‘Geluidsoverlast op Schiphol dreigt een zeer onbeheersbaar probleem te worden’

De Nederlandse overheid beschermt omwonenden al jaren niet voldoende tegen geluidsoverlast op Schiphol, oordeelt de Haagse rechtbank. De belangen van de luchtvaart gaan steeds vóór de belangen van de bewoners. Een uitspraak met mogelijk verstrekkende gevolgen, zegt Joris Melkert, luchtvaartexpert aan de Technische Universiteit Delft. “Het is een hele lastige opgave voor de minister.”

Demissionair minister van Infrastructuur en Waterstaat Mark Harbers had al een waarschuwing gekregen van de Inspectie Leefomgeving en Transport, wat ook leidde tot de reductieplannen voor Schiphol. Maar ze bleken heel moeilijk te verwezenlijken. Dat kwam deels door fors ingrijpen van de EU en de VS, met wie we simpelweg afspraken hebben gemaakt, zegt Melkert. “Dus het lijkt een heel moeilijke zaak.”

Lees ook | Schiphol sluit nacht vroeg: ‘Ticketprijzen gaan stijgen’

Eind vorig jaar werden de reductieplannen voor dit jaar opgeschort, waardoor er nog 500.000 vliegbewegingen mogelijk zijn. De uitspraak van de rechtbank zal op korte termijn in ieder geval geen grote gevolgen hebben. ‘De rechter heeft niets gezegd over de vermindering van het aantal vliegbewegingen. Schiphol heeft een jaar de tijd om dit aan te pakken. De rechter zegt niet hoe dat moet, maar er moet wel iets afdwingbaar zijn; Er zijn nieuwe normen ontwikkeld die min of meer worden getolereerd.’

Verminder geluidsoverlast

Maar het is juist deze tolerantie, of ‘vroege toepassing’, waaraan de rechter nu een grens stelt. Maar hoe en wat precies zal pas in de loop van het jaar duidelijk worden. Wat in ieder geval kan helpen de geluidsoverlast terug te dringen is het inzetten van stillere vliegtuigen en het beperken van nachtvluchten. ‘Nachtvluchten tellen zwaarder mee, dus als je die naar overdag verplaatst, ondervind je minder ongemakken. Maar overdag is het al vol, dus de opgave is ook niet zo eenvoudig.’

Lees ook | KLM speelt vals met ‘greenwashing’, oordeelt over regels

Zelfs als vliegtuigen over een paar jaar aanzienlijk stiller zullen zijn, zal het probleem niet zomaar opgelost worden, denkt Melkert. Luchtvaartmaatschappijen willen blijven groeien en die mogelijkheden zijn beperkt. Dit jaar is er nog ruimte om van 442.000 naar 480.000 vliegbewegingen te gaan. Volgens de uitspraak van de rechter moeten we terugkeren naar de 430.000 vliegbewegingen van 2008, dus die hoeven niet heel veel te verschillen van de huidige. Tenzij vliegtuigen veel stiller worden en je ’s nachts veel minder vliegt.

Verkiezingsprogramma’s

Melkert ziet niet dat de huidige trainingsgesprekken gevolgen kunnen hebben voor omwonenden. De verkiezingsprogramma’s van de vier partijen verschillen op dit vlak aanzienlijk. ‘Volgens het verkiezingsprogramma van de PVV moet Schiphol de ruimte krijgen om te groeien, terwijl anderen zeggen dat Schiphol moet krimpen. Het zal dus lastig worden aan de briefingtafel.” Het zal ongeveer een jaar duren voordat de nieuwe minister deze kwestie heeft opgelost. “Ik ben dus heel benieuwd wat daar uit voort zal komen.”