Van de uitbreiding van de coalitie tot de oppositiezetels: de vrije val van Hart voor Hilversum

Hilversum heeft niet alleen een grote meerderheid van coalitiefiguren in de gemeenteraad nodig, maar ook een stabiel gemeentebestuur. Dat is de missie die Hart voor Hilversum, VVD, GroenLinks en CDA zichzelf stelden toen zij medio april op zoek gingen naar een nieuwe coalitiepartner. Voor de nieuwkomer is ook een raadszetel beschikbaar, die van Walters.

Schurk

Vooral het woord ‘stabiel’ is onaangenaam. Hoewel geen van de betrokkenen het hardop zegt, is het een verwijzing naar Hart voor Hilversum. Binnen twee jaar verloor de fractie twee raadsleden aan de Hilversumse Democraten (DH), waardoor de coalitie een meerderheid van slechts één zetel in de raad overhield. Ook stemmen de raadsleden soms verdeeld en ondertussen begint de positie van het andere Hilversummer Hart-raadslid, Karin van Hunnik, in de raad langzaam te wankelen.

Een extra hand in de coalitie is geen overbodige luxe. Dat inzicht is er en na het vertrek van Walters is de hierboven gesuggereerde uitbreiding ook een meer dan logische keuze. De vier vertrouwen elkaar nog steeds. Ze zeiden het nog eens hardop tijdens de extra raadsvergadering van 10 april.

niet glijden

“Het vertrek van Walters viel letterlijk in onze handen. We waren al op zoek naar een nieuwe partner en toen kwam die functie vrij”, meldt VVD-fractieleider Hidde Fennema. “Een nieuw raadslid zou geen fundamentele veranderingen kunnen doorvoeren, maar een raadslidpositie is wel aantrekkelijk voor een nieuwe partner. Er zou geen sprake zijn van ‘verandering’ aan het bestaande regeerakkoord, hoogstens een A4-tje dat we er met een nietje aan zouden kunnen toevoegen. .” poppenspelen doen, niets voor het podium en ik heb geen principieel bezwaar tegen de nieuwe partijen, anders zou ik ze niet willen oprichten”, vult de liberaal aan.

De tekst gaat verder onder de foto.

Op vrijdag 19 april gaan de vier serieus overwegen om zich voor het eerst bij de coalitie aan te sluiten. Welke partij past het beste bij het in 2022 gesloten regeerakkoord? Voor het kwartet is het duidelijk dat de eenmansfracties ChristenUnie en BVNL niet tot de gewenste expansie zullen leiden. Maar ze willen praten met D66, DH, SP en PvdA. Niemand zegt dat ze bedenkingen hebben bij een van de vier.

Voor Hart voor Hilversum is DH de juiste nieuwe partner. De club van Edwin Göbbels is net als ‘Hart’ een lokale partij en de fractie heeft inmiddels niet drie maar vijf zetels (Koc en Jansson kwamen uit Hart, red.). Met hen in hun gelederen heeft de coalitie 24 van de 37 zetels. Dit is een ruime meerderheid in de raad.

Eerst een kopje koffie

Na een vroeg voorgesprek werd besloten dat D66 en SP zouden afhaken. Er zullen diepgaande gesprekken plaatsvinden met DH en PvdA. Het duurt even voordat alles op zijn plek valt. Er zit ook een week tussen waarin niets gebeurt, omdat het de meivakantie is.

Maar in de tweede week van mei is het tijd om aan de slag te gaan. Alles krijgt momentum. VVD, GroenLinks en CDA zien DH en PvdA als goede coalitiepartners. Met beide is een goede verbinding en beide hebben aanvaardbare aanvullingen op de overeenkomst. De redenering is waarom je nee zou zeggen tegen een van hen als er geen goed inhoudelijk argument voor is.

Ondanks de goede onderhandelingen met de DH vond Fennema het verstandig dat eerst ‘zijn’ raadslid Arno Scheepers en de DH-kandidaat Edwin Göbbels samen een ‘kopje koffie’ dronken. Dat moest juist gebeuren vanwege de sterke oppositie die Göbbels de afgelopen jaren heeft gevoerd, vooral tegen de dossiers van de VVD-er.

“Mijn idee was om ze bij elkaar in een kamer te krijgen en te kijken of ze het samen konden oplossen. Als dat niet zou werken, zou een vruchtbare samenwerking moeilijk worden. Ze hadden samen een gesprek en waren positief. Ze konden het oplossen. “Verenigt u”, meldt de VVD-leider.

In dezelfde fase van de onderhandelingen ontstaat het besef dat de extreem zware portefeuille van Walters niet door één persoon kan worden overgenomen. Voor iemand die nieuw is in het raadsvak is dat verre van het geval, zoals de leider van de CDA-fractie Olaf Streuker aangeeft.

De toevoeging van twee partijen aan de coalitie en dus twee nieuwe raadsleden wordt uitgebreid besproken tijdens het overleg op maandag 13 mei. Maar het kwartet komt niet tot overeenstemming. Hart voor Hilversum geeft aan deze verlenging niet te willen. De partij is tegen de PvdA.

linker blok

Wat ‘Hart’ betreft staan ​​de sociaal-democraten te ver af van bepaalde kwesties, zoals asiel en migratie. Dat is verrassend, want de PvdA accepteerde het nieuwe Hilversumse asielbeleid in december 2023.

Bovendien zou de nieuwkomer een links blok in de raad vormen. Op landelijk niveau is de PvdA al gefuseerd met GroenLinks. In Hilversum zijn er nog twee verschillende partijen. Maar volgens Hart voor Hilversum zou een partij twee spreektijden in de raad krijgen en ook twee raadsleden mogen leveren: Bart Heller (GroenLinks) en Jacqueline Kalk (PvdA). Voor Hart voor Hilversum is dit niet onderhandelbaar.

Dit akkoord zorgde onder meer voor verbazing, juist omdat niemand op voorhand was uitgesloten. ‘Hart voor Hilversum had geen inhoudelijke argumenten tegen de PvdA. Die heeft wat mij betreft dus in principe geen bezwaar. De komst van een zesde raadslid was, zeker bij de aanstaande fusie met Wijdemeren, van belang. Het werk zit in één persoon”, aldus Fennema.

De conclusie van maandag 13 mei is dat ze nog steeds niet tot overeenstemming kunnen komen. Het kwartet besluit donderdag door te gaan, omdat de focus nu moet liggen op de belangrijke raadsvergadering op woensdag de 15e. Maar de beslissing zou eigenlijk op de 16e moeten vallen, zijn ze het erover eens.

vreemde paradijsvogel

Drie dagen later staat iedereen nog steeds in dezelfde situatie: VVD, CDA en GroenLinks willen uitbreiden met DH en PvdA, maar Hart uit Hilversum is onvermurwbaar. Wethouder Scheepers, technisch voorzitter van deze debatten, heeft er genoeg van en vindt dat de partij ‘door moet’.

Niet alleen is het einde van de samenwerking langzaam in zicht, ook de stemming verandert. “De sfeer werd steeds giftiger en vijandiger en we moesten met weemoed toekijken hoe de andere partijen het regeerakkoord veranderden”, zegt Hart voor Hilversumse fractieleider Regie Redmeijer. Ook het optreden van Van Hunnik kwam aan bod. Fennema zou haar onstabiel hebben genoemd. Daarnaast noemde Marleen Remmers (GroenLinks) Redmeijer een ‘vreemde paradijsvogel’.

De leider van de GroenLinks-fractie herkent het giftige milieu waar Redmeijer over spreekt niet, maar bevestigt wel zijn woorden: ‘Dat ‘vreemde’ weet ik niet meer, maar paradijsvogel heeft gelijk. Als je raadslid bent, dan met allerlei mensen anders om moeten gaan. Ook met mensen die je in je eigen bubbel misschien niet kent, heb ik de paradijsvogel als een compliment gezien.

“Die donderdagavond was zwaar”, herinnert Fennema zich nog goed. “Gaandeweg besefte ik dat het best lastig is om zaken te doen met Hart voor Hilversum. Daardoor heb ik de samenwerking kunnen uitbreiden. Ik maakte me zorgen over de ineenstorting van die partij. Dat was de motivatie om die partij in de coalitie te houden.”

Veto

Remmers vult de VVD’er aan: ‘We hebben veel onder elkaar gesproken, maar aan het einde van het proces sprak Hart zijn veto uit over de samenwerking met de PvdA voor Hilversum. Dat mag natuurlijk, maar op het moment dat de partij het op tafel legt het was extreem ingewikkeld en we begrepen de inhoud ook niet goed.”

Volgens Streutker werd het steeds duidelijker dat het viertal niet tot een akkoord zou komen. “Toen ik het introk, kwam het uiteindelijk neer op een veto van Hart voor Hilversum en bleef er alleen nog een vertrek van Hart voor Hilversum over.”

In de gemeenteraad verklaarden Fennema, Remmers en Streutker dat het nooit de bedoeling was om Hart voor Hilversum uit de coalitie te verwijderen. Maar zo denken Redmeijer en zijn medewerkers. ‘We hadden geen andere keuze dan te stoppen’, zegt hij. “De PvdA wil immers meer asielopvang, meer vluchtelingen en de ‘fusie van GroenLinks en PvdA’ in Hilversum stonden ons niet aan.”

Die middag van 16 mei besloot Hart voor Hilversum niet langer deel uit te maken van de coalitie. We keren terug naar de oppositiebanken. Tijdens de speciale raadsvergadering van 29 mei zei hij dat de andere partijen machtspolitiek hebben gespeeld. “We kunnen kort zijn, ze hebben ons hier weggehaald”, zegt ze, nog steeds woedend.

Lees hieronder deel 1 en 2 van de reconstructie: