De restauratie van rijksmonumenten kost nog eens 770 miljoen euro

Staatssecretaris Gräper: “Dit rapport onderstreept de grote noodzaak om restauraties aan te pakken. In Nederland hebben we prachtige en iconische rijksmonumenten. Deze karakteristieke panden vertellen ons verhaal en daarom willen we ze behouden voor toekomstige generaties. De opgave is groter dan Het bedrag dat momenteel beschikbaar is, hangt af van de volgende ministerraad of er extra geld wordt vrijgemaakt en hoeveel extra geld er voor deze taak beschikbaar wordt gesteld. Met de provincies en gemeenten ga ik in gesprek over een gezamenlijke aanpak voor de lange termijn. Ook gaan we onderzoeken wat de eigenaren zelf kunnen bijdragen.”

Het Rijk, provincies en vastgoedeigenaren zijn medeverantwoordelijk voor de financiering van de restauratie van rijksmonumenten die geen woongebouw zijn. Volgens het Interprovinciaal Overleg (IPO) zijn al enkele grote monumenten dringend aan restauratie toe. Denk hierbij aan Veenhuizen in Drenthe, het Steylklooster in Limburg, de Rivièrakamer van Dierentuin Blijdorp in Rotterdam en Museum Prinsenhof in Delft. Ook voor groen erfgoed (zoals kasteelparken en tuinen) is er een specifieke opgave. Het beschikbare budget van het rijk en de provincies is niet voldoende voor de restauratie van deze grote en groene monumenten. Het tussentijdse rapport bevestigt dit. Daarom verdienen deze categorieën speciale aandacht.

“Erfgoed maakt deel uit van onze identiteit. Daarom moeten we de onderhoudsachterstand terugbrengen van 14,6% naar 10%. Dit vergt extra inzet en investeringen. De provincies roepen het rijk op om de lang noodzakelijke restauratiewerkzaamheden te financieren.” Er moet georganiseerd worden, het is dus niet altijd een noodmaatregel, maar eerder een duurzame voorziening van hulpbronnen”, zegt Kamerlid Meindert Stolk, hoofd portefeuille erfgoed namens de gezamenlijke provincies.

Lage inschattingskosten

Het Rijk streeft naar een aanvaardbare herstelvertraging van 10%. Het percentage utiliteitsmonumenten in matige of slechte staat bedraagt ​​momenteel bijna 15%. Om die terug te dringen is de komende tien jaar in totaal 1,22 miljard euro nodig. Als het Rijk en de provincies doorgaan met hun bijdragen van de afgelopen jaren is er 450 miljoen euro gedekt. Er resteert dan nog een financiële uitdaging van 770 miljoen euro.

In het onderzoek zijn slechts gedeeltelijk de kosten van interieurreparaties en funderingsreparaties meegenomen. Duurzaamheids- en bereikbaarheidskosten en de aanwijzing van nieuwe monumenten zijn niet meegenomen.

In Nederland zijn ruim 60.000 beschermde rijksmonumenten. Het is gebruikelijk dat de kosten van restauratie van deze monumenten deels door de eigenaren en deels door overheden worden gedragen. Dit kan via eigen bijdragen of leningen. De onderzoekers geven in het rapport aan dat kerkbesturen, vrijwilligersorganisaties of boerenbedrijven grote moeite hebben om hun eigen bijdrage te leveren.

Versterk het financieringssysteem

Vorig jaar maakte het kabinet € 15 miljoen extra vrij voor een reeks urgente restauraties van belangrijke monumenten. Gemeenten en provincies verdubbelden dat bedrag. Dit extra geld ging onder meer naar het aquarium van dierentuin Artis in Amsterdam, de Bovenkerk in Kampen, de Poldertoren in Emmeloord en het Sabina Fort in Willemstad.

Het ministerie van OCW versterkt en vernieuwt het financieringssysteem voor de zorg voor monumenten. Het kabinet heeft de garantie op leningen uit het Nationaal Restauratiefonds (NRF) verhoogd van € 380 miljoen naar € 500 miljoen, zodat monumenteigenaren ook in de toekomst aanvullende financiering kunnen krijgen. De NRF biedt leningen tegen een lage rente aan voor restauratie en verduurzaming van monumenten.

Het eindrapport van het ‘Onderzoek naar herstel utiliteitsmonumenten’ wordt later dit jaar aan de Tweede Kamer aangeboden.