Nog zeven kantoren met wegwerpkoffiebekers of meer?

• Merel Stikkelorum

  Nationale redacteur

In Nederland zijn er slechts zeven kantoren waar wegwerpbekers bij de koffieautomaat staan. Dat aantal is in ieder geval geregistreerd bij de Inspectie Verkeer en Leefomgeving (ILT) om dit voorlopig te kunnen blijven doen.

Sinds begin dit jaar moet koffie op kantoor gedronken worden in herbruikbare bekers in plaats van papieren wegwerpbekers met een plastic coating. Het is één van de maatregelen in het kader van de Europese wetgeving rond single-use plastics (SUP), die geleidelijk wordt ingevoerd om het gebruik van single-use plastics tegen te gaan.

De reden hiervoor is dat een groot deel ervan in de prullenbak belandt. In Nederland gooien we jaarlijks 19 miljoen plastic bekers en voedselcontainers weg. Het doel is om dit in 2026 met 40 procent te verminderen.

Mochten bedrijven en andere organisaties toch door willen gaan met de cups, dan gelden daar strikte voorwaarden voor. Zij moeten kunnen aantonen dat bekers niet meer dan 5 procent plastic bevatten, driekwart van alle bekers moet worden ingezameld en alle bekers moeten volledig gerecycled worden. Voor het uitvoeren van specifieke keuringen is aanmelding bij de Inspectie verplicht.

“De vraag is of zo weinig kantoren aangifte hebben gedaan omdat ze zijn overgestapt op herbruikbare bekers of dat bedrijven zijn doorgegaan met wegwerpbekers maar geen melding hebben gedaan”, zegt inspecteur Gert van Rootselaar van de ILT.

Je ziet dat veel gemeenten, provincies en andere overheidsinstellingen al wegwerpbekers hebben weggegooid. “Bijna iedereen veranderde daar.” Ook bij onderwijsinstellingen verloopt de transitie goed. “Veel universiteiten en onderwijscampussen wilden vorig jaar al overstappen op herbruikbare materialen, terwijl dat nog niet eens verplicht was.”

De inspectie heeft nog steeds geen duidelijk beeld van de kantoren van bedrijven en andere organisaties. Van Rootselaar noemt het aantal van zeven dat zij hebben gemeld ‘verrassend weinig’. “Ik kan me niet voorstellen dat dit de enige kantoren zijn waar nog wegwerpbekers worden gebruikt en dat de rest veranderd is”, aldus de inspecteur.

Hij vermoedt dat bedrijven niet precies weten wat de regels zijn. “De moties die vorig jaar in de Tweede Kamer zijn aangenomen, hebben het nog ingewikkelder gemaakt. Veel bedrijven begrijpen het gewoon niet meer en zijn een beetje ontmoedigd.”

Naar aanleiding van de moties is onder meer besloten dat de zogenaamde ‘plasticbelasting’ op plastic wegwerpbekers en bakjes voor afhaal en bezorging voorlopig niet wordt toegepast. Maar dit betekent niet dat er geen maatregelen meer worden toegepast, benadrukt de inspecteur.

Na de zomer zal de inspectie de controle op de kantoren versterken. Momenteel houden inspecteurs zich vooral bezig met festivals en andere evenementen. In eerste instantie geven ze vooral informatie. “Maar als we zien dat er iets mis is, zullen we actie ondernemen met de middelen die we hebben, zoals een last onder dwangsom.” Hierbij wordt gedreigd met een boete als een bedrijf zich niet aan de regels houdt.

De SUP-regels worden later dit jaar geëvalueerd. Van Rootselaar is nog steeds van mening dat fabrikanten zich vooral richten op het ontwikkelen van plasticvrije wegwerpverpakkingen, omdat daar geen normen voor bestaan. “Ze innoveren echt om een ​​beker te vinden die waterdicht en plasticvrij is.” Dat is op zichzelf lovenswaardig, zegt hij, “maar het is nog steeds wegwerpbaar.”