‘Vliegen is en blijft superveilig’

• 

  Bart Rutten

  redacteur Nieuwsuur

Wie alle berichten over de technische mankementen van Boeing volgt, zal spontaan vliegangst ontwikkelen. Maar dat klopt niet: vliegen is en blijft de veiligste manier van reizen. Zelfs als je in een Boeing zit, zeggen experts.

Dit betekent niet dat de problemen van de Amerikaanse vliegtuigfabrikant zeer ernstig zijn. Met belangrijke economische gevolgen.

Wat gebeurt er bij Boeing? Deze vraag legden we voor aan luchtvaartexpert Joris Melkert van de TU Delft en transporteconoom Rico Luman van ING.

Losse bouten, een wiel dat kapot gaat en een hoofdsteun die na een val van anderhalve kilometer in de achtertuin belandt. Meldingen van defecten en ongevallen bij Boeing zijn de afgelopen maanden snel binnengekomen.

Dat komt vooral omdat de media Boeing onder de loep nemen, zegt luchtvaartexpert Joris Melkert van de TU Delft. Als je het aantal incidenten bij Boeing vergelijkt met die bij de andere grote vliegtuigfabrikant Airbus, ‘houden ze elkaar in evenwicht’.

Een passagier filmde hoe een deel van de romp loskwam:

Dat er regelmatig incidenten plaatsvinden bij Boeing heeft simpelweg te maken met het feit dat er veel Boeings rondvliegen. Melkert vergelijkt hem met de Volkswagen Kever. “In de jaren 60 waren er veel ongelukken met deze auto’s. Ze waren levensgevaarlijk, dat was al snel het verhaal. Later bleek de verklaring anders: ze werden in die jaren veel verkocht en waren daardoor in absolute cijfers bij veel ongelukken betrokken. cijfers.”

Soms heeft Boeing ook pech. Vorige maand kwam bijvoorbeeld een piloot in Bolivia in botsing met een troep honden die over de baan raceten. “Dit had Airbus ook kunnen overkomen.”

Er heerst echter spanning op de werkvloer van Boeing: de aandelenkoers daalt, de luchtvaartautoriteit FAA voert het toezicht op en productieprocessen worden op last van de FAA lamgelegd.

Er zijn problemen met de bouw van nieuwe vliegtuigen, de 787 Dreamliner en de 777. Technici bedenken allerlei trucjes om de onderdelen sneller met elkaar te verbinden. “Ik heb mensen letterlijk op vliegtuigonderdelen zien springen om er zeker van te zijn dat ze passen”, zei ingenieur en klokkenluider Sam Salehpour deze week.

Bewijs voor die bewering is er momenteel niet, al zegt het volgens Melkert veel dat Salehpour eerst bij de directie van Boeing aanklopte en geen antwoord kreeg. Er zijn maar een beperkt aantal technici die de procedures niet voldoende volgen; een cultuur van het verbergen van fouten kan zelfs nog erger zijn.

“De baas aan wie je deze fouten moet melden, zal later ook over je eventuele salarisverhoging praten. Daarom zwijgen medewerkers.”

Waarom zouden Boeing-ingenieurs zo onzorgvuldig zijn? De werkdruk in de luchtvaartsector is hoog door personeelstekorten. Daarnaast is er veel vraag naar nieuwe vliegtuigen (na het coronavirus herstelt de markt zich), maar kunnen vliegtuigfabrikanten niet genoeg leveren.

Dit heeft gevolgen voor luchtvaartmaatschappijen als Ryanair, dat voor 90 procent met Boeing-toestellen vliegt. Het vakantiebedrijf moet mogelijk zelfs vluchten annuleren. Het gevolg is dat tickets duurder worden.

Nu de productie tijdelijk lam ligt, staat ook de verduurzaming van de sector op het spel, zegt transporteconoom Rico Luman van ING. Nieuwe vliegtuigen zijn goedkoper dan oude, maar nu zijn luchtvaartmaatschappijen gedwongen oude vliegtuigen te gebruiken.

De luchtvaartsector probeert het gebruik van biobrandstoffen te vergroten. Europa wil in 2030 voor 6 procent uit biobrandstoffen bestaan. Momenteel bedraagt ​​dat cijfer wereldwijd slechts 0,5 procent, aldus luchtvaartorganisatie IATA. “Er is nog een lange weg te gaan om nul-uitstoot te bereiken”, zegt Luman.

De incidenten bij Boeing zorgden ervoor dat de aandelenkoers daalde. Drie leden van het management vertrekken, waaronder CEO Dave Calhoun. Bovenal is al deze ophef een grote deuk in de reputatie van de eens zo betrouwbare luchtvaartgigant. “De 787 Dreamliner was zijn meesterwerk.”

Crises betekenen niet het einde van Boeing, zegt Luman. “Ze zijn ‘te groot om te falen.'” Als de financiële problemen groter worden, is de kans groot dat bijvoorbeeld de Amerikaanse staat ingrijpt om te helpen. “Luchtvaartmaatschappijen zijn erg afhankelijk van Boeing. Hun mensen zijn speciaal voor die vliegtuigen opgeleid.”

De mogelijkheid dat andere vliegtuigfabrikanten nu het gat opvullen lijkt klein. Het Chinese bedrijf Comac wil heel graag de internationale markt veroveren, maar is niet voldoende gecertificeerd.

Boeing heeft op de lange termijn dus geen reden om bang te zijn, zegt Joris Melkert. “Ze moeten terug naar de basis. Maar voorlopig zijn ze het imago van een ‘ingenieursbureau’ kwijt. Vertrouwen gaat hand in hand.”

Tot slot nog een paar geruststellende woorden voor degenen die tijdens het lezen van dit artikel een beetje vliegangst hebben ontwikkeld. Vorige week maakte het CBS bekend dat er vorig jaar in Nederland 684 verkeersdoden vielen. Het aantal sterfgevallen als gevolg van ongelukken met commerciële vliegtuigen bedraagt ​​wereldwijd gemiddeld iets meer dan 200 per jaar.

“Vliegen is en blijft ontzettend veilig”, zegt Melkert. “Al dit nieuws verandert daar niets aan.”