Invasie Delft: meer studenten gezocht…

Medio vorig jaar maakte de TU Delft bekend nieuwe initiatieven op het gebied van onderwijs, onderzoek en innovatie deels in Rotterdam te willen vestigen. In Delft zelf loopt de universiteit steeds meer buiten haar capaciteit. De studenteninstroom is de afgelopen jaren flink toegenomen en de verwachting is dat deze trend zich voorlopig zal voortzetten. Dit zorgt voor een toenemende druk op de Delftse campus en de stad.

Om aan de groeiende vraag naar ingenieurs te voldoen wil de TU Delft een nieuwe campus starten in Rotterdam, waar de TU al enkele jaren samenwerkt met de Erasmus Universiteit. Concreet gaat het om bachelor- en masterstudies, maar ook om onderling samenhangende onderzoeks- en innovatieactiviteiten, over de onderwerpen van de toekomst van de gezondheidszorg, klimaat- en energiesysteemtechniek en een veerkrachtige leefomgeving.

Sterke toestroom

Begin dit jaar werden de plannen concreter. Er wordt nu gezocht naar een locatie en er zijn vijf verschillende opties waar noch de Technische Universiteit Delft, noch de gemeente Rotterdam nog commentaar op hebben gegeven. De meerderheid van de Rotterdamse gemeenteraad heeft nu verzocht om opname van het voormalige stadsgebied Feyenoord. Rond de zomer moet er een voorstel klaar zijn. Inmiddels is duidelijk dat er sprake is van een flinke toestroom van nieuwe studenten. In 2035 zou dit aantal kunnen oplopen tot ongeveer 10.000, een aanzienlijke stijging bovenop de huidige populatie van 35.000 studenten aan de Erasmus Universiteit.

Parallel daaraan wil de TU Delft het aantal studenten (nu zo’n 28.000) op de campus van de TU Delft vanaf 2026 terugbrengen naar 25.000, om de druk op de campus en de stad beheersbaar te houden. De activiteiten in Den Haag en Amsterdam (AMS Instituut) blijven groeien.

Hoewel het nog onduidelijk is waar de campus zal landen, roept de inval in Delft meteen de vraag op waar studenten in Rotterdam moeten wonen. Net als in andere universiteitssteden is er ook in Rotterdam een ​​structureel tekort aan kamers. Verder zijn er in typische studentenwijken als Kralingen al veel klachten over de grootschalige verbouwing van reguliere woningen tot studentenwoningen en de overlast die daarmee gepaard gaat. Niet voor niets heeft de gemeente hiervoor een actieplan ontwikkeld.

Voorwaarden

Op de vraag hoe Rotterdam zich gaat voorbereiden op de komst van een grote groep nieuwe studenten, stelt een woordvoerder van de afdeling Stedelijke Ontwikkeling van de gemeente Rotterdam dat de ontwikkeling van de campus van de TU Delft (onderwijsgebouwen, voorzieningen en studentenhuisvesting) in Rotterdam het bevindt zich nog in een eerste verkenningsfase. Wel worden er afspraken gemaakt over het uit te voeren onderzoek en de randvoorwaarden voor verdere ontwikkeling.

Eén van deze randvoorwaarden voor de keuze voor de toekomstige locatie is de mogelijkheid om over voldoende studentenhuisvesting te beschikken om de groep nieuwe studenten van de Technische Universiteit Delft, die tot 2035 geleidelijk naar Rotterdam zal komen, voor te bereiden. “De TU Delft verwacht dat er ongeveer 10.000 studenten in Rotterdam zullen worden opgeleid. Rotterdam in 2035”, aldus de woordvoerder. ‘Dat betekent niet dat iedereen hier komt wonen. De Technische Universiteit Delft onderzoekt nog of deze groep daadwerkelijk vraag zal hebben naar woningen in Rotterdam.’

Bij de locatiekeuze wordt rekening gehouden met de druk of verstoring op bestaande wijken. Het gaat om nieuwbouw in de vorm van een campus, waar huisvesting voor nieuwe studenten onderdeel van is. “De aanpak is daarom niet om alle studenten toe te laten in de bestaande voorraad.”

De gemeente Rotterdam ziet de komst van 10.000 studenten vooral als een kans voor de stad. ‘De komst van de Technische Universiteit Delft fungeert als motor voor de ontwikkeling en aantrekkelijkheid van het hoger beroepsonderwijs en het technisch onderwijs in Rotterdam. Dat kan met doorlopende leerroutes, maar ook met stageplannen van deze instellingen.’

