Ajay Singh Chaudhary, De hele wereld is uitverkocht, wat nu?

Wij, als individuen en de planeet als geheel, zijn uitgeput door de levens die we leiden. De gevolgen hiervan zijn onvermijdelijk. Het verband bij burn-out kan leiden tot radicale klimaatactie. Klimaatrealisme links en rechts, verenigt u, is de boodschap.

Ajay Singh Chaudhary is een politiek theoreticus. In zijn boek ‘The Exhausted of the Earth’ analyseert hij hoe uitputting een individueel probleem is dat verband houdt met de toestand van de wereld als relatie tussen klimaat en politiek. We leven in een tijd waarin ons milieu-, sociale en economische leven uitputtend is. Onder het kapitalisme worden we niet allemaal in gelijke mate getroffen, en er is een groep mensen die verantwoordelijk is voor onze uitputting, die verder gaat dan Elon Musk of Jeff Bezos.

Klimaatverandering wordt vaak gezien als een politieke kwestie, maar het is geen denkbeeldig beleid van universele consensus of een antipolitiek van technologische redding. Het is een strijd tussen echte mensen met echte verschillen en interesses. Chaudhary stelt dat klimaatverandering over macht gaat, en dat politici uit het noorden er zelden op die manier mee omgaan. Het analyseert twee belangrijke benaderingen van klimaatactie: ‘rechts klimaatrealisme’ en ‘links klimaatrealisme’.

Chaudhary vindt klimaatrealisme van links naar rechts

Het rechtse klimaatrealisme gaat over het behouden en versterken van de bestaande politieke en economische macht, terwijl het linkse klimaatrealisme zich richt op een circulair economisch systeem en een langzamer levenstempo, waarin de staat bepaalde sectoren domineert. Chaudhary analyseert Joe Biden als een voorbeeld van een rechtse klimaatrealist, met het argument dat het verslaan van China en het in stand houden van de bestaande instabiliteit deel uitmaken van de politiek.

Hij benadrukt echter dat de ‘rest van ons’-benadering, oftewel het linkse klimaatrealisme, essentieel is. Het gaat over het accepteren van wetenschappelijke feiten en het opbouwen van een wereld die vrij is van wanhoop en sociale, economische en ecologische uitputting.

Chaudhary benadrukt dat traditionele mechanismen zoals verkiezingen en protesten niet voldoende zijn om merkbare veranderingen op klimaatgebied te bewerkstelligen. Het moedigt linkse klimaatrealisten aan om innovatief te denken en netwerken op te bouwen met mensen en groepen buiten de traditionele politieke ruimtes. Hij gelooft dat emoties een rol kunnen spelen bij het vormgeven van politieke actie, waarbij hij opmerkt dat veel klimaatteksten zich richten op ecoangst en solastalgie (emoties van klimaatverandering), maar geen begrip hebben van een meer onbewust gevoel van uitputting.

Die uitputting kan een gevoel van solidariteit creëren en mensen samenbrengen. Hoewel het begrijpelijk is dat we beseffen hoe uitgeput we zijn, waarschuwt Chaudhary voor passiviteit. Burn-out zou het begin moeten zijn van een actie waarin we samenwerken en voortbouwen op dit gedeelde gevoel. Chaudhary benadrukt dat rechtse groepen in het mondiale noorden dit beter begrijpen dan links, en dat links hiervan kan leren door inspiratie uit de hele wereld te halen.

Grensoverschrijdend denken en handelen

Chaudhary bekritiseert ook de idealisering van de industriële arbeider als drijvende kracht achter verandering in landen als het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Hij stelt dat we internationaal moeten denken en organiseren, omdat de productie over de hele wereld verspreid is en klimaatverandering een grensoverschrijdend probleem is. Het benadrukt dat we een ander soort realisme nodig hebben om het grootste aantal mensen ter wereld aan te spreken, van boeren in het mondiale zuiden tot boeren in het noorden. We kunnen ‘behoorlijk goede dingen’ bereiken door belangrijke aspecten van het sociaal-economische leven te veranderen en door creatief te werken binnen ecologische beperkingen.

Maar strategisch handelen om verandering te bewerkstelligen sluit geweld niet uit. In het verleden kwam zowel gepland als spontaan geweld voor, zoals gebeurde met de suffragettes, Martin Luther King en Gandhi. Hij benadrukt echter dat geweld niet de belangrijkste strijdmethode mag zijn en dat het linkse klimaatrealisme op verschillende terreinen, zoals sportclubs, artistieke stromingen of overheden, moet werken om succesvol te zijn.

Verbied radicale ideeën niet

Chaudhary benadrukt dat zijn ideeën weliswaar behoorlijk radicaal zijn, maar dat ze niet verboden mogen worden. Hij legt uit dat de klimaatcrisis niet de apocalyps is die ons plotseling zal overkomen, maar dat deze al aan het gebeuren is. Het benadrukt dat we maatregelen kunnen nemen om deze crisis het hoofd te bieden.

Kortom, Chaudhary stelt dat burn-out niet alleen een individueel probleem is, maar verweven is met de toestand van de wereld. Het pleit voor een aanpak van klimaatactie die gebaseerd is op klimaatrealisme van zowel rechts als links, waarbij de nadruk ligt op het accepteren van wetenschappelijke feiten, het opbouwen van een circulaire economie en het creëren van een wereld zonder sociale, economische en ecologische uitputting. Het moedigt ook nieuwe benaderingen van politieke actie aan, waarbij emoties een rol kunnen spelen.

Uitputting en revolutie

Uitputting heeft in het verleden vaak tot revoluties geleid. Het ging vooral om fysieke uitputting, als gevolg van onderdrukking en/of uitbuiting. Het gebrek aan brood (en zelfs cake) veroorzaakte de Franse Revolutie. De Russische Revolutie kwam ook voort uit armoede. Maar de hier beschreven vormen van uitputting hebben nieuwe aspecten: de mentale uitputting van mensen die tot wanhoop leidt, en de ecologische uitputting van de planeet als geheel. En ook voor het eerst is het mondiaal, wereldwijd. Maar wees voorzichtig, bij elke revolutie verandert de macht, maar deze verdwijnt niet. Uiteindelijk is het resultaat een nieuwe crisis. Moe worden.

Lees meer in The Guardian