Open dag Drukpershal en Studiocomplex in Enschede: de botsing tussen entertainment en verbeelding

Het is een bijna surrealistische realiteit. In één gebied wordt iets ontwikkeld wat trendy moet zijn, een toevoeging aan de stad die Enschede wil worden, en een plek waar lokale creatieve geesten de gekste dingen bedenken en maken verdwijnt. Nergens in Enschede is het contrast tussen de wereld van entertainment en commercie en die van de verbeelding groter dan in het oude Tubantia.

De handelaar en de fabrikant.

De twee parallelle en afzonderlijk georganiseerde open dagen maken dit contrast meer dan zichtbaar. Het is waar dat de stad worstelt met het verschil tussen beide werelden. Er is erkenning dat er plaats moet zijn voor alternatieve, authentieke makers en hun brede draagvlak. Tegelijkertijd streeft het beleid nog steeds naar een gemakkelijke en georganiseerde cultuur die geld genereert. Gericht op entertainment, niet op makers die een revolutie teweegbrengen of hun horizon verbreden.

Die troost zit hem in grote namen op een billboard, een paar foodtrucks met eten dat iedereen kent en dus koopt, en entertainment. Als je dat inhuurt, is verloop vanzelfsprekend. Daar is niets mis mee, maar alsof de stad daar niet al genoeg van heeft. De koopman (een beetje zoals de herder) domineert.

Het negeert eenvoudigweg wat een stad echt modern en anders maakt: haar eigen toegewijde creatieven die de grenzen van het bekende verleggen. Wie de verbeelding laat spreken, verlaat de gebaande paden en krijgt toegang tot nieuwe bronnen. Het biedt een ander perspectief op wat coëxistentie kan zijn. Je kunt geen community opbouwen die uitsluitend gebaseerd is op entertainment (en geld).

Spin-offs van Studio Complex

De ‘spin offs’ – in het goede oude Twente – van een plek als Studio Complex zijn duizelingwekkend. Het collectief telt zo’n twintig kunstenaars, waaronder makers die hun werken over de hele wereld verkopen. Beelden en installaties die aanwezig zijn op de belangrijkste festivals op alle continenten, waar tienduizenden bezoekers zich verwonderen. Kunstenaars uit Enschede. Hier opgeleid, hier gegroeid in hun vak. Geïnspireerd en geïnspireerd door collega’s met wie zij de ruimte delen.

Uit die groep ontstonden in dat pakhuis op het Tubantia-terrein (en daarvoor in het Janninkkwartier) evenementen, feesten en festivals. Want je zou bijna vergeten dat Enschede een grote groep inwoners heeft die zich aangetrokken voelt tot die alternatieve creativiteit. AKI en AKI-alumni. Saxion- en UT-studenten, waarvan een groot deel uit landen komt waar je als jong mens heel goed nadenkt over wat het betekent om vrij te zijn en jezelf te zijn. En wat daarvoor nodig is.

Niet toevallig voelen zij zich verbonden met kunstenaars en andere creatieve mensen die vragen stellen en onbekende werelden verkennen. Een vermogen dat in het Westen dreigt ten onder te gaan in het naïeve idee dat onze prestaties even vanzelfsprekend als eeuwig zijn. Studio Complex is slechts een van de plekken waar ze graag naartoe gaan.

Meer van hetzelfde of echt modern?

Daarom waren die twee open dagen afgelopen zaterdag lastig. In die drukpers hadden veel heupen kunnen ontstaan ​​die de Enschedese samenleving werkelijk zouden hebben verrijkt. De grap: dat gebeurt vrijwel automatisch, zolang je creatieve makers maar een kans geeft. Ze maken van niets iets. Dat is de kracht van verbeelding. Nu roepen die twee open dagen vooral vragen op. Wat zal er van het moderne Enschede worden?

Boter met vis

De worst- en frietkraampjes, de schminktafels, de zes petanquebanen en de zorgvuldig georkestreerde catering die de open dag van de drukkerij vulde beloven vooral meer dan wat er al is. Niets echt nieuws. Studio Complex biedt iets fundamenteel anders, maar komt na september op straat. Net als bijna alle andere broed- en toevluchtsoorden in de stad.

Ja, Enschede voert een broedplaatsenbeleid. Er is behoefte aan andere vormen van cultuur (noem het clandestien of alternatief, wat je maar wilt). Maar dat zal alleen werkelijkheid worden als dat beleid niet langer water aan de wijn toevoegt, maar boter aan de vis.

De achterliggende vraag is vooral wat voor stad en samenleving Enschede eigenlijk wil zijn. Tenminste, als je zo’n drukpers of iets dergelijks nog eens kunt vergeven.