Tekenen dat kinderen steeds vroeger de puberteit ingaan, dringen kinderartsen aan op onderzoek

Vroege puberteit vindt plaats wanneer meisjes vóór de leeftijd van acht jaar beginnen met de fysieke overgang naar volwassenheid en jongens vóór de leeftijd van negen jaar. Landen die dit al enige tijd volgen laten een grote daling zien in de afgelopen 100 jaar. In 1900 kregen meisjes in 1900 bijvoorbeeld hun eerste menstruatie gemiddeld op 16-jarige leeftijd. Nu ben ik 13 jaar oud.

De laatste keer dat er in Nederland onderzoek werd gedaan was in 2009. “Meisjes werden toen voor het eerst ongesteld toen ze 13 jaar oud waren. In 1955 waren ze 13 jaar en 7 maanden oud”, vertelt Erica van den Akker. Hoogleraar kinderendocrinologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

‘We gaan elkaar vaker zien’

Deze cijfers zijn dus achterhaald, maar Van den Akker ziet in Nederland tekenen van vroegtijdige puberteit. “Ik zit al ruim twintig jaar in dit vak. Toen ik in opleiding was en een kind in de voortijdige puberteit kwam, was het: actie, wat gebeurt hier? Maar nu, als er een kind mijn kantoor binnenkomt, denk ik “We Nou ja, dit zien we vaker. En dat zegt natuurlijk wel wat. Maar tegelijkertijd hebben we geen cijfers en die hebben we echt nodig.”

Hanneke van Santen van de Nederlandse Kindervereniging vindt het frustrerend dat er geen recente cijfers zijn. “Op dit moment weten we niet of kinderen in Nederland eerder in de puberteit komen. We zouden graag willen weten of dat zo is, maar de laatste vijftien jaar is daar geen onderzoek naar gedaan omdat er geen geld voor beschikbaar is.”

In andere landen goed

Er is recenter onderzoek gedaan in andere landen waaruit blijkt dat er sprake is van een vroege puberteit. Er zijn verschillende redenen waarom kinderen eerder in de puberteit komen. Eén daarvan is de industriële revolutie, zegt Van den Akker. “We hebben nu beter voedsel, waardoor we ook minder infecties krijgen. Maar microplastics kunnen ze ook veroorzaken. Maar er is nog niets bewezen, er wordt nog onderzoek naar gedaan.”

Volgens Van den Akker speelt ook het feit dat steeds meer kinderen overgewicht hebben een rol. “Een lichaam dat op jonge leeftijd voldoende vetmassa en dus energiereserves heeft, is ook eerder voorbereid op de puberteit.”

Transcendentie

Volgens Van den Akker kan een vroege puberteit op de korte termijn psychologische gevolgen hebben. “Er is een mismatch tussen het lichaam en de geest van een kind.” Maar een vroege puberteit kan ook een groter risico met zich meebrengen voor ziekten zoals diabetes, borstkanker en hart- en vaatziekten. Kinderen stoppen ook vroeg met groeien.

TNO-onderzoeker Paula van Dommelen bevestigt dat er in Nederland de afgelopen vijftien jaar geen onderzoek is gedaan naar vroege puberteit. “Hoe het nu is weten we niet. In recente onderzoeken hebben we gezien dat meisjes elke tien jaar een paar maanden eerder ongesteld worden. We zouden heel graag willen weten hoe het zit met de vroege puberteit.”

RTL Nieuws heeft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om een ​​reactie gevraagd. Ze zeggen: “Het is waar dat er op dit moment geen middelen beschikbaar zijn voor dit onderzoek. Maar daar zal binnenkort een inhoudelijke discussie over zijn met TNO. We kunnen op dit moment niet anticiperen op de mogelijkheid van mogelijke financiering in de toekomst.”