Het cannabisexperiment gaat naar de volgende fase, maar is nog niet begonnen

• Sophie Feenstra

  nationale redacteur

Vanaf morgen mag legale Nederlandse cannabis verkocht worden in alle cafés die meedoen aan de cannabisproef. Het experiment van de overheid is echter nog niet echt begonnen. Omdat er niet voldoende legaal aanbod is, kunnen winkels voorlopig hun illegale ‘achterdeur-cannabis’ blijven verkopen.

In 2017 zijn in het regeerakkoord Rutte III afspraken gemaakt over het ‘experiment gesloten caféketen’, zoals het proces officieel heet. De overheid wilde onderzoeken of de verkoop van hennep en hasj in Nederland gelegaliseerd kan worden en wat de gevolgen hiervan zijn voor de criminaliteit en de volksgezondheid. Maar het proces kwam moeilijk van de grond.

Zo kregen alle tien aangewezen legale cannabiskwekers te maken met tegenslagen. Er waren moeilijkheden bij het verkrijgen van gemeentelijke bouwvergunningen, het vinden en behouden van investeerders voor de tientallen miljoenen die elke producent nodig had, en het openen van bankrekeningen om die miljoenen uit te geven.

Cannabiskwekers en caféhouders kwamen in de aanloop naar het experiment verschillende problemen tegen:

Eind 2020 werden door loting tien aspirant-producenten geselecteerd voor het experiment. Het idee was dat de proef pas zou beginnen als ze alle tien konden voldoen en het aanbod voldoende en divers was. Maar omdat alles veel langer duurde dan verwacht, zei toenmalig minister Kuipers van Volksgezondheid twee jaar later dat de proef ook met minder producenten kon beginnen, zolang er maar voldoende capaciteit was.

Een jaar later stonden drie bedrijven klaar om de eerste cannabis te leveren. Om hen niet zonder voorraden te laten zitten, begon in december de eerste fase, waarin cafés in Breda en Tilburg naast illegale wiet ook legale cannabis mochten verkopen. Dit wordt nu uitgebreid naar cafés in de tien deelnemende gemeenten.

De hoop is dat er de komende maanden nog twee producenten het aanbod op het gewenste niveau brengen en ook medio september leveren, zodat het experiment echt kan beginnen. De bijna 80 deelnemende cafés zullen alleen nog maar legale cannabis kunnen verkopen.

Of dit gaat lukken is niet zeker: het ministerie van Volksgezondheid heeft al laten weten dat de start indien nodig met enkele maanden wordt uitgesteld.

Bekijk hier hoe het gedoogbeleid ontstond: