ook op andere manieren kan het misgaan, legt hij uit. “Bij renovaties gaat het vaak mis. Op basis van facturen of bouwplannen wordt dan een label gekozen, maar dat zijn vaak aannames. Als een huis in 2018 wordt gerenoveerd, wordt er bijvoorbeeld van uitgegaan dat het een laagdikte isolatie heeft van 12%. centimeter: de norm van dat jaar. Maar daar wordt nauwelijks controle op uitgeoefend.”

Het is niet duidelijk of labels in Groningen worden gemanipuleerd voor financieel gewin. Het Openbaar Ministerie onderzoekt of er sprake is van oplichting.

Hoge huurprijzen of de hogere verkoopprijs van een woning zijn niet de enige gevolgen van een verkeerde etikettering. “Ook dit leidt tot schijnduurzaamheid”, zegt Delfstra. Het kabinet meldde vorig jaar dat het in 2030 2,5 miljoen woningen wil isoleren. Vooral de problematiek van woningen met het label E, F of G wordt aangepakt: in 2022 zal het aantal woningen met het label E, F of G zijn teruggebracht op 55.000. “Maar als je deze labels niet voor 100 procent kunt vertrouwen, betekenen deze cijfers niets.”

Nadat de gevallen in Groningen aan het licht kwamen, startte minister De Jonge een pilot. Er zijn 124 woningen onderzocht die door huurders aan de Huurwaarderingscommissie zijn gemeld. In 92 gevallen bleek dat de woning inderdaad verkeerd gelabeld was. Reden voor De Jonge om het toezicht aan te scherpen.

De 2.000 energieadviseurs in Nederland moeten jaarlijks vier examens afleggen en bijscholing krijgen om het vak te mogen uitoefenen. De toezichthouder moet alle onderdelen van het systeem controleren en mag ook zelf de energielabels controleren. De Jonge hoopt dat er in 2025 een wetsvoorstel aan de Tweede Kamer wordt aangeboden.

Tot die tijd wil de minister dat er meer steekproeven en controles worden uitgevoerd. Ook moet het mogelijk zijn om de volmacht van een adviseur sneller in te trekken bij fraude. Huurders met vragen over hun label kunnen kosteloos contact opnemen met de Huurscreeningscommissie om het label te laten testen.