Medewerkers bezoeken vaker bedrijfspsychologen vanwege wachtlijsten in de reguliere zorg

• Nina Bogosavac

  economie redacteur

Door de lange wachttijden bij een psycholoog kloppen medewerkers vaak aan bij de bedrijfsarts voor een verwijzing naar een bedrijfspsycholoog. Dat hebben meerdere arbodiensten gemeld in gesprekken met de NOS.

Een arbodienst adviseert en ondersteunt een bedrijf op het gebied van onder meer arbeidsomstandigheden, begeleiding bij verzuim en re-integratie.

Grote arbodiensten hebben de afgelopen jaren meer psychologen aangenomen.

“Werkgevers weten dat iemand thuis laten wachten op een behandeling vaak duurder is dan snel passende hulp bieden. Het verzuim terugdringen of voorkomen is de moeite waard”, zegt Sandra Bleyenberg, arbeids- en organisatiepsycholoog bij ArboNed.

Deze organisatie groeide in 2,5 jaar tijd van 5 naar 20 psychologen. Zusterorganisatie HumanCapitalCare groeide in vier jaar tijd van 0 naar 20 bedrijfs- en organisatiepsychologen. Vergelijkbare cijfers komen van Zorg van de Zaak, dat ruim 1 miljoen medewerkers telt.

Bij PSION, dat zich richt op psychologische dienstverlening voor organisaties, werken ruim 90 psychologen. Dit is een verdubbeling ten opzichte van vier jaar geleden.

Ook ArboUnie, een grote arbodienst, heeft meer psychologen in dienst.

Van de politie tot adviesbureaus: veel zakenmensen wenden zich tot psychologen. Zij zetten ze in via de arbodienst of hebben ze zelf op de loonlijst staan.

Huisartsen wenden zich steeds vaker tot bedrijfspsychologen, zegt Bleyenberg. “Er zijn steeds meer mensen met psychische problemen en de wachtlijsten voor de reguliere zorg zijn enorm. Bij reguliere psychiatrische zorg worden burn-outbehandelingen niet vergoed. Ze gaan dus al snel naar een bedrijfspsycholoog.”

Er zijn verschillen met de gebruikelijke psycholoog. “Mensen kunnen met dezelfde problemen bij ons terecht, maar wij richten ons op het werkaspect”, zegt Bleyenberg van ArboNed. “In de reguliere GGZ zie je dit minder of helemaal niet. Weer aan het werk gaan hoort altijd bij de hulpverlening.”

Als gevolg van wachtlijsten doen huisartsen steeds vaker een beroep op bedrijfsartsen. “Ik vind dit zorgelijk. De meest complexe gevallen worden doorverwezen naar de bedrijfspsycholoog, waar we niet altijd op voorbereid zijn. Soms moeten we toch zelf verwijzen”, zegt Bleyenberg.

Ondernemersvereniging AWVN onderkent dit. “Het is goed om te zien dat werkgevers actie ondernemen als werknemers psychische problemen hebben. Als de overheid wachtlijsten laat groeien, is het begrijpelijk dat werkgevers zelf op zoek gaan naar oplossingen.”

Het CNV is positief over deze ontwikkeling, al brengt het volgens de bond ook risico’s met zich mee. “Je moet er altijd zeker van zijn dat de zorgverlener onafhankelijk is”, zegt voorzitter Piet Fortuin. Mensen moeten zich veilig voelen, zegt hij. “Bij de psycholoog leg je je hart en ziel bloot en praat je ook over je eigen werkgever. Die informatie mag dus niet bij die werkgever terechtkomen.”

De werkgever betaalt de rekening voor zijn werknemer, zegt psycholoog Bleyenberg. Maar dit betekent volgens haar niet dat de psycholoog mag afwijken van de privacyregels. “Ik geloof in vertrouwelijkheid en leg altijd uit: wij delen niets zonder toestemming met de werkgever.”

Medewerkers kunnen zich nog steeds ongemakkelijk voelen, zegt Maarten Lintsen, chief human resources officer bij accountantskantoor EY. Het bedrijf beschikt al tien jaar over twee bedrijfspsychologen. Medewerkers kunnen anoniem met hen praten.

Het bedrijf gaat nu echter ook samenwerken met een platform van externe psychologen. “We weten dat een psycholoog die bij ons werkt zich ook onderdeel voelt van EY. En dat kan een drempel zijn.”

Hij herkent de groeiende behoefte aan een psycholoog, maar ziet ook een mentaliteitsverandering. “Vooral onder dertigers, onze gemiddelde leeftijd. Zij zijn gewend om snel aan de bel te trekken en voor hen is het zinvol om met een professional te praten.”

De vraag is er en het is financieel de moeite waard om daarop in te spelen. “Langdurig ziekteverzuim is een flinke kostenpost, vooral psychisch verzuim. Er is kans op falen, omdat we hoge eisen stellen aan mensen. Daarom nemen wij ook onze verantwoordelijkheid.”

Lintsen is duidelijk over privacy. De twee stafpsychologen praten nooit over individuele gevallen. Wel kunnen ze trends signaleren waar de werkgever gebruik van kan maken.

“Onze psychologen realiseerden zich bijvoorbeeld dat expats vaker last hebben van psychische problemen omdat ze geen sociaal vangnet hebben. Daarom hebben we een community gecreëerd. Zo versterken we ons personeelsbeleid.”