Gouds Dagblad | Goudse straatkunst verdient een beter management

Gouda moet meer doen aan het beheer van kunstwerken die op straat en op andere vrij toegankelijke plekken in de stad te zien zijn. Ook vraagstukken als tijdelijke opslag, restauraties en de verwerving van toekomstige kunstwerken verdienen meer permanente aandacht.

De collectie beeldende kunst in de openbare ruimte Gouda omvat ruim 140 werken, waarvan een groot deel kwetsbaar is vanwege hun ligging. Er is in de hele stad een groter bewustzijn nodig dat ze een sociale betekenis hebben en geen willekeurige decoratieve stukken van het dagelijks leven zijn. Anders ligt de onverschilligheid op de loer.

Deze constatering deed het gemeentebestuur nadat externe deskundigen de waarde van alle kunstwerken in de openbare ruimte hadden beoordeeld. Dit uitgebreide onderzoek is inmiddels afgerond. Met deze waardemeting brachten onafhankelijke taxateurs de betekenis, waarde en staat van de gemeentelijke kunstcollectie in beeld. Op basis van dit onderzoek kan de gemeente maatregelen nemen richting goed collectiebeheer. Dit vraagt ​​om inhoudelijke en financiële keuzes. Burgemeester en wethouders hebben de gemeenteraad uitgenodigd om hierover na te denken en gezamenlijk een nieuw beleidsplan beeldende kunst in de openbare ruimte te ontwikkelen, inclusief vernieuwde richtlijnen. Op 20 maart staat een beeldgesprek met de verenigingscommissie van de gemeente gepland.

Kunst in de openbare ruimte is bijzonder kwetsbaar voor slijtage, weersomstandigheden, ongelukken, vandalisme en diefstal. Volgens de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed bestaan ​​er in Nederland echter pas sinds 2021 richtlijnen voor het beheer en behoud van kunstcollecties in de open lucht.

Graag advies bespreken
Wethouder Thierry van Vugt (oa Kunst en Cultuur): “Ik ben blij dat er nu een soort referentiemeting is om ons collectiebeheer te professionaliseren. De afgelopen decennia hebben wij de collectie uitgebreid. Dit voegt kwaliteit toe aan onze openbare ruimte en ons leven, maar omvat ook beleid, beheer en onderhoud. Dat is het probleem. Gouda is een van de eerste middelgrote gemeenten die dit nu serieuzer wil nemen. “Wij willen dit graag bespreken met de gemeente.”

De aantrekkingskracht van de stad op inwoners, zakenmensen en bezoekers hangt mede af van de kwaliteit van de openbare ruimte en op veel plekken in Gouda wordt de openbare ruimte verrijkt met beeldende kunst.

“Deze kunst levert een belangrijke bijdrage aan de levenskwaliteit, de sociale cohesie en de lokale economie. Het is kunst in de meest toegankelijke vorm, uiteraard onderdeel van ons dagelijks leven en onze gedeelde ervaring en identiteit. Maar juist omdat aanwezigheid zo vanzelfsprekend lijkt, verlies je gemakkelijk uit het oog dat buitenkunst ook kwetsbaar is. Soms wordt de waarde ervan pas onderkend als het verdwenen, gestolen, gesloopt of onherstelbaar beschadigd is”, zeggen externe deskundigen Patricia Jansma en Dieuwertje WijsmulIer, die in opdracht van de gemeente Gouda de waarde van alle kunstwerken in de openbare ruimte evalueerden.

Beheer nodig
Een voorbeeld van zijn statement is het kunstwerk Phyllotaxis van beeldhouwer en landschapsschilder Sjoerd Buisman. Het is gebouwd in 1991 en stond altijd op de hoek van de Korte Vest en de Agnietenstraat, totdat het wegens bouwwerkzaamheden in een speciale bekisting werd opgeslagen in een loods aan de Sportlaan. Uit het onderzoek van Jansma en Wijsmuller is gebleken dat het kunstwerk op onverklaarbare wijze uit de bekisting is verdwenen; onverklaarbaar, omdat het enkele tonnen weegt en niet zomaar kan worden opgetild en gedragen. Eigen onderzoek van de gemeente heeft het mysterie nog niet opgelost. Daarom heeft de gemeente voor de zekerheid aangifte gedaan (bronsdiefstal).

In breder perspectief toont deze verdwijning opnieuw de noodzaak aan van serieus, toegewijd en permanent beheer van de gehele buitenkunstcollectie, inclusief veilige opslag, aldus het gemeentebestuur.