Boeren leren via Zoet op Zout de verzilting beter begrijpen

Door de veranderende klimaatomstandigheden wordt verzilting steeds meer een probleem waar Waddenkustboeren rekening mee moeten houden. Maar wat gebeurt er precies met bodem, water en gewassen tijdens verzilting? En hoe herken je het? Deze vragen staan ​​centraal in het onderzoek van Zoet op Zou, dat wordt ondersteund door LTO Noord.

Tijdens een thema-avond over verzilting op het proefbedrijf Kollumerwaard van de Stichting Proefboerderij Noordelijk Akkerbouwbedrijf (SPNA) in het Friese Munnekezijl gaven projectleider Carina Rietema van SPNA en programmadirecteur Tine te Winkel van Acacia Water uitleg over de praktijkproeven die worden uitgevoerd in drie proefvelden.

Rietema: ‘Met behulp van ondergrondse druppelirrigatieslangen wordt op het proefveld de opkomende filterdruk bij het zaaien van aardappelen, granen en uien gesimuleerd. In de jaren 2021 tot en met 2023 werd de helft van de percelen ondergronds geïrrigeerd met zout water en de andere helft met zoet water. Omdat elk gewas een zoet deel en een zout deel kent, kunnen we de invloed van verzilting op het gewas en de bodem goed bestuderen.’

klimaat omstandigheden

De mate van verzilting lijkt grotendeels afhankelijk te zijn van de klimatologische omstandigheden. ‘Volgens metingen van de afgelopen jaren viel er in 2021 te veel neerslag om de verzilting op het proefveld echt te kunnen simuleren. Er is dus nauwelijks sprake van verzilting door regenwater. Hierdoor zijn er geen opvallende verschillen in de bodemstructuur geconstateerd”, legt de hoofd van het SPNA-project uit.

‘We zagen dat er in 2022 en 2023 tijdens enkele droge periodes kortstondig zout water uit de slangen kwam. Maar zodra het in de herfst regent, wordt de ondergrond weer vochtig en stroomt het zout de put in en stijgt niet richting de wortelzone”, legt Rietema uit.

Wortelen

Zodra het zoute water stijgt, heeft dit invloed op de bewortelingsgraad. ‘In het geval van wintertarwe is dit heel onthullend. In de zoute delen zagen we veel minder wortels en waren de wortels ondieper”, vertelt de projectleider van SPNA.

Volgens Te Winkel biedt verzilting zowel problemen als kansen. “Weten hoe je moet omgaan met verzilting is een voordeel voor boeren en tuinders. Onderzoek in proefvelden levert belangrijke fundamentele kennis op voor de verdere ontwikkeling van oplossingen en tools.’