Brown Sugar Baby in het Wilminktheater

10 minuten geleden

Cultuur

Hij is de man achter het monumentale toneelstuk (latere televisieserie) My Mother’s Century, waarin hij zijn leven en problematische relatie met zijn Indiase moeder onderzoekt. Eric de Vroedt, regisseur, schrijver, acteur en artistiek leider van het Nationale Theater, vond tijdens het onderzoek zoveel verhalen dat er een nieuwe voorstelling van ontstond: Brown Sugar Baby.

Enschede – Op zaterdag 18 mei presenteert het Nationale Theater deze stressvolle komedie met live jazzmuziek in het Wilminktheater. Naast Hein van der Heijden, Esther Scheldwacht en Theo d’Or winnaar Mariana Aparicio staan ​​er ook vijf jazzmuzikanten op het podium die muziek uitvoeren in de stijl van Duke Ellington en George Gershwin.

Want de grootvader van De Vroedt (51 jaar) was in de jaren dertig jazztrompettist in verschillende Nederlands-Indische jazzbands. ”Mijn moeder heeft me maar twee dingen over mijn grootvader verteld: hij was jazztrompettist in Batavia en hij stierf op het Japanse platteland. “Toen ik na zijn dood onderzoek ging doen naar zijn leven, bleek dat achter die twee zinnen allerlei verhalen zaten waarvan ik vond dat ze verteld moesten worden.”

Het duurde lang voordat Eric de Vroedt zijn Indiase roots omarmde. Sterker nog, hij werd pas drie jaar geleden geboren als Nederlands-Indisch staatsburger, na de dood van zijn moeder. “Het leek alsof ze in 1948 op het schip naar Nederland alle banden met Indië had verbroken. Hier werd ze bijna meer Nederlands dan Nederlands. Maar toen hij aan het eind van zijn leven ziek werd, had hij het gevoel dat hij er niet helemaal bij hoorde.”

Door onderzoek te doen naar zijn leven, van 1940 tot 2020, ontdekte De Vroedt veel ‘grote verhalen’. “Pijnlijke en dramatische verhalen ook. Ik was destijds bezig met een toneelstuk over Big Pharma, maar het was alsof mijn voorouders zeiden: dit moet eerst gebeuren.” Ter voorbereiding maakte hij ook een reis naar Indonesië, op zoek naar overblijfselen uit de tijd waarin zijn grootvader en jonge moeder leefden. “In de jaren dertig kende Batavia een bruisend cultureel leven, met veel muziek (jazz), dans en feesten, vooral in de grotere hotels. Het was toen veel wilder dan in Nederland. Vergelijk het met het Berlijn van die jaren.”
Maar het was een ‘feestje’ voor een beperkte groep. “Alleen voor een blank publiek, zeker niet voor de autochtone bevolking. En het Indiase volk manoeuvreerde tussen die twee groepen, maar beiden wantrouwden hen.”

Brown Sugar Baby vertelt ook een politiek en sociaal verhaal. “Het begint als een komedie, maar wordt al snel pijnlijk. Het stuk gaat nadrukkelijk in op de rol van de Indiase middenlaag. Ik wil de strijd en de pijn van de situatie daar laten zien. En betrek het publiek daarbij. Hoe zou het zijn geweest om daar op dat moment te zijn en welke beslissingen zou je nemen?”

En dan de politieke laag van het verhaal, over racisme en de zogenaamd goedbedoelde onderdrukking door Nederlanders van de steeds sterker wordende onafhankelijkheidsbeweging onder leiding van Soekarno en Hatta. “De onderdrukking werd steeds heviger, totdat Nederlands-Indië een soort politiestaat werd. Het is niet geheel toevallig dat het stuk zich afspeelt in 1935. Dat was het jaar waarin NSB-leider Anton Mussert Nederlands-Indië bezocht. Daar werd hij, tegen de zin van de Nederlandse regering, met de nodige eerbied ontvangen door de toenmalige gouverneur-generaal. Mussert prees de manier waarop de opstandige Indonesiërs werden onderdrukt.”