‘Ongelooflijk dat ons gelegenheidsteam uit 1979 nu vereeuwigd is onder de Julianabrug’

Naast slateler Jan Jaap van Sluijs hebben we ook Remmelt Looijen, Hans Roels, Hans Zumbrink, Hans Lantinga, Pieter Goldhoorn, Bert van der Marel, boogschutter Hans Offermans en stuurman Rob Falke. Ze zitten in de afgebeelde roeiboot onder de Julianabrug, aan de oostmuur. De Groningse ploeg is herkenbaar aan het nummer 24-shirt van stuurman Rob. Links op de foto ziet u een boot van studentenroeivereniging Asopos-De Vliet in Leiden.

De acht roeiers van weleer leven nog en de meesten waren woensdag in Groningen aanwezig bij de officiële opening van de beelden onder de brug. Voor deze gelegenheid gingen ze weer aan boord van de boot om voor hun eigen beeld onder de brug door te roeien.

kop van de rivier

Verrassend genoeg is de foto niet in Groningen gemaakt, maar in Amsterdam. “In 1979 nam ons team deel aan de Kop van de Rivier, een klassieke roeiwedstrijd aan de Amstel bij Amsterdam. Vorig jaar hadden wij ook meegedaan als wedstrijdroeiers. In 1979 waren er van de acht wedstrijdroeiers er vijf al met pensioen. De Head of the River is de openingsrace van het seizoen, acht kilometer lang. Aangezien er nog geen nieuw competitieteam was, hebben we besloten om met ons “oude” team deel te nemen. Op de foto nadert onze Acht het Kalf aan de Amstel in Amsterdam. Dit was eind maart 1979. We weten niet meer wie de foto heeft gemaakt. Op de een of andere manier kwam het in de archieven van Gyas terecht.

Ruim veertig jaar later werd deze foto door Herepoort Gecombineerd geselecteerd als het beeld dat het belang van roeien in Groningen het beste kon weergeven. Sinds 1986 is studentenroeivereniging Gyas uit Groningen gevestigd in het Noord-Willemskanaal, direct ten zuiden van de Julianabrug. Daarom liggen er zoveel roeiboten op het kanaal.

“Soms verleggen we de grenzen van de regelgeving een beetje.”

Wedstrijd

De mannen hebben geen herinneringen meer aan deze specifieke wedstrijd. Stuurman Rob heeft de ‘Head’ sinds 1970 “minstens veertig keer” geroeid. Voor de roeiers was deze wedstrijd niet heel bijzonder. Ze herinneren zich nog goed welke rituelen ze destijds hadden, zoals het citroenritueel. “Van roeien krijg je echt een droge mond”, legt Jan Jaap uit. “Een van ons studeerde geneeskunde en kwam op het idee om vlak voor de wedstrijd aan een citroen te zuigen. Het idee hierachter was dat het zuur de speekselproductie stimuleert. “Het hielp, maar het was niet erg fijn.”

Mannen herinneren zich ook het ‘touw van turbulentie’. Dat was een idee van de natuurkundestudent op het schip. “Andere teams deden er alles aan om de boot zo soepel mogelijk te laten verlopen. De boot is geschuurd en gepolijst. Onze theorie was dat het schip meer turbulentie zou veroorzaken. Bij een turbulente stroming heeft de boot minder weerstand. Daarna bonden we een touw om de boeg van de boot. Wij wisten niet of het mocht. “Soms gaan we net iets verder dan de grenzen van de regels.”

Ondanks hun vernieuwende ideeën behoorde dit team in het wedstrijdjaar 1978 niet tot de besten. “We hebben nooit de Kop gewonnen, maar we hebben altijd goed geroeid.” Het was niet zo vreemd als het lijkt dat vijf van de acht wedstrijdroeiers van 1978 een jaar later uitvielen. “Het wedstrijdroeien is en was heel intensief. Je mocht niet drinken of roken, maar je moest wel veel trainen. Het duurde zo lang dat ik het studeren miste. Het was een heel gedisciplineerd leven, dat niet iedereen lang kan volhouden.”

Groeien

Eén van de oorspronkelijke roeiers die bij de opening ontbreekt, is Hans Zumbrink, die onlangs naar Zweden is verhuisd. Biedt een uitgebreid e-mailaddendum.

“De foto laat misschien geen bijzonder sportmoment zien, maar toch is er iets bijzonders aan die foto. Want op dat moment gebeurde er iets bijzonders in Groningen. Het was het begin van een enorme groei, een enorme vooruitgang voor Gya’s raceroeiers. Tot 1978 werd er veel getraind, maar ook veel plezier gemaakt. Soms leek het alsof een Acht bijna uit elkaar viel door het samenwonen. Nou, dat is overdreven. Maar rond 1978 veranderden de zaken. Na jarenlang oefenen gaven coaches Willem van der Molen (helaas zijn wij overleden) en Bas van der Meer ons de opdracht: “vergeet alles.” We moesten opnieuw leren roeien met een ander type slagtechniek, de zogenaamde finishslag. Uiteraard leidde dit meteen tot ruzie en zelfs tot muiterij: tijdens de training bij de Acht weigerde een roeier binnen te komen. Daarna moesten we een half uur met hem praten. Maar het kreeg momentum. En toen gebeurde er iets wonderbaarlijks: vanaf 1979 zeilden de schepen van Gyas over de hele linie steeds sneller. En wij ook! Sindsdien is Gyas vaste leverancier van roeiers voor het nationale team. Tot op de dag van vandaag.”

“Voor mij is de foto onder de Julianabrug de aankondiging van die bijzondere periode uit mijn leven. Een periode van groei. De G van Groningen en Gyas, en daarachter het woord rij. “Zo zou ik het beeld willen noemen: de groeiposter in de geschiedenis van Groningen.”