Lennart van der Meulen: “De toekomst zal van Hilversum eisen dat de stad als creatief centrum behouden blijft”

Ter nagedachtenis aan de deze week overleden Lennart van der Meulen publiceert Spreekbuis.nl een interview met de directeur van de VPRO naar aanleiding van het boek “100 jaar mediastad”. van Peter Schavemaker.

“Hilversum 1 werd thuis uitgezonden”, zegt Lennart van der Meulen, CEO van de VPRO. ‘We luisteren naar de waterstanden en de land- en tuinbouwberichten. Dat waren mijn eerste streaminggeluiden die ik me kan herinneren. Woensdagmiddag keek ik bij ons thuis naar het eerste tv-programma, omdat we al snel onze eigen tv hadden. Ik weet nog dat we eerst moesten wachten tot de tv-klok klaar stond en het kinderprogramma begon.’ Van der Meulen zegt dat hij tot de eerste generatie televisiekinderen behoort. ‘Mijn ouders hadden alleen een radio. Radio en televisie leken mij geen magie, ze waren er gewoon op woensdagmiddag en zaterdagavond. Hilversum was bekend omdat het op de radio Hilversum 1, 2 of 3 heette. Later, in de jaren zeventig, analyseerden we studio sporten. In eerste instantie mochten we op zondagavond de tv niet aanzetten, mijn ouders vonden de VPRO te onbeleefd. Ik hoorde Top 40 op de radio. Ik heb de lijst dinsdagmiddag opgehaald bij de kapsalon in het nabijgelegen winkelcentrum. De Top 40 was de belangrijkste lijst van de week.’ Lennart van der Meulen werd in 1959 in Delft geboren, woonde daarna in Bussum en vanaf zijn negende tot de middelbare school in Maassluis. Zijn tijd studeerde sociologie (1977) in Utrecht. ‘Mijn eerste scriptie ging over kijkcijfers en uitzendbeleid. Op de universiteit werd besproken dat de publieke omroep voor iedereen moest zijn, terwijl het systeem achteruitging, de handel opkwam en kijkcijfers steeds belangrijker werden. De rode draad van mijn proefschrift was dat mensen niet in de stations mochten zijn. Je kunt jezelf leiden door cijfers te zien. Zelf ben ik nooit zo geïnteresseerd geweest in het maken van programma’s, maar wel in hoe ze werken.’ Tijdens mijn studie studeerde Anne van der Meijden (1929, theoloog en communicatiewetenschapper. Aan de Universiteit Utrecht was ze hoogleraar massacommunicatie en public relations – red.) als student massacommunicatie. Hij had het bijvoorbeeld over het monopolie van internationale persbureaus.’

De VPRO kruiste het pad van Lennart van der Meulen toen hij, halverwege de twintig, naar Kees van Kooten en Wim de Bie keek en De Nederlandse kloof (Uitgezonden tussen 1972 en 1974). ‘De VPRO was de zender die de eigenzinnigheid van de samenleving verdedigde. De VPRO gaat niet meer over die grenzen heen, wij kijken ernaar.’ Van der Meulen vertelt dat hij in 1980 zelf door de straten van Amsterdam liep tijdens de rellen van 30 april tijdens de kroning van prinses Beatrice, waarbij op de Dam drie rookbommen in het publiek werden gegooid en er rellen ontstonden in de Vondelstraat. Krakers scandeerden de slogan tijdens de gewelddadige rellen. Zonder huis is er geen kroning. ‘De VPRO-journalisten stonden hier midden op straat. Ik ben geen kraker geworden, maar ben actief geworden bij D66.’ Lennart van der Meulen is sinds zijn studie politiek betrokken bij de mediacommissie van D66 en werd sinds 1985 campagneleider, fractiemedewerker Tweede Kamer, producent van RTV-advertenties en politiek adviseur van staatssecretaris van Media Aad Nuis (lacht) . . “Ik zat vlakbij de Toren in een kamer die nu is omgebouwd tot badkamer.” Van der Meulen vertelt dat Hilversum, ook als omroepstad, een belangrijke rol begon te spelen toen hij in 1997 ging werken bij het Commissariaat voor de Media, dat toen nog gevestigd was aan de Hilversumse Emmastraat. Lennart van der Meulen werkte ook aan het huidige gebouw Hoge Naarderweg78. ‘In feite is het gebouw gescheiden van Media Park door een pad, het Thief Path, om onafhankelijkheid van de stations van het park te creëren. Ik heb alle stations bezocht in de tijd dat ze in hun eigen gebouwen verspreid over de stad lagen. De VPRO zat nog in het gebouw aan de Gravelandseweg en de KRO in het gebouw aan de Emmastraat. De VPRO-directeur vindt het jammer dat het KRO-gebouw is gesloopt. Het gebouw (Emmastraat 52), gebouwd in 1936, met uitzondering van het monumentale entreegebouw, is in december 2016 gesloopt ondanks grote protesten van bewoners en de vier erfgoedinstellingen Hilversum Pas Op!, de Historische Vereniging Albertus Perk, het Cuypersgenootschap en Heemschut. Burgemeester Pieter Broertjes sprak op 23 november 2016 op HilversumsNieuws.nl over “een overwinning voor Hilversum”, toen bekend werd dat er na jaren van geschillen en 16 jaar leegstand geen juridische belemmeringen meer waren. Wethouder Nicolien van Vroonhoven, werkzaam van mei 2014 tot en met november 2017, is in het artikel blij dat het bouwproject eindelijk van start heeft kunnen gaan. “Ik had het KRO-complex op mijn lijstje staan ​​van dingen die ik de eerste honderd dagen van mijn werk als raadslid wilde doen”, bekende Van Vroonhoven naar verluidt. In zijn blog van 22 november 2016 lichtte hij de keuze voor sloop toe. ‘Ik zou graag willen dat onze omroepgeschiedenis in Hilversum herkenbaar en beleefbaar is. Beleefbaar maken Het betekent dat je in je monumenten moet kunnen wonen, werken en verblijven… Anders zijn deze gebouwen niets anders dan lege podia. Om nog maar te zwijgen van de schade die je aan het gebouw toebrengt door het NIET te gebruiken. Dat vergt een doordacht besluit.” Op de plek van het voormalige KRO-gebouw zijn 85 seniorenappartementen en een parkeerplaats gebouwd (bouw Stebru Bouw). Op 8 juni 2017 gaven wethouders Nicolien Vroonhoven, Floris Voorink en Wimar Jeager het startsein. signaal voor de bouw.

‘Ik leerde Hilversum als mediastad kennen doordat Ernst Bakker, mijn voorganger als campagneleider bij D66, burgemeester van Hilversum werd; Bakker was burgemeester van 1 februari 1998 tot 1 juli 2011. Ik was aanwezig bij zijn inauguratie op het stadhuis. Eigenlijk was Bakker een mediaburgemeester. Vanuit het kantoor van Lennart van de Meulen Wim T. Schippers shit zien. De vier meter hoge drol werd op donderdag 9 juni 2011 geplaatst door burgemeester Bakker, groot fan van de televisiefabrikant (stem van Ernie uit Sesam Straat, maker van televisiepersonages als Sjef van Oekel, Fred Haché en Barend Servet) en kunstenaar Wim T. Schippers. De VPRO kocht het kunstwerk ter gelegenheid van het 85-jarig bestaan ​​van de zender. “Het past heel goed naast ons gebouw.”

Hilversum als mediastad was voor mij destijds van weinig belang. Het is pas de derde keer dat de stad een wethouder met media in zijn portefeuille heeft. Ik vind het niet logisch dat Hilversum een ​​mediastad is geworden. Hilversum ligt dichtbij Amsterdam en alles wat belangrijk is en heeft zich daardoor kunnen ontwikkelen. Als Amsterdam de kans had gekregen, hadden de media die zeker gegrepen. De VPRO heeft inmiddels een Media Lab in Eindhoven, waarvan de omroep zelf commentaar geeft: “Ons medialandschap verandert snel en dat is precies de reden waarom de VPRO medio april 2015 het Media Lab op Strijp-S in Eindhoven heeft geopend. Met lab wil de VPRO om sneller inzicht te krijgen in de nieuwste manieren waarop media worden gemaakt en geconsumeerd.” ‘Eindhoven was als mediastad natuurlijk veel zinvoller geweest, Philips heeft een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van onze entertainmentindustrie. Philips had een Europees mediaconglomeraat kunnen zijn als het bedrijf niet voortdurend slechte beslissingen had genomen.’

Sinds de opening op 29 augustus 1997 is de VPRO samen met BNNVARA en NTR gevestigd in een Media Park-gebouw, voorheen het NET3-gebouw genoemd. Dit verhaal had bijna anders kunnen aflopen. Begin jaren negentig was de VPRO bijna verhuisd van het groene Hilversum naar hartje Amsterdam, naar het Kleine Gartmanplantsoen (nu de locatie van het Holland Casino – red.), zoals je kunt lezen in het boek Villa VPRO Een heerlijke werkplek creëren. dat in 1997 verscheen. Hans van Beers, tussen 1990 en 1998 directeur van de VPRO, leidde de plannen voor de verhuizing. Niet alleen de ondernemingsraad was tegen de plannen, maar ook de medewerkers. Van Beers erkent in het boek dat gezien de evolutie van de omroep alleen een huuroptie bespreekbaar was. Later zegt Van Beers in het VPRO-boek: ‘Hoewel de verhuizing naar Amsterdam mij een goed plan leek, is het maar goed dat het niet is gebeurd, althans niet op de plek die we destijds voor ogen hadden. met de De huidige omvang van de VPRO zou ons zeker voor nieuwe huisvestingsproblemen hebben gesteld en bovendien was de combinatie van het Kruisgebouw en de Balie logistiek gezien een onhandig gebouw.’ Lennart van der Meulen reageert nu op de keuze van zijn voorganger: “Hans van Beers had de kans en zat hier.” (Hans van Beers stierf in 2015). Zeker voor een zender als de VPRO, waar Amsterdam zit in de haarvaten van haar medewerkers, ik zie het als een opgave om het station daar weg te krijgen. En dat is niet genoeg. De huidige koers van de VPRO is Amsterdam-Noord, waar van alles gebeurt van het NPO-bestuur) dwong ons bijna te verhuizen naar het AKN-gebouw (VPRO trouwens) vanwege een stroomstoring. ga niet – Er is serieus nagedacht over de keuze voor de Amsterdam Tower, samen met EYE. Dit zou gebeurd zijn als BNNVARA naar de Bijlmer in Amsterdam was gegaan. De keuze van de VPRO om hier te blijven is niet een keuze voor Hilversum, maar deels voor het Media Park, maar het is vooral een keuze dat dit een creatieve plek is van voldoende schaalgrootte dat het mensen als een magneet aantrekt. Alle wenselijke infrastructuur is in de buurt te vinden. Veel van onze makers zitten elders.’ Van der Meulen besluit met de opmerking dat het goed is dat het mediacentrum van Nederland niet in één van onze grote steden zit. ‘Dat heeft objectiviteit en onafhankelijkheid gegarandeerd. De toekomst zal vereisen dat Hilversum de dorp als creatief centrum.’