BBB-directeuren twijfelen aan de stikstofaanpak van de nieuwe coalitie

In het stikstoffonds (het zogenaamde transitiefonds) zat ruim 21 miljard euro. Maar de nieuwe coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB heeft dat fonds vrijwel geëlimineerd. En zolang de doelen van de natuur intact blijven.

Interne bronnen in Den Haag melden dat VVD en NSC dit probeerden te voorkomen, maar zonder resultaat. Juist op aandringen van BBB en PVV is het fonds, dat door het kabinet Rutte IV in het leven is geroepen om boeren te helpen op het gebied van duurzaamheid, Extensivering of Verplaatsing, vrijwel opgeheven. Dit wordt nu vervangen door een bestedingsfonds van vijf miljard euro.

Belangrijkste zorgen

Uit de rondreis blijkt dat er in vrijwel alle provincies zorgen en onrust zijn. Provincies zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de stikstofplannen en de stikstofuitstoot moet nog flink teruggedrongen worden.

De woordvoerder van de provincie Gelderland reageerde: “Er zijn zorgen. Dit betekent dat we een aantal zaken niet kunnen verwezenlijken en dus andere beslissingen zullen moeten nemen. Alleen al voor Gelderland zou 10 miljard euro nodig zijn.”

In Fryslân is zelfs het stikstofbeleid opgeschort. Interessant detail: de BBB-vertegenwoordiger daar, Femke Wiersma, is de beoogde minister van Landbouw voor het nieuwe kabinet.

Ook in Drenthe hebben ze problemen. Jisse Otter, stikstofcommissaris van BBB, zegt: “Je kunt niet dezelfde doelen of dezelfde aanpak nastreven met minder geld.”

Henk Emmens, stikstofvertegenwoordiger namens de provincie Groningen (BBB), deelt deze zorgen: “Kijk, je kunt hele hoge doelen stellen, maar als je er geen geld voor vindt, is het onmogelijk. Ik kan wel ideeën hebben, maar ik kan ze niet financieren.”

BBB-leider Caroline van der Plas gelooft duidelijk dat dit met minder geld kan. Ze weigerde voor de camera te reageren, maar zei in plaats daarvan dat ze de onderdrukking van de stikstofachtergrond heel anders bekijkt. De BBB-leider heeft grote twijfels over het stikstoffonds: volgens haar zou er slechts 5 miljard naar de boerderij gaan. Anders zou het geld volgens haar vooral naar de inkoop bij boeren gaan en zou een groot deel van het geld naar adviesbureaus gaan.

Van der Plas vindt dat er veel meer moet gebeuren op het gebied van innovatie, waar ook geld voor moet worden uitgetrokken.

Sterke kritiek in het Parlement

De houding van Van der Plas lokte drie weken geleden stevige kritiek uit van oppositiepartijen tijdens het debat over het nieuwe onderhandelingsakkoord, zoals te zien is in deze video:

Naast de politiek maken ook natuurclubs zich grote zorgen. Boswachter Bart Zwiers beheert al vijftien jaar het Drentse Fifty Acre natuurgebied. Op de grens van Drenthe en Groningen ziet hij dagelijks wat stikstof met de natuur heeft gedaan. “Vijftien jaar geleden stond hier overal heide in bloei. Grote struiken. En wat is er nog over? Alleen maar gras en bramen. Er is bijna niets meer over. En waarom? Hier zie je meteen de werking van stikstof.”

“Het is raar”

Van vlinders tot humusmieren tot geelgors: het hele ecosysteem lijkt in te storten, zegt bosbouwingenieur Zwiers. “En dat is een ongelooflijk probleem waar we echt iets aan moeten doen.” Wat vindt u van het elimineren van de stikstofachtergrond? “De doelen blijven intact, maar de financiering verdwijnt. Het is hetzelfde als zeggen: verbouw je huis, maar we betalen verder niets. Het is vreemd.”