De krapte in Zuidasdok vreet geld op

Afgesproken is dat de gestegen kosten voor Zuidasdok zullen worden toegerekend aan de overheidsbijdrage aan de zo gewenste uitbreiding van de metrolijn in de regio. Dit wordt onderstreept in de brief over mogelijke tegenslagen die het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat aan oud-informant Ronald Plasterk stuurde.

In de brief worden tien “onvermijdelijke tegenslagen” genoemd, waaronder een overschot van tussen de 600 en 800 miljoen euro voor het Zuidasdok. “Dit komt ten laste van de begrotingen van de Nieuw-Zeelandse lijn”, schrijft het ministerie. Het rijtje tegenslagen was één van de redenen waarom NSC-leider Pieter Omtzigt de trainingstafel verliet.

In september trok het vertrekkende kabinet een groot deel van zijn bijdrage, een saldo van 1,7 miljard euro, aan de uitbreiding van de metrolijn in vanwege allerlei tegenslagen in de staatsbegroting. Daarom heeft de regering nog eens 902 miljoen euro gereserveerd voor de uitbreiding, terwijl het totale Noord-Zuidlijnproject wordt geschat op 3,3 miljard euro. Amsterdam, Schiphol, de SADC, provinciaal en regionaal promotor, beloofden eerder ruim één miljard euro bij te dragen.

Cruciaal voor de toegankelijkheid

Amsterdam liet het niet zo. Eind vorig jaar dreigden de wethouders Melanie van der Horst (Verkeer) en Reinier van Dantzig (Stedenbouw) de gemeentelijke bijdrage van 600 miljoen euro voor de aanleg van het Zuidasdok in te trekken als het kabinet zijn plannen om de termijn te verkorten niet doorvoert. lijn Noord/Zuid wilde zich terugtrekken.

Een ‘brede coalitie’ met onder meer NS, KLM, Schiphol, de provincies Noord-Holland en Flevoland en de gemeenten Amsterdam, Haarlem en Haarlemmermeer schreef vorige maand dringende brieven aan de nieuwe Tweede Kamer en het toekomstige kabinet om de oorspronkelijke overheidsinvestering te ondersteunen . op de Noord/Zuidlijn, omdat deze ‘cruciaal is voor de bereikbaarheid van Nederland’.

Die oproep was al onwaarschijnlijk gezien de vele andere infrastructuurprojecten. En naar aanleiding van het verzoek van Omtzigt om alle mogelijke tegenvallers aan te pakken, bevestigt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat nogmaals dat de begrotingsoverschrijding van Zuidasdok te wijten is aan de rijksbijdrage aan de Noord/Zuidlijn.

Amsterdam blijft hoopvol. “We blijven in gesprek met de minister om onze regio beter bereikbaar te maken en we hopen ook met het nieuwe kabinet samen te werken”, zegt een woordvoerder van Verkeerswethouder Van der Horst.

Tegenslagen

Eind vorig jaar liet demissionair minister Mark Harbers de Tweede Kamer weten dat het project Zuidas tussen de €600 en €800 miljoen meer zou gaan kosten. Het extra geld is nodig om de gestegen kosten van bouwmaterialen en bouwvakkers te dekken. Daarnaast vragen aannemers meer geld, zijn er logistieke tegenslagen en wordt het geplande OV-knooppunt duurder.

Amsterdam en Noord-Holland hebben eerder met het kabinet afgesproken dat dergelijke excessen door het kabinet worden gedragen. Eind 2022 werd bovendien aangegeven dat “tegenvallers in het project Zuidasdok en aanverwante projecten zullen worden opgevangen uit het budget voor de verkenning van de OV-verbinding van Amsterdam.”

Deze ‘verkenning’ heeft betrekking op de verlenging van de Noord/Zuidlijn en de verlenging van de luslijn van de Transformatorweg naar de toekomstige woongebieden in Haven-Stad, die Amsterdam uitvoert. Voor de Noord/Zuidlijn is het een kwetsbaar akkoord; Elke nieuwe tegenslag in Zuidasdok gaat ten koste van het toch al ontoereikende overheidsbudget om de metro uit te breiden.

Onveilige situaties

De uitbreiding van station Amsterdam-Zuid via Riekerpolder en Badhoevedorp naar Schiphol en Hoofddorp heeft tot doel de bereikbaarheid van de hoofdstad, de luchthaven en de nieuwe woonwijken nabij Hoofddorp en Badhoevedorp te verbeteren.

Daarnaast is de metrolijn cruciaal om ruimte vrij te maken op het spoor, zodat er in plaats van de huidige pendeltreinen meer internationale treinen naar België, Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië kunnen rijden, waardoor het aantal vliegtuigen richting die landen afneemt. . . Het spoor, vooral in de viersporige tunnel onder Schiphol, staat daarvoor inmiddels te vol, waardoor regelmatig verstoringen en zelfs onveilige situaties ontstaan.

Het project Zuidas, dat tevens het startpunt is van de uitbreiding van de metrolijn, zorgt al ruim vijftien jaar voor kopzorgen. Zo zijn de kosten de afgelopen vijf jaar gestegen en heeft de bouw aanzienlijke vertraging opgelopen. In 2019 ontsloeg Rijkswaterstaat zelfs de bouwcombinatie, waarna de werkzaamheden jarenlang vrijwel stil lagen.

Het budget om de ring A10 gedeeltelijk in te graven, zodat er boven ruimte is voor meer treinsporen en een groter station Amsterdam Zuid, is inmiddels gestegen van de oorspronkelijke € 960 miljoen naar € 5,4 miljard.