Het Openbaar Ministerie eist maximale straffen voor misstanden op een zorgboerderij in Wedde | Nieuwe items

Nieuws | 06-12-2024 | 11:07

Aanklagers beschuldigen de verdachten van medeplichtigheid aan de opzettelijke mishandeling van tien bewoners van de zorgboerderij in de periode 2020 tot en met 2022. Dit gebeurde volgens de agenten op een bewuste en doordachte manier die vrijwel alle verbeelding te boven gaat.

Arresteren
Naar aanleiding van een klacht bij de politie start in oktober 2022 een onderzoek. Het blijkt dat het televisieprogramma van Alberto Stegeman in de zomer van dat jaar beelden maakte van de mishandeling, nadat verschillende oud-medewerkers hem daarover hadden benaderd. Dit heeft uiteindelijk geleid tot de arrestatie van beide verdachten in december 2022. Zij worden kortstondig vastgehouden en mogen vervolgens onder bepaalde voorwaarden hun proces in vrijheid afwachten.

“Zorg”
Op hun zorgboerderij zijn de verdachten verantwoordelijk voor bewoners met een beperkt verstandelijk vermogen die volledig afhankelijk zijn van gespecialiseerde zorg. Het Openbaar Ministerie meent dat de verdachten een ‘zorgsysteem’ hebben bedacht – en in stand hielden – waaruit misstanden voortvloeiden: zogenaamde fouten werden bestraft. Hierbij kan gedacht worden aan het straffen van bewoners omdat ze niet meteen wilden eten of omdat ze bepaalde taken niet correct uitvoerden.

De uitvoering hiervan was aan hen en andere medewerkers. Deze medewerkers hebben geleerd en geïnstrueerd om op deze manier met bewoners om te gaan.

Mishandelingen
Volgens het Openbaar Ministerie is de omvang van de misstanden op verschillende manieren duidelijk geworden. Dat blijkt onder meer uit de door Stegeman aangeleverde beelden en uit foto’s en video’s die het onderzoeksteam vervolgens op de gegevensdragers van de verdachten heeft aangetroffen. Verder kan uit de systemen van de zorgboerderij en uit de verklaringen van (ex-)medewerkers van de zorgboerderij worden afgeleid dat er misstanden hebben plaatsgevonden.

De aard van deze misstanden is vernederend en kwellend. Zo werd een bewoner onder een lekkende tuinslang gelegd en moest iemand buiten met de voeten en benen op de grond gaan staan. Ook werd één bewoner in de vijver gegooid en moest iemand slapen op een bed gevuld met tuinafval. De voorbeelden zijn legio en de aanklagers hebben ze in de tenlastelegging aan de rechtbank bekendgemaakt.

Gekleineerd, beledigd en uitgescholden
Naast deze fysieke mishandelingen constateert het Openbaar Ministerie dat bewoners dagelijks worden gekleineerd, beledigd en uitgescholden. Er werd ook uitgelachen en met hen gepraat. Misschien wel het meest aangrijpende voorbeeld is de tekening van Hitlers snor op het gezicht van een bewoner.

Sadistisch militair regime
De op verzoek van het Openbaar Ministerie benoemde deskundigen schrijven in hun rapporten dat de bewoners van deze zorgboerderij baat hadden bij structuur, veiligheid en bescherming. Ze concluderen dat een aantal fundamentele menselijke behoeften zijn geschonden en dat dit zeer schadelijk is geweest voor de geestelijke gezondheid van bewoners.

Beide verdachten lijken deze geestelijke gezondheid te hebben genegeerd. Ze praten meer over hun eigen problemen en de gevolgen die zij hebben ervaren nadat het misbruik aan het licht kwam. Zij blijven volhouden dat er in Wedde zorg is verleend en ontkennen de meeste misstanden waarvan zij worden beschuldigd. Het Openbaar Ministerie neemt deze houding zeer serieus.

Aanklagers concluderen dat de verdachten verantwoordelijk zijn voor een sadistisch militair regime, waarin bestraffing een belangrijk instrument is, gebaseerd op angst en macht. Dit rechtvaardigt naar zijn mening de hoogst mogelijke straf voor misbruik.

Gehoor en compensatie
Zoals eerder gemeld door het Openbaar Ministerie zullen meerdere medewerkers van de zorgboerderij worden uitgenodigd voor een hoorzitting. Na het horen kan het Openbaar Ministerie deze verdachten een strafrechtelijk bevel opleggen. De zaken tegen de overige werknemers zijn geseponeerd.

Enkele wettelijke vertegenwoordigers van de buren hebben een schadevergoeding geëist van ongeveer 116.000 euro. Het Openbaar Ministerie is van oordeel dat het gevorderde schadevergoedingsbedrag redelijk en voldoende onderbouwd is.

Schreeuw
Ondertussen gaat het leven voor de bewoners door. De impact van het Wedde-regime is nog steeds elke dag voelbaar. Een gedragswetenschapper stelt vast dat een bewoner tijdens zijn of haar verblijf op de zorgboerderij ernstige schade heeft geleden. Ook zijn sommige oud-bewoners bang om te drinken en te douchen en zijn ze bang dat hun eten wordt afgepakt.

Wat de aanklagers het meest treft, is dat een van de buren weer aan het huilen is, terwijl steeds werd gezegd dat dat niet kon. “Als zijn begeleider geconfronteerd wordt met foto’s van de zorgboerderij, ziet hij een verandering in zijn gedrag. Hij kijkt weg. De glimlach verdwijnt van zijn gezicht en hij kijkt snel terug naar een foto van zijn ouders, waarna zijn gezichtsuitdrukking weer prettig wordt.”

Liefde en affectie
Gelukkig krijgen bewoners nu weer de zorg die ze verdienen, geleverd door gepassioneerde, deskundige en vooral zorgzame professionals. Dat komt met vallen en opstaan. “Maar ze zijn bevrijd van de verdachten en dat is niets minder dan een zegen. Op hun huidige plek kennen ze weer liefde en genegenheid, worden ze erkend voor wie ze zijn en kunnen ze zich eindelijk veilig voelen.”

De rechtbank in Noord-Nederland maakt na de zitting bekend wanneer zij uitspraak doet.