Archeologische vondsten in Delft: ‘het is alsof je naar een schat zoekt’

“Een asbak is een pot die op een fornuis werd gebruikt. Vroeger hadden mensen geen zin om elke keer een vuurtje aan te steken als ze wilden eten, maar uit veiligheidsoverwegingen wilden ze thuis ook geen open vuur hebben. Een brand kon met een paar slagen worden gedoofd en weer volledig uitbranden. Als er te veel as in de smeulende stapel zit, gaat het smeulende vuur uit. Daarom stond er onder de kachel een asbak waarin onnodige as werd opgevangen. Vervolgens hebben ze het opgehaald en naar Asvest gebracht”, vertelt gemeentearcheoloog Steven Jongma. Zijn verhaal illustreert hoe zo’n kleine vondst een veel groter verhaal vertelt.

In de jaren zestig en zeventig werd een groot deel van het stadscentrum gesloopt en opnieuw opgebouwd. Waar vroeger huizen en bedrijven stonden, zijn nu straten en omgekeerd. Onder de huidige straten en gebouwen bevinden zich nog steeds overblijfselen van de oude stad. Hoewel kaarten informatie geven over waar wat zich bevindt, zijn ze niet volledig betrouwbaar. “Oude kaarten geven het soms beter weer dan het in werkelijkheid was”, zegt Jongma. Neem Spoorzone als voorbeeld. Bij de renovatie kwamen de fundamenten van de oude stadsmuur tevoorschijn. “Er werd gedacht dat Delft gigantische muren had. Het bleek echter een verhoogde dam met een relatief klein muurtje.”

De tekst gaat verder onder de foto.

Gemeentelijke archeologen

Niet alleen de binnenstad kent plekken waar interessante spullen ondergronds kunnen worden opgeslagen. Jongma: “Op basis van oude kaarten kunnen we bepalen waar objecten begraven mogen worden. In die tijd woonden mensen niet alleen in het centrum van de stad. “Er zijn veel plekken buiten het stadscentrum waar je de mogelijkheid hebt om dingen te vinden.” Als u iets aantreft, bijvoorbeeld in uw achtertuin, bent u verplicht dit te melden bij de gemeente. Zij bepalen dan of en wanneer iets onderzocht moet worden. Ook bedrijven hebben hiermee te maken.

“Als een zakenman plannen heeft om een ​​groot zwembad of iets dergelijks te bouwen, is hij verplicht archeologisch onderzoek te doen en daarvoor te betalen”, legt Jongma uit. Dat is onderdeel van de vergunningverlening. Dit geldt niet noodzakelijkerwijs voor individuen. “We gaan zeker niet iedereen die een nieuwe vijver in zijn tuin wil aanleggen, laten betalen voor archeologisch onderzoek.”

‘Je kunt het maar één keer opgraven’

Wat er vervolgens met de gevonden voorwerpen gebeurt, kan anders zijn dan u denkt. “In Nederland graven we liever niet de boel op, hoe tegenstrijdig het ook lijkt. Met de huidige technologie kun je maar één keer graven. Misschien is deze technologie over vijftig jaar veel beter en kan er veel meer informatie uit een gevonden voorwerp worden gehaald”, zegt Jongma.

Zo lossen archeologen uit de stad Delft al ruim 35 jaar de historische puzzel op. Beetje bij beetje komt er meer over de geschiedenis van de stad naar voren. Alles bij elkaar zal veel duidelijkheid bieden en heeft uiteindelijk veel historische waarde. Voor archeologen blijft Jongma in ieder geval spannend: “Het is een soort speurtochtgevoel.”