De Alkmaarse Hans uit de Riesstraat wint de Netherlands Green Cities Award

Met 52 procent van de stemmen kreeg Hans de Riesstraat de voorkeur boven drie andere Nederlandse kandidaten. Dit betekent dat Alkmaar Nederland mag vertegenwoordigen bij de Europese prijs, waaraan twaalf andere landen deelnemen.

In tegenstelling tot andere jaren mocht het publiek dit jaar de Nederlandse winnaar kiezen. Dit gebeurde via een enquête op LinkedIn.

Nog niet zo lang geleden was de nu groene straat grotendeels grijs. “De behoefte om dit probleem op te lossen kwam voort uit de bewoners zelf”, zegt projectleider Paul Weidema van Stadswerk072, verantwoordelijk voor beheer openbare ruimte. “Daarom hebben wij dit project als prioriteit aangemerkt.”

Begin dit jaar is de locatie vernieuwd. Ongeveer 1.500 vierkante meter straat werd opengemaakt en de stenen werden vervangen door vegetatie. De grote ronde vijver aan de straat, met een bestrating die doet denken aan een amfitheater, is nu omgeven door een verbreed groen lint.

Losgekoppelde regenpijpen

De vernieuwde straat valt vooral op door zijn klimaataangepaste inrichting. Waar vroeger drie trottoirs evenwijdig aan elkaar lagen, heeft de middelste plaats gemaakt voor een wadi. Twee velden op een helling zorgen ervoor dat overtollig water wordt opgevangen en afgevoerd tijdens piekbuien.

De regenleidingen in de huizen zijn losgekoppeld van de riolering, waardoor het water de wadi, het veld of de grote vijver in stroomt. Ook zijn er 23 straatkolken geëlimineerd. Kleurrijke verhoogde tegels laten zien waar water kan stromen, zodat wandelaars geen natte voeten krijgen.

Daarnaast zijn er 33 nieuwe bomen geplant en zijn er bloembollen gezaaid en geplant op de groene vlaktes. Ook langs de rand van de vijver zijn planten geplant. Het is de bedoeling dat watervogels worden aangetrokken om hier te nestelen.

Onderhoud door bewoners.

Omwonenden, zowel huiseigenaren als huurders, namen deel aan het project. Ze hielpen met het uitkiezen van inheemse planten en het loskoppelen van de afvoerleidingen.

“De buren waren erg enthousiast en werden vertegenwoordigd door een buurtvereniging”, vertelt Weidema. Via bijeenkomsten werden zij geïnformeerd over de werking en het belang van klimaatadaptief ontwerpen. “Slechts bij twee à drie bewoners is de afvoer niet aangesloten”, zegt Weidema.

De buurtvereniging heeft de groengebieden die zij onderhouden ‘geadopteerd’. Met name negen pilaren die zijn vergroend met verschillende soorten klimplanten. “De buurtvereniging verwelkomde zelfs zijn leiderschapsrol”, zegt Weidema. Onderhoud vergt minimale begeleiding van Stadswerk072.

“De Hans de Riesstraat is een schoolvoorbeeld van een succesvol ecologisch project”, aldus Jasper Nieuwenhuizen, wethouder Openbare Ruimte.

“Dankzij het vakmanschap van Stadswerk072 en de betrokkenheid van de bewoners staat er nu iets dat er niet alleen prachtig uitziet, maar ook bewezen effectief is in het afvoeren van overtollig regenwater.”

Het project heeft een NL Greenlabel certificaat ontvangen. Dit zijn keurmerken voor projecten die een gezonde en duurzame leefomgeving creëren. Projecten worden beoordeeld op onder meer ontwerp, aanleg en onderhoud, energie en klimaat, bodem en water en biodiversiteit.

Nu al 50.000 m2 groen

De overige drie Nederlandse inzendingen waren: Prachtige bossen in Utrecht (23 procent van de stemmen), Burgemeester Geukerspark in Helmond (20 procent) en Hoofdkantoor van Belsimpel (6 procent).

Vanaf volgende week gaat Alkmaar de strijd aan met andere nationale winnaars. De top drie van de Europese kwalificatietoernooien worden in december bekendgemaakt. De winnaar wordt op 29 januari bekend gemaakt op de tuinbouwbeurs IPM in Essen.

De prijs is een initiatief van de European Nursery Association (ENA) samen met boomkwekerijorganisaties uit dertien Europese landen.

In 2022 won de gemeente Alkmaar ook de Nederlandse prijs, en nog steeds de Europese titel in Parijs. De Noord-Hollandse stad kreeg veel lof voor haar groenprogramma, met diverse groentransformaties en de betrokkenheid van bewoners.

Het programma had ook de ambitie om in zeven jaar 50.000 vierkante meter te vergroenen. Verschillende terreinen en straten (winkelen) werden daartoe geopend. Mede dankzij het project Hans de Riesstraat werd dit doel al snel bereikt.