De president van het Strafhof bezoekt de universiteit: samenwerking tegen criminaliteit is cruciaal

Dat verwoordde Akane in haar lezing die ze vrijdag gaf in het Academiegebouw op uitnodiging van het Asia Center. Tegelijkertijd benadrukte hij het belang van de steun van de academische gemeenschap bij de ontwikkeling van de taak van strafrechtelijke vervolging.

kwetsbare positie

Dit zijn moeilijke tijden voor het Internationaal Strafhof, dat is opgericht om oorlogsmisdaden, genocide en misdaden tegen de menselijkheid via een eerlijk proces te vervolgen. Er lopen arrestatiebevelen en strafrechtelijke onderzoeken naar de oorlog in Oekraïne, Israël en Gaza en de conflicten in Afrika. Dit maakt ook de positie van het ICC kwetsbaar, zoals blijkt uit de toespraak van president en rechter Tomoko Akane.

“We weten allemaal dat het Hof zich op een cruciaal moment bevindt. Er zijn steeds meer zaken die onder haar jurisdictie vallen en die naar het Hof worden verwezen. Dit zet het Hof onder enorme druk en is onderhevig aan bedreigingen en dwangmaatregelen van machtige actoren.’

Ondersteuning nodig

Het ICC kan internationaal de arrestatie eisen van de hoogste functionarissen van een land, zoals de president en de premier. Akane merkte op dat de samenwerking van de lidstaten in dit opzicht van cruciaal belang is. Hieronder valt ook de ondersteuning van advocaten van over de hele wereld, van academische instellingen, maar ook van niet-professionals. “Het is heel belangrijk dat de partijen bij het verdrag ons blijven steunen bij het versterken van dit systeem.”

De banden tussen Leiden en Japan zijn oud en oud

Instituten als de Universiteit Leiden willen dit graag ondersteunen met hun wetenschappelijke kennis en vaardigheden. De voorzitter van het Uitvoerend Comité, Annetje Ottow, benadrukte in haar welkomstwoord aan Akane dat het ICC op dit vlak kan rekenen op steun en medewerking. In zijn lezing maakte Akane duidelijk dat het ICC vastbesloten is de internationale gerechtigheid op onpartijdige wijze te handhaven.

Sterke banden

Hoogleraar Internationaal Publiekrecht Larissa van den Herik sprak Akane namens het Grotius Center van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid toe. “De banden tussen Leiden en Japan zijn oud en oud”, aldus Van den Herik. ‘Ook tussen het Centrum voor Aziatische Studies en het Grotius Centrum voor Internationale Juridische Studies en Japan.’

Rechter Tomoko Akane is van Japanse afkomst, zij had al een carrière als aanklager in Japan en ervaring in het voortraject van strafprocedures, de fase vóór het proces. Vooronderzoek is van groot belang bij de vervolging van criminelen voor het ICC.

Deskundige aanbieder

Het Grotius Centrum is een aanbieder van advocaten die bij het Internationaal Strafhof kunnen werken, omdat het ICC nieuwe generaties advocaten kan gebruiken. Het ICC investeert hierin door middel van stages, vakbezoeken en samenwerking met universiteiten als Leiden, het Leiden Asia Center en het Grotius Center. Dit ondersteunt de toekomst van het Internationaal Strafhof.

Ook voor de Nederlandse rechterlijke macht is het ICC een belangrijke partner

Akane: ‘Ik hoop opbouwende kritiek te krijgen, inclusief enkele aanbevelingen van academische zijde. Bijvoorbeeld over straffen en herstelbetalingen, andere beslissingen van rechters. Het zou een soort bevordering van het internationaal recht zijn. En uiteraard kunnen zij ook de onpartijdigheid en onafhankelijkheid van de rechtbank ondersteunen.’

Momenteel zijn 124 landen partij bij het Verdrag van Rome, dat als basis dient voor het Internationaal Strafhof. Van den Herik: ‘Ook voor de Nederlandse rechterlijke macht is het ICC een belangrijke partner bij de vervolging van misdaden gepleegd over de landsgrenzen heen.’

veel resultaten

In zijn toespraak in de aula van het Academiegebouw, op uitnodiging van het Asia Center, reflecteerde Akane op de resultaten en obstakels bij internationale strafrechtelijke vervolging. Als het om slachtoffers gaat, loopt de rechtbank voorop door hen uitgebreide rechten te verlenen, zoals het recht op schadevergoeding. Deze rechten worden in juridische processen als innovatief beschouwd en kunnen als voorbeeld dienen voor de nationale jurisprudentie.

Bij het inventariseren was Akane ruim twintig jaar na de oprichting van de rechtbank optimistisch over de resultaten. “In de ruim twintig jaar van zijn bestaan ​​heeft het ICC meer bereikt dan velen voor mogelijk hielden.”

Tekst Jan-Willem Oomen

Foto Iris Kamphuis

Deel op Facebook
Deel op X
Deel op LinkedIn
Deel via WhatsApp
Deel via Mastodon