Preview-functie

Ook hoopt de stad dat de nabijheid en zichtbaarheid ervoor zorgen dat het Rotterdamse (haven)bedrijfsleven TU-studenten en afgestudeerden beter kan vinden bij het werven van kwalitatief hoogstaand personeel. De komst van de TU naar Rotterdam moet bovendien zorgen voor extra innovatie en aantrekkingskracht voor het MKB en grote bedrijven. ‘De TU-campus kan immers een motor zijn voor maatschappelijke ontwikkeling, bijvoorbeeld door de voorbeeldrol van technologie en de universiteit voor jongeren, die daar nu minder snel mee in aanraking komen. Zo kan nieuw talent worden geworven.’

Ondertussen staat de gemeente niet stil om het tekort aan kamers op te lossen. Bijna een jaar geleden lanceerde zij samen met onderwijsinstellingen en studentenhuisvesters in Rotterdam het Uitvoeringsplan Studentenhuisvesting 2023-2026. De partijen willen dat er jaarlijks zo’n 400 nieuwe studentenwoningen bijkomen in de stad, al gaf wethouder Chantal Zegers meteen aan dat het onrealistisch is om te verwachten dat dit aantal jaarlijks wordt gehaald, omdat niet alle nieuwbouwplannen werkelijkheid zullen worden. Daarom kijkt de gemeente ook goed naar randgemeenten als Capelle aan den IJssel, Schiedam en Dordrecht, in de hoop dat zij ook meer studentenhuisvesting creëren.

Op kamers in Rotterdam

• Rotterdam telt ongeveer 32.000 studenten die op kamers wonen in Maasstad.
• Van de bewoners van de wijk Rotterdam volgen 7.400 een hbo- of universitaire studie buiten Rotterdam.
• Daarentegen wonen 11.300 studenten die in Rotterdam studeren zelfstandig buiten Rotterdam.
• 49% van de Rotterdamse studenten (exclusief mbo) woont uitwonend, dit zijn 36.000 studenten.
• Van de studenten die in Rotterdam verblijven volgen ongeveer 6.100 een mbo-opleiding. Het percentage uitwonenden onder deze doelgroep bedraagt ​​14%.
• 68% van de Rotterdamse studenten die uitwonend wonen, woont in Rotterdam en 32% woont buiten de stad.
• 72% van de uitwonende studenten zijn Nederlandse studenten, de rest zijn internationale studenten.
• In 2026 zullen er in Rotterdam naar verwachting 2.500 wooneenheden gereed zijn die geschikt zijn voor studenten.
• De komende jaren zijn, exclusief de komst van een nieuwe campus van de TU Delft, naar verwachting 3.400 extra studentenwoningen nodig om de instroom van nieuwe studenten op te vangen. Naast het huidige tekort aan studentenwoningen (2.700) zijn er in 2029 ongeveer 6.000 extra studenteneenheden nodig.
• Hogere beroepsinstellingen verwachten een daling van 43.200 naar 40.000 studenten in 2029 (ruim 7%).
• De verwachting is dat de doelgroep wo-studenten zal toenemen van 30.200 studenten naar 35.500 studenten in 2029 (17,5%).
• Het aantal internationale diplomastudenten zal toenemen van 9.800 naar 13.900 in 2029 (bijna 30%).
• Het aantal mbo-studenten blijft tot 2029 ongeveer gelijk op 43.000.
• Rotterdam beschikt over 45% van het structurele aanbod aan studentenhuisvesting (Nederland 53%). De rest is flexibel aanbod, woonruimte waarin ook andere doelgroepen kunnen wonen.
• Het aantal studenten dat zegt uit huis te willen wonen bedraagt ​​35.700. Vergeleken met het huidige aanbod van 33.000 woningen betekent dit een tekort van 2.700 woningen.
• Het aantal Nederlandse studenten dat uit huis wil gaan wonen zal naar verwachting in 2039 met 700 afnemen als gevolg van de bevolkingskrimp. Voor internationale studenten zijn 4.100 extra eenheden nodig.

Bron: Uitvoeringsplan Studentenhuisvesting 2023-2026

Actieplan tegen studentenwoonoverlast

De gemeente Rotterdam heeft samen met de buurtbewoners een actieplan opgesteld om de woonoverlast in de typische studentenbuurt Kralingen tegen te gaan. Speciaal voor Kralingen is een stoplichtmodel ontwikkeld, waardoor de woonhinderdossierstructuur overzichtelijk en goed te volgen is. Daarnaast worden extra BOA’s ingezet om de straatoverlast tegen te gaan. Zij hebben contact met alle studentenorganisaties. Om een ​​verhoogde kamerbezetting te voorkomen zijn aanvullende regels ingevoerd, zoals een nulquotum en de verplichting tot zelfstandige woonruimte. Daarnaast zijn er diverse acties en communicatiemiddelen bedacht om ervoor te zorgen dat studenten en hun medebewoners elkaar beter begrijpen.

Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 2, 23 februari 2024