Onderzoek naar politiewerk tijdens de demonstraties

De Inspectie Justitie en Veiligheid (Inspectie JenV) gaat onderzoeken wat er tijdens demonstraties van de politie wordt verwacht en in hoeverre de politie aan die verwachtingen kan voldoen. De Inspectie JenV wil aangeven of de politie dit werk ook in de toekomst correct kan blijven uitvoeren en wat daarvoor nodig is.

Demonstreren is een fundamenteel recht. De politie moet ervoor zorgen dat demonstranten dat recht ongestoord kunnen uitoefenen. Voor hem wordt dit echter steeds lastiger, zo blijkt onder meer uit het inspectieonderzoek naar een geplande demonstratie tegen Zwarte Piet in Staphorst.

Vijandige reacties
De buitenwereld verwacht dat de politie veel doet om de protesten in goede banen te leiden; onder verantwoordelijkheid van het bevoegde plaatselijke gezag ervoor zorgen dat de demonstratie kan plaatsvinden en de openbare orde handhaven. Voor de politie betekent dit soms het navigeren tussen rechten en onrust, omdat demonstraties de afgelopen jaren robuuster zijn geworden in toon en impact en vijandige reacties of tegendemonstraties kunnen uitlokken. De politie geeft zelf aan dat zij tegen de grens van haar mogelijkheden aanloopt.

Krachtveld
Dit inspectieonderzoek moet leiden tot een beschouwing van de rol van de politie bij het protestrecht. De Inspectie JenV onderzoekt daartoe het krachtenveld waarin de politie moet optreden. Dat gebeurt vanuit verschillende perspectieven: welke regels gelden, hoe demonstraties in het verleden zijn uitgevoerd, wat burgers van de politie verwachten, hoe demonstratiefacilitatie in de praktijk werkt.