Samenwerking Nationaal Archief van Suriname, AdeKuS en Universiteit Leiden

In het kader van het Erasmus+ uitwisselingsprogramma, gefinancierd door de Europese Unie op het gebied van onderwijs en opleiding, onder meer het Nationaal Archief van Suriname (NAS), de Anton de Kom Universiteit van Suriname en de Universiteit van Leiden in Nederland heeft een samenwerkingsprogramma voor aanstaande gedeporteerden gelanceerd voor drie jaar.

In een tijd waarin steeds meer aandacht wordt besteed aan de erfenis van het kolonialisme, spelen archieven een belangrijke rol bij het begrijpen en herinterpreteren van geschiedenis en cultureel erfgoed. Recentelijk zijn er in Leiden en Suriname diverse bijeenkomsten en werksessies gehouden onder leiding van de Nationaal Archivaris van Suriname, Rita Tjien Fooh en dr. Karwan Fatah Black (Universiteit Leiden) waarin kennisuitwisseling centraal stond.

De initiatieven begonnen met een bezoek van de rijksarchivaris aan de Universiteit Leiden (10-12 april), waar zij en dr. Karwan Fatah Black een lezing gaven over hoe om te gaan met koloniale archieven. Deze bijeenkomsten hebben geleid tot het besluit om soortgelijke sessies in Suriname te organiseren, met als doel de kