Van stewardess tot smid: Annelied maakt van ijzer kunst

In een hoek worden zakken oude houtskool gestapeld om de smederij te verlichten. Krijtbouwtekeningen sieren de afzuigkappen, met hier en daar een meer wellustige afbeelding ertussen. “Studenten leren hier ook”, legt Annelied van Dijk lachend uit. Het beeld was hem ontgaan.

Vrouw met hamer

In haar smederij in de smederij in Huizen vertelt de smid, die zichzelf liever smid noemt, dat haar betovergrootvader de smeedhamer al gebruikte. Zijn grootvader en uiteindelijk zijn vader wijdden zich aan de handel. Zelf had Annelied er nog niet zoveel zin in, maar ze was wel ‘best handig’ en kon bijvoorbeeld dingen ‘ontbramen’ in de smederij van haar vader.

Maar de hele wereld belde haar en ze ging de lucht in als stewardess. Na een aantal jaren de wereld rond te hebben gevlogen, ging hij in Indonesië wonen, waar hij een teakmeubelbedrijf opzette. Samen met zijn toenmalige partner exporteerde hij de meubels naar Nederland. Toen die relatie stukliep, volgde ze de meubels en keerde terug naar Nederland.

De tekst gaat verder onder de video.

Een grote behoefte aan verandering bracht de vrouw naar Amsterdam. “Ik had behoefte aan verandering. Ik wilde ‘gekke mensen’ ontmoeten”, legt hij zijn keuze voor de hoofdstad uit. Haar verlangen naar entertainment, gecombineerd met haar ervaring als stewardess, kwam terecht bij restaurateur Joop Braakhekke. Het was ook in die periode dat Annelied haar eerste tafel maakte.

Hij had een tafel nodig in zijn appartement in Amsterdam. Hij had nog tijd genoeg met Joop en begon in zijn vrije tijd met het lassen van een chassis in de smederij van zijn vader. Een houten plank maakte het geheel af en Annelied was trots op het resultaat. Toen dit zich begon te verspreiden, kwam eerst een tante, maar daarna ook de gasten van het restaurant, naar haar toe op zoek naar een nieuwe tafel.

Het was midden in de nacht dat de toenmalige toekomstige smid wakker werd van haar eigen ‘eureka-moment’. Hierdoor wilde ze meer en wilde ze nu heel graag het smidsevak leren, in plaats van alleen maar dingen aan elkaar te lassen. Annelied wilde creëren.

Papa van Dijk was aanvankelijk niet enthousiast. Mijn dochter had nog niet veel doorzettingsvermogen getoond, dus hij was een beetje sceptisch. En ik had ook twijfels over de fysieke verschijning.

“Mijn vader was bang dat ik een soort Oost-Duitse kogelstoter zou worden”, zegt Annelied. Toen hij zag hoe groot een fan ze was en hoe serieus ze was, steunde hij zijn dochter overal.

vrouwelijk ijzer

Toen de nieuwe smid zijn arm brak, was hij enkele jaren buiten dienst. Smeden was niet meer mogelijk, wel was het mogelijk om workshops te geven. En het toeval wilde dat papa net met pensioen was gegaan. Zo voerde Annelied de workshops uit in haar eigen smederij, die ze inmiddels in Huizen had gevonden. En papa deed het fysieke werk als het nodig was om iets te bewijzen.

Samen met het smedengilde richtte Annelied haar eigen smederij op. Ik was op zoek naar een ruimte en een smid voor de werkplaatsen. Mensen kunnen er nog steeds terecht om te leren smeden. Dit gaat over kunst, niet over technische kwesties. Ook Annelied merkt dat ze in artistiek smeden steeds meer haar vrouwelijke kant kan uiten.

‘IJzer is vrouwelijk’, zegt hij over de combinatie tussen het zachte en vrouwelijke enerzijds en de hardheid van ijzer anderzijds. Dit komt steeds meer tot uiting in zijn eigen kunst. Een harnas bij de ingang heeft duidelijk vrouwelijke rondingen.

luid zingen

De smeedkunst van Annelied wordt op bestelling gemaakt of zij maakt het zelf. In het eerste geval krijg je een ontwerp, maar meestal mag je brainstormen over het definitieve ontwerp. “Welke vind je het leukst?” is een vraag die klanten nog steeds kunnen stellen. Ook mocht de smid meewerken aan het ontwerpen van de prijs die de winnaar van het Rembrandt Project-programma binnenkort ontvangt.

De smid, bijna autodidact, heeft niet door dat ze hardop aan het zingen is terwijl ze de smederij aansteekt. Buiten de smederij doet hij het voor de lol en zingt hij in zijn eentje klassieke stukken. Maar bij de smederij is dat omdat hij de mooiste baan ter wereld heeft: “Laat mij mijn ding doen!”