Significante daling van het goederenvervoer per spoor dankzij Duitsland

Er worden veel minder goederen per spoor vervoerd. Vorig jaar daalde het goederenvervoer per spoor met bijna 12 procent ten opzichte van 2022, blijkt uit cijfers van het CBS. “Dit komt vooral doordat er minder kolen en containers worden vervoerd, maar ook doordat er minder basismaterialen als metalen worden vervoerd”, zegt Lori Tavasszy, hoogleraar goederenvervoer en logistiek aan de TU Delft.

De afname van het kolentransport heeft te maken met het energiebeheer in Duitsland, legt Tavasszy uit. In 2022 werd er veel steenkool vervoerd vanwege de gascrisis als gevolg van de oorlog in Oekraïne. “Nu de gasprijzen zijn gedaald, wordt er weer meer gas en minder steenkool gebruikt.”

Bovendien is de Duitse economie wat minder sterk, wat ook betekent dat er minder kolen worden vervoerd. “Soms zeggen we: als Duitsland niest, wordt Nederland verkouden, en dat beseffen wij nu ook.” Ook landinwaarts deden zich verstoringen voor, zoals in Nederland, bij Kijfhoek, maar ook in Zwitserland en Italië, waar de Gotthardpas lange tijd onderbroken was. “Dit klopt allemaal”, zegt Tavasszy. Volgens de professor verandert het goederenvervoer altijd afhankelijk van de economische situatie.

‘Modale verschuiving’

Tavasszy vindt het moeilijk om te zeggen of er sprake is van een ‘modale verschuiving’, waarbij het vervoer van het spoor naar een andere vervoerswijze is overgestapt. “Die containers zijn waarschijnlijk nooit vervoerd. Ik geloof dat de vermindering van het transport een direct gevolg is van economische veranderingen en niet van verstoringen.’

De docent vindt dat er overdag meer spoorvervoer moet plaatsvinden. “Maar dat is lastig vanwege de druk op het personenvervoer.” De plannen van het ministerie en de spoorwegpartijen voor een grote ‘modal shift’ vragen om een ​​aanzienlijke uitbreiding van de capaciteit. “En die ruimte is er niet.”

Een ‘modal shift’ vereist ook de bereidheid van verladers om hun goederen via andere modaliteiten te vervoeren. ‘Capaciteit alleen is niet genoeg; er moet ook vraag naar zijn.’ Bovendien kost de infrastructuur om dit te realiseren veel. Toch denkt Tavasszy niet dat de kosten een reden zijn om het niet te doen. “Het is belangrijker of we er voordeel uit halen op het gebied van het milieu of de efficiëntie van onze logistiek.”