‘Alleen een gebrek aan politieke wil staat een Europees luchtruim in de weg’

De Europese Raad en het Europees Parlement zijn het eens geworden over een plan voor een gemeenschappelijk en onverdeeld Europees luchtruim. Het ‘gemeenschappelijk Europees luchtruim’. En het is een heel stevig akkoord, zegt Joris Melkert, luchtvaartexpert aan de TU Delft.

En hiermee wordt een wens vervuld die al langer bestaat onder Nederlandse chauffeurs, aldus Melkert. Dat het kan en uiteindelijk onvermijdelijk is, was al bekend, zegt hij. In 1999 kondigde de Europese Commissie aan dat dit een goed idee was en nu pas lijkt het erop dat het besluit eindelijk is genomen en in de wet is vereeuwigd. “Het moet het luchtverkeer door het Europese luchtruim reguleren en dus faciliteren.”

Lees ook | Het Europese luchtruim heeft een revisie nodig

Momenteel is elk land soeverein eigenaar van zijn eigen luchtruim, wat betekent dat je als piloot van een commercieel vliegtuig snel moet omrijden als er ergens militaire oefeningen plaatsvinden. Tot nu toe was het Europese luchtruim zeer gefragmenteerd. En als je er een groot verenigd Europees luchtruim van maakt, kun je directer vliegen. “Dan hoeven er minder omwegen te worden gemaakt, waardoor de vertragingen afnemen, de capaciteit van het luchtruim toeneemt en de CO2-uitstoot afneemt.”

Snelwegsysteem in de lucht.

In de praktijk zal de nieuwe wet betekenen dat hetzelfde snelwegsysteem in de lucht moet worden gebruikt. Tot nu toe moet u bij elke overgang naar een nieuw luchtverkeersleidingsgebied de nieuwe luchtverkeersleiding op de hoogte stellen, die u vervolgens door het proces zal begeleiden. ‘Dat past niet altijd goed; De schatting is dat de slip tussen de 5 en 10 procent ligt, en een groot deel daarvan kan worden verminderd.’

Lees ook | ‘Een Europees luchtruim verhindert vliegen in ‘S’

Zodra die luchtverkeersleidingsgebieden naadloos met elkaar zijn verbonden, hoeven er geen ‘grensovergangen’ meer te worden gewacht, zegt Melkert. “Er is gewoon tijd en geld beschikbaar en voordelen voor het milieu.” Het is echter geen hamerstuk. ‘Dit is onderhandeld door een delegatie van het Europees Parlement. Nu moeten lidstaten en parlement nog tot overeenstemming komen en dit moet uitmonden in Europese en nationale wetgeving. In Nederland werken we al aan luchtruimfaciliteiten die zich daar al op voorbereiden.’

Praktische problemen en gebrek aan politieke wil

Melkert waarschuwt dat het enkele jaren kan duren voordat het beleid daadwerkelijk wordt geïmplementeerd. Want hoewel iedereen nu op dezelfde lijn lijkt te staan, lijken er nog steeds enkele praktische problemen en politieke onwil te zijn. “Dit betekent dat luchtverkeersleiders in Griekenland hetzelfde moeten doen als die in Nederland en Duitsland. En dat verspreidt zich van tijd tot tijd.