‘Het energie-instituut MRDH knabbelt aan het democratische proces’

Het bekendste resultaat van de MRDH-projecten in Delft is volgens Koelewijn de grootstedelijke fietsroute die gaat lopen tussen Rotterdam Alexander en het centrum van Delft. Ook het voorstel voor de fietssnelweg levert de Delftse politicus kopzorgen op. De kosten van de fietsroute zijn astronomisch. Een deel van de route is de veelbesproken Gelatinbrug. Uit schriftelijke vragen van de heer Koelewijn aan B&W bleek onlangs dat deze fietsbrug ruim 27 miljoen euro moet kosten. Ondanks deze hoge prijs lijkt dit voor B&W geen probleem te zijn: “De verwachting is dat de financiële bijdrage voor de Jelly Bridge hoog genoeg zal zijn om binnen de kaders van het gemeentebestuur te blijven.”

Prioriteiten lijst

De hier besproken financiële bijdrage moet voor een deel uit de MRDH komen. Koelewijn maakt aan Omroep Delft duidelijk wat hij hierover denkt: “Dit is weggesluisd publiek geld.” Koelewijn wijst erop dat uiteindelijk ook het MRDH-budget afkomstig is van de 21 samenwerkende gemeenten. Volgens de wethouder van Hart voor Delft gaat het om belastinggeld. Het zou beter zijn als ze op een andere manier worden besteed: “Eén, een buitenzwembad en twee steunmaatregelen voor sport, dan moet er echt iets gebeuren op sociaal vlak om de jeugdzorg te verzorgen, dat ontstaat wat ons betreft automatisch een prioriteitenlijst”.

Een fietsroute naar Rotterdam, met een dure brug over de Schie, staat ver beneden het prioriteitenlijstje van Koelewijn. Koelewijn vertelt ook over de toekomst van Theater De Veste: “Ik ben echt een theaterbeest. Ik heb de gids voor komend seizoen gezien en ga naar veertien voorstellingen. Maar gemiddeld gaan Delftenaren maar één of twee keer per jaar naar de schouwburg. Een nieuw theater is voor ons dan ook geen prioriteit, al zouden we dat ook graag willen.”

‘Het probleem’

Koelewijn hoeft er niet veel over na te denken dat er zoveel geld opzij kan worden gezet voor het fietspad: “Dat is het probleem. Dat komt omdat het via de MRDH is gegaan.” In het geval van de Jelly Bridge ondersteunen de antwoorden van B&W op de vragen van Koelewijn opnieuw de rol van de MRDH in de besluitvorming: “Deze douaneafspraken betreffen de financiële bijdrage van de MRDH en het laatste moment van de realisatie ervan. De MRDH zal hierover een besluit nemen.”

De hier beschreven ‘maatwerkafspraken’ zijn afspraken tussen de MRDH en de gemeente over het financierings- en bouwproces van de Jellybrug en een fietsecoduct over de A13, een ander omstreden onderdeel van de fietsroute naar Rotterdam Alexander. Burgemeester en wethouders zeggen in deze reactie dat de beslissing hierover bij de MRDH ligt.

Fragmentatie

Koelewijn heeft kritiek op deze constructie: “Uiteindelijk is de besluitvorming zo versnipperd dat een raadslid als Martina Huijsmans (D66) gemakkelijk kan roepen: ‘Dit is daar al besloten.’” En hij wijst erop: “Het is een puinhoop en niemand weet waar er niet meer over gesproken wordt.”

De structuur van de MRDH is zodanig dat raadsleden en burgemeesters deel uitmaken van de bestuurscommissies. In deze bestuurscommissies worden de plannen ontwikkeld. De leden van de raad, de gekozen vertegenwoordigers van het volk, worden alleen vertegenwoordigd via zogenaamde ‘adviescommissies’. Zoals de naam doet vermoeden hebben deze commissies feitelijk weinig invloed op de besluitvorming binnen de MRDH. Koelewijn: “De MRDH staat nog verder verwijderd van het democratische proces, wat daar een enorme druk op legt.”

Rapporten

Deze uitspraken van Koelewijn worden mede ondersteund door een recent rapport van de Rekenkamer in Den Haag. Dit rapport, getiteld ‘Aiming for expanded local governance’, is op 5 juni verschenen. Daar staat het volgende in: “Door deel te nemen aan een gezamenlijke regeling, zoals de MRDH, nemen gemeenteraden afstand van de besluitvorming.” Ook een eerder rapport van de rekenkamer Rotterdam, ‘Bijdragen aan de regionale economie’, roept zorgen op: “Raadsleden in de adviescommissie hebben formeel geen invloed. Of er gebruik wordt gemaakt van het advies hangt af van de mate waarin het directiecomité gevolg geeft aan het uitgebrachte advies.”

Met andere woorden: of raadsleden worden gehoord, hangt af van hun bereidheid om te luisteren. Koelewijn is daar heel fel over: “Zo’n raadslid voelt zich op zijn gemak als hij regeert vanuit een machtsinstituut, waar geen democratisch proces plaatsvindt.” Hij noemt adviescommissies ‘geldverspilling’.

Knabbelen

Ook in het rapport van de Haagse Rekenkamer staat: “De besluitvorming werkt bij de MRDH net als bij andere gezamenlijke overeenkomsten.” Koelewijn maakt zich dus niet alleen zorgen om de MRDH. Hij vermeldt dat bijvoorbeeld een groot deel van de gemeentelijke zorgtaken is opgenomen in het gezamenlijk plan Haaglanden: “Dat staat dus allemaal vooraf vast. “Dit is hoe het democratische proces wordt geknabbeld.”