Coeliakie: de stille ziekte die je lichaam beschadigt – HCnieuws

25 mei 2024 om 8:00 uur

Zorg

NIEUW-VENNEP “Er is een pad in ons lichaam waar veel ongelukken gebeuren”, begint Piet van Straalen. Nieuw-Venneper is al jaren voorzitter (en blijft samenwerken) van de Nederlandse Coeliakie Vereniging. Op zaterdag 25 mei wordt het 50-jarig jubileum van de samenwerking gevierd met het eerste grote glutenvrije festival van Nederland.

Van Straalens vrouw Caty kreeg begin jaren zeventig de diagnose coeliakie, lang voordat de NCV werd opgericht. “Dat betekende een dieet dat meteen voelde als een eeuwig oordeel vol vragen. Een eenzaam ‘Alice in Wonderland-achtig avontuur’ volgde. Geen beoordelingen. Er waren tegenstrijdige diëtisten die je soms doorverwezen naar de ‘Belgische Tarwevrije Vereniging’”, herinnert hij zich nog goed.

WAT IS COELICIA

Coeliakie (uitgesproken als seuliakíé) is een auto-immuunziekte. Het lichaam is overgevoelig voor gluten, een eiwit dat voorkomt in tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut. Het eten van gluten beschadigt het slijmvlies van de dunne darm. De darmvlokken raken beschadigd als ze regelmatig in contact komen met gluten en na verloop van tijd kan de darmwand ernstig beschadigd raken en zijn er geen darmvlokken meer over. Het oppervlak van de dunne darm wordt dan glad en te klein. Hierdoor kunnen voedingsstoffen minder goed worden opgenomen. Het gevolg is dat mensen een tekort aan vitamines en mineralen krijgen en afvallen.

MISHANDELINGEN

In de jaren zeventig bestond er nog geen concrete informatie over goede voeding, iets wat drie keer per dag kon. “Na veel uitputtend onderzoek bleek dat er twee glutenvrije meelopties waren”, zegt de voormalige president. “Wheatex of soja Deso glutex! De verplichte minimale afname van 50kg brengt echter het risico met zich mee van schimmel, wormvorming en muizen op zolder. Gegarandeerde fouten. Tot zover de avonturen van het pre-NCV-tijdperk.

Mede dankzij de inzet van NCV is de ontwikkeling en promotie van glutenvrije producten volop in beweging. Het lijkt erop dat ze niet langer uitsluitend gericht zijn op mensen met coeliakie. Volgens Van Straalen is er een opkomende, wellicht twijfelachtige, trend aan het ontstaan ​​om glutenvrij te gaan eten. “Er bestaat nog steeds een groep mensen die echt geen gluten kan eten. Er zal gewoon een nog grotere groep mensen zijn die gluten vermijdt. Mensen die om wat voor reden dan ook niet geloven dat gluten passen in een gezonde levensstijl.”

TOENAME

Binnen het rijtje puur, natuurlijk, eerlijk en vegetarisch is een actieve ‘marketingtool’ ontdekt. Het resultaat van deze groeiende vraag is dat supermarkten niet alleen meer verkopen, maar ook hun aanbod blijven uitbreiden. Het aanbod aan meelsoorten, recepten, broden, ontbijtgranen, ijsjes, gebak, kant-en-klaarmaaltijden, pasta’s, diepvriesproducten en andere speciale glutenvrije producten is aanzienlijk uitgebreid.

“Een positieve ontwikkeling”, zegt Van Straalen. “Des te pijnlijker is het dat je tijdens een ziekenhuisopname gevaar kunt lopen door het vaak ongerechtvaardigde gebrek aan glutenvrij voedsel.”

ACTIE

Er valt nog veel te winnen bij het voorkomen van coeliakie. Uit onderzoek blijkt dat in Nederland 160.000 mensen lijden aan coeliakie, waarvan 33.000 kinderen. In de praktijk blijkt dat er voor elk kind bij wie coeliakie wordt vastgesteld, minstens zeven niet-gediagnosticeerde kinderen zijn. “Dus al deze mensen zijn ziek, maar er wordt geen diagnose gesteld of behandeld. Daarom wordt de diagnose vaak over het hoofd gezien.”

De diagnose is complex vanwege de verscheidenheid aan symptomen, de beperkte alertheid en het bewustzijn in de medische gemeenschap. Niet-herkende en niet-geadresseerde coeliakie is zorgwekkend en veroorzaakt ernstige gezondheidsproblemen.

“Gelukkig is er de verwachting dat wij glutenvrije eters hiervan kunnen profiteren en nu met goede smaak van plicht naar plezier kunnen overgaan. Wij vinden het leuk. Nu rest ons nog om mensen met coeliakie, inclusief kinderen, op tijd te diagnosticeren”, besluit Piet van Straalen.