Nederlands rampenbestrijdingsteam helpt bij overstromingen in Kazachstan

Na twee weken van enorme overstromingen begin april vroeg Kazachstan de Nederlandse regering om hulp. Het Nederlandse Disaster Risk Reduction and Surge Support (DRRS)-team heeft waterexperts uit verschillende disciplines ingeschakeld om de noodsituatie in het Centraal-Aziatische land te helpen verlichten. Huthoff vloog naar Astana om leiding te geven aan de noodhulp.

Wanneer kwam de oproep om alles achter te laten en naar Kazachstan te vluchten?

Half april was ik in Mozambique om opnieuw een rampenbestrijdingsmissie te voltooien na de cycloon Freddy van vorig jaar. Daar leidde ik het DRRS-team dat acties uitstippelde voor een geïntegreerd plan om de paraatheid en veerkracht tegen overstromingen in de provincie Zambézia te vergroten. Hoe dan ook, van daaruit was ik van plan om naar Kazachstan te reizen voor een waterconferentie in Almaty, toen de oproep kwam om het DRRS-team te leiden op zijn laatste missie.

Waarom hadden de Kazachse autoriteiten de hulp nodig van het Disaster Risk Reduction and Emergency Support-team?

De ramp in Kazachstan was een perfecte storm omdat er meerdere mechanismen in het spel waren. Extreme regenval, een dambreuk en smeltwater uit de Oeral hebben tegelijkertijd bijgedragen aan deze enorme ramp. Overmatige hoeveelheden water kwamen uit alle richtingen, omdat extreme weersomstandigheden ook verschillende stroomgebieden troffen.

De Kazachse president Kassym-Jomart Tokajev noemde het de ergste ramp die het land in meer dan 80 jaar heeft meegemaakt. Ruim 120.000 mensen moesten uit de getroffen gebieden worden geëvacueerd. Toen ik aankwam, had ik een ontmoeting met functionarissen van de ministeries en de Kazachse Hydrometeorologische Dienst om te helpen beslissen over de handelwijze die past bij de omvang en urgentie van het probleem en de middelen en capaciteiten ter plaatse. Het was lovenswaardig om te zien hoe de Kazachse autoriteiten de klok rond werkten en bereid waren met ons samen te werken om ervoor te zorgen dat de best mogelijke maatregelen werden genomen. En het moet worden gezien in de context van de noodsituatie die zich destijds ontwikkelde en zich nog steeds ontwikkelt. Het is gewoonweg overweldigend: deze overstromingen vinden plaats op een schaal die de wereld nog nooit eerder heeft gezien.

Bijna een derde van het land werd getroffen door de overstromingen: Kazachstan is bijna twee keer zo groot als Nederland, Duitsland, Frankrijk en Spanje samen. En het water had het hoogste punt nog niet bereikt.

Wat zou je kunnen doen om te helpen?

De autoriteiten stonden onder enorme druk in een aanhoudende situatie. De aanwezigheid van het DRRS-team ter plaatse met zijn technische ondersteuning in Nederland stelde Kazachse functionarissen gerust bij het nemen van beslissingen over hoe verder te gaan.

Een concreet voorbeeld van de eerste dag: door het stijgende waterpeil dreigde de stad Atyrau te overstromen. De Kazachse autoriteiten waren al bezig met het graven van een kanaal langs het pad van een oude zijrivier om de overstromingssituatie te verlichten voordat deze de stad bereikte. We gingen met zijn technische team zitten in de situatiekamer van de Kazachstan Space Agency. Ons team had technische ondersteuning in Nederland, die berekeningen kon maken die bevestigden dat deze actie de situatie inderdaad zou verlichten.