Metershoog Lenin-beeld in Oost-Groningen: hoe kwam het daar terecht?

Het grote bronzen beeld van Lenin is van Henk Koop. Dit is de man achter ‘Koop Tjuchem’, een groot bouwbedrijf. “In de jaren negentig kocht hij een vliegveld in het voormalige Oost-Duitsland. En, zoals hij zelf zegt, ‘er was een probleem’”, legt Pieter van Os uit. Van Os maakte er een podcast over het standbeeld voor NRC vandaag met als titel: De Wandelende Lenin van Oost-Groningen.

Lenin-standbeeld negen meter lang

Het probleem was negen meter. ‘Lenin lag in een hangar. Dus kocht hij die en bracht hem naar het oosten van Groningen’, zegt Van Os. Het bronzen gevaarte heeft een enorme waarde, zegt Van Os: “Als je hem omsmelt, kun je er 80 tot 90 duizend euro voor krijgen.”

De gemeenteraad van Oldambt, een stad in dezelfde provincie, telt drie leden van de Verenigde Communistische Partij. Jan Kenter is één van hen. Hij wil het Leninbeeld een mooiere plek geven: ‘Wij willen graag dat het terugkomt op de plek waar het thuishoort. Dat wil zeggen, aan de weg naar Finsterwolde. (…) Er is daar een heel mooie rotonde en we wil het daar graag plaatsen” De arm van Lenin zou dan naar het nieuwe kapitalisme (Blauwestad) moeten wijzen terwijl hij zich in de rode driehoek bevindt, de bakermat van het communisme ten oosten van Groningen.

Communisme in Oost-Groningen

Natuurlijk is Lenin niet zonder controverse als grondlegger van een regime dat het volk onderdrukte. Waarom dan dat beeld op een prominente plek? “Ik denk dat het tot het verleden van Oost-Groningen behoort”, zegt Kenter. “We moeten het niet in het nu plaatsen, maar eerder verwijzen naar het verleden en de toekomst.” Kortom: niet om Lenin te eren, maar om het verleden van de regio te bespreken. “Wij zijn geen communisten die met een kalasjnikov rondlopen, naar dezelfde kapper gaan en hetzelfde overhemd dragen”, zei Kenter. “We wonen hier en we weten wat het communisme in deze regio heeft betekend. En wat het nog steeds betekent.”

Pieter van Os wendde zich voor zijn podcast tot Henk Koop. Volgens Van Os is Koop de kapitalist in dit verhaal. Genereus is het niet, zoals Koop zelf zegt: het beeld kan gekocht worden.