Mogelijk was dit de functie van het Zwolse hek: ‘Hier werd gevochten’

Iedereen die door de Zwolse Papenstraat loopt, heeft vast wel eens een deur met een zwarte tralie gezien. Wat de functie van dit tralieraam was, leest u hier.

Je vindt de zwarte traliedeur op het Celeplein in het centrum van Zwolle. “Hier was een school in Zwolle, opgericht door Johan Cele. Deze inwoner van Zwolle keerde na enige studie terug naar de Hanzestad”, vertelt stadsgids Fridtjof Meerlo. Johan Cele leefde tussen 1350 en 1417.

Vechten om brood

Als nobele functie werden er in de ochtend broden uitgedeeld op de school, vertelt de stadsgids. Dit gebeurde bij het zwart getraliede raam en was bedoeld voor de armen. Een speciaal broodrek. “Toen openden de armen de plank als een soort automaat en er vielen een of twee broden uit. “Dat was het gevecht.” Hij gaat niet meer open of dicht. “Het broodrek is nu aan elkaar gelast.”

onbekende geschiedenis

Het is niet met zekerheid te zeggen of er daadwerkelijk broden zijn uitgedeeld naast het getraliede raam. “We kennen de geschiedenis van de panero niet”, zegt een woordvoerder van de gemeente Zwolle desgevraagd. Ook een woordvoerder van de Collectie Overijssel kon niet direct vaststellen wat de functie was.

Is het nog steeds een kijkvenster?

Een mogelijk alternatief was dat het tralieraam voorheen als observatieraam werd gebruikt, aldus de Collectie Overijssel. Zo kon je door het raam zien wie er voor de deur stond. Dit is in het verleden ook gebeurd, bijvoorbeeld bij een getralied raam in de Walburgiskerk in Zuthphen. “Het raam is nu blind, maar hoogstwaarschijnlijk was het oorspronkelijk een echt raam, zodat mensen vanaf de begraafplaats naar buiten konden kijken”, schrijft Aartje Bos-Oskam.

De tekst gaat verder onder de foto’s.

Fridtjof acht de theorie onwaarschijnlijker in het geval van het Zwolse tralieraam. “Gezien de vorm van de deur, die voorheen naar buiten open kon, heeft de bewakingsfunctie alleen voor mij geen zin. “Voor degenen die willen zien wie er voor de deur staat, denk ik niet dat het nodig is om het hek zo ver naar buiten door te trekken.”

Er is geen broodmand voor studenten.

Broodbakmachine of niet, scholieren hoefden meestal niet te vechten voor een stuk brood. Ze woonden vaak bij de leraren op school, zegt Fridtjof. “De leraren verdienden er geld mee. De leraren onderwezen alle soorten vakken op de school en hadden bijvoorbeeld tien of twaalf vaste leerlingen. De studenten kregen ook eten en drinken en werden daarvoor betaald.”