Jack Pronk ontvangt de Novozymes Award 2024

De Novo Nordisk Foundation kondigt met trots professor Jack Pronk aan als winnaar van de Novozymes-prijs 2024 voor zijn innovatieve bijdragen aan de industriële biotechnologie. Zijn transformerende onderzoek op het gebied van gistfysiologie en metabolische engineering heeft niet alleen een revolutie teweeggebracht in de productie van biobrandstoffen en chemicaliën, maar heeft ook kritische oplossingen opgeleverd voor al lang bestaande uitdagingen op het gebied van duurzame bioprocessen.

Rond de eeuwwisseling, toen de wereld te maken kreeg met de dreigende klimaatcrisis als gevolg van de consumptie van fossiele brandstoffen, werd het belang van alternatieve brandstoffen steeds duidelijker. Bio-ethanol kwam naar voren als een veelbelovende oplossing, maar de productie ervan uit niet-voedselbronnen bracht aanzienlijke uitdagingen met zich mee.

“Het was al tientallen jaren een droom om een ​​biogebaseerde economie op te zetten met behulp van micro-organismen. Een voorbeeld is de productie van brandstof-ethanol uit suiker met behulp van gist, die glucose efficiënt omzet in ethanol. Deze aanpak was echter controversieel omdat onbeperkte uitbreiding zou kunnen leiden tot concurrentie met de voedselproductie”, legt Jack Pronk, hoogleraar en hoofd van de afdeling Biotechnologie aan de Technische Universiteit Delft (TU Delft) in Nederland uit.

Hoewel gist op efficiënte wijze suikers uit fruit en andere eetbare bronnen in bio-ethanol kon omzetten, vormde het metabolisme van suikers uit landbouwafvalstromen een kritisch obstakel voor de economische omzetting van bio-ethanol, omdat traditionele giststammen moeite hadden om pentosen te gebruiken, die overvloedig aanwezig zijn in landbouwafval.

In een baanbrekende samenwerking met collega-microbioloog Huub Op den Camp van de Radboud Universiteit Nijmegen ontdekte Jack Pronk een mogelijke oplossing in een onwaarschijnlijke bron: de anaerobe schimmel Piromyces sp. stam E2, geïsoleerd uit de ontlasting van een Indische olifant. Deze schimmel herbergt een xylose-isomerase-gen dat de sleutel was tot het ontsluiten van de pentose-uitdaging.

“Het resultaat was de start van jarenlang onderzoek, waarbij steeds vaker werd samengewerkt met het bedrijf DSM”, zegt Jack Pronk. “Door dit proces werd bakkersgist aangepast om pentosesuikers uit agrarische afvalstromen te verwerken.”

“Jack Pronk is een van Europa’s toonaangevende leiders op het gebied van innovatieve en duurzame biotechnologie die microben gebruikt voor de milieuvriendelijke omzetting van afvalstromen in biobrandstoffen en fijnchemicaliën. Het fundamentele onderzoek en de kennis die in het laboratorium van Jack Pronk naar de werking van gisten en schimmels is gegenereerd, vormen de basis voor een breed scala aan commerciële toepassingen met duidelijke maatschappelijke impact, zoals blijkt uit de grootschalige industriële implementatie ervan. De Novo Nordisk Foundation is er trots op de onderzoeksexcellentie van Jack Pronk te erkennen met de Novozymes-prijs 2024”, aldus professor Mads Krogsgaard Thomsen, CEO van de Novo Nordisk Foundation.

Tegen 2010 zou kunstmatige gist de belangrijkste suikers in plantaardig afval efficiënt kunnen omzetten in ethanol, wat de weg vrijmaakt voor duurzame productietechnologieën voor biobrandstoffen. Ondanks tegenslagen bij de grootschalige implementatie denkt Jack Pronk dat de ethanolproductie uit landbouwafval zal terugkeren. Ethanol is niet alleen nuttig als transportbrandstof, maar ook als voorloper van verbindingen variërend van ethyleen tot vliegtuigbrandstof.

“Ik zie een toekomst voor ethanol, geproduceerd met behulp van emissiearme technologieën, als generieke grondstof voor de productie van voedseleiwitten, farmaceutische producten en fijnchemicaliën. Er is een enorm potentieel voor de productie ervan uit landbouwafval. “Ik ben ervan overtuigd dat genetisch gemodificeerde micro-organismen, of het nu gist, bacteriën of schimmels zijn, een winstgevende en duurzame productie van ethanol uit deze grondstoffen mogelijk zullen maken.”

Daarom viert de Novozymes-prijs 2024 de uitzonderlijke bijdragen van professor Jack Pronk aan de industriële biotechnologie, waarbij zijn innovatieve oplossingen voor al lang bestaande uitdagingen en zijn blijvende inspanningen worden benadrukt.
zet zich in voor duurzame bioprocessen. Hun werk is een voorbeeld van het transformerende potentieel van biotechnologie om mondiale uitdagingen aan te pakken en een duurzamere toekomst op te bouwen.

“De vooruitgang die Jack Pronk heeft geboekt, vooral met het gebruik van gist, is gebaseerd op een uitzonderlijk diep inzicht in de fysiologie en het metabolisme, geworteld in rigoureus fundamenteel onderzoek. Zijn uitstekende kennis van hoe een gistcel werkt, heeft er direct toe geleid dat Jack gistcellen kan exploiteren als industriële fabrieken om brandstoffen en chemicaliën te produceren. “Het is duidelijk een wereldleider op het gebied van industriële biotechnologie en fermentatiewetenschap, met een specifieke focus op de ontwikkeling van duurzame bioprocessen die helpen de afvalstromen en de CO2-voetafdruk te verminderen”, besluit professor Detlef Weigel, voorzitter van de prijscommissie van Novozymes.

Over de Novozymes-prijs
De Novozymes Award erkent uitmuntende bijdragen op het gebied van onderzoek of technologie die de ontwikkeling van de biotechnologische wetenschap voor innovatieve oplossingen ten goede komen.

De prijs wordt jaarlijks uitgereikt en heeft tot doel het bewustzijn van fundamenteel en toegepast biotechnologisch onderzoek te vergroten.

Aan de prijs zijn 5 miljoen Deense kronen (672.000 euro) verbonden en omvat een onderzoeksbeurs van 4,5 miljoen Deense kronen (605.000 euro) en een persoonlijke beloning van 0,5 miljoen Deense kronen (67.000 euro).

De Stichting zal een extra bedrag van 0,5 miljoen DKK toekennen voor het organiseren van een internationaal symposium binnen het onderzoeksgebied van de ontvanger.

Meer informatie

TU Delft: Charlotte de Kort, Directeur Communicatie, Technische Natuurwetenschappen,
+31 (0)6 140 15 135, [email protected]

Novo Nordisk Foundation: Christian Mostrup, Senior Directeur, Corporate
Zaken, +45 3067 4805, [email protected]