Israëlische onderhandelaars zijn voorzichtig optimistisch over de pauze in de gevechten, maar Netanyahu handhaaft zijn militaire plannen.

Er ligt een voorstel op tafel voor een pauze van zes weken in de strijd. Gedurende die periode moeten minstens veertig van de ruim honderd gijzelaars die nog steeds door Hamas in Gaza worden vastgehouden, worden vrijgelaten. De gijzelaars, voornamelijk vrouwen, kinderen en ouderen, zouden worden geruild voor driehonderd Palestijnen die in Israëlische gevangenissen worden vastgehouden. Volgens persbureau AP zijn beide partijen overeengekomen dat de onderhandelingen zullen worden voortgezet als de gevechten worden gestaakt. Dat zou moeten leiden tot de vrijlating van meer gijzelaars en mogelijk zelfs tot een permanent staakt-het-vuren.

De uiterst voorzichtige toon van de Israëlische onderhandelaars contrasteert met de zeer beslissende toon van premier Benjamin Netanyahu, die elk optimisme meteen temperde door te melden dat Israël aanvalsplannen blijft maken. Omdat Israël “alleen met een combinatie van militaire druk en solide onderhandelingen” zijn doelstellingen zal kunnen bereiken, stelde hij. Het hoofddoel is de vernietiging van Hamas en om dit te voltooien wil Israël nu Rafah binnenvallen: wat Netanyahu “het laatste bolwerk van Hamas” noemt. Volgende week presenteert hij de aanvalsplannen aan het kabinet.

Maar eerst was het de beurt aan de onderhandelaars. Zaterdag bespraken zij de conclusies van Parijs met het kabinet, dat volgens Israëlische media besloot de gesprekken in Qatar voort te zetten.

Hamas-strijders voerden op 7 oktober een bloedige aanval uit op Israëlisch grondgebied. Ze doodden 1.200 mensen en gijzelden 253 mensen in Gaza. Als reactie hierop begon Israël zijn oorlog tegen Gaza, waarbij het beloofde Hamas te vernietigen, dat in verschillende landen, waaronder Nederland, als een terroristische organisatie wordt geclassificeerd. Tot nu toe heeft de oorlog het leven gekost aan ruim 29.500 Palestijnen. Meer dan twee miljoen Palestijnen zijn uit hun huizen verdreven en naar schatting 1,4 miljoen vluchtelingen bevinden zich in de stad Rafah, in afwachting van een Israëlische aanval.

extra haast

Volgens persbureau Reuters versnellen de onderhandelaars de gesprekken en proberen ze tot overeenstemming te komen voordat Israël de aanval op Rafah lanceert. Hiervoor is 10 maart als deadline gesteld: het begin van de islamitische vastenmaand Ramadan.

Premier Netanyahu heeft er daarentegen geen geheim van gemaakt dat het leger wat hem betreft onmiddellijk een aanval op Rafah zal lanceren en de stad zal ontruimen. Hij heeft zijn plan al klaar voor wat er vervolgens in Gaza moet gebeuren: dat plan roept op tot een langdurige Israëlische militaire aanwezigheid en het creëren van bufferzones langs de grenzen van Gaza. Deze bufferzones – inclusief die langs de grens met Egypte – moeten worden bewaakt door Israëlische soldaten, zodat geen enkele Palestijn Gaza onopgemerkt kan binnenkomen of verlaten.

Nederzettingen

Het is verrassend dat de Verenigde Staten dit weekend onverwacht het illegale nederzettingenbeleid van Israël hebben aangevallen. Israël heeft aangekondigd dat het 3.300 nieuwe huizen zal bouwen in Joodse nederzettingen op de Palestijnse Westelijke Jordaanoever, als reactie op de schietpartij op een Joodse kolonist door Palestijnen. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zei toen dat deze nederzettingen “illegaal” waren en in strijd met het internationaal recht.

Volgens Blinken is dat al tientallen jaren het standpunt van de Verenigde Staten, ‘onder Republikeinse en Democratische regeringen’. In november 2019, onder president Donald Trump, hebben de Verenigde Staten dit echter opgegeven en een allround pro-Israëlische koers gevolgd. Die ommekeer is nu teruggedraaid door de regering-Biden. Blinken noemde Joodse nederzettingen in Palestijnse gebieden ‘contraproductief voor het bereiken van permanente vrede’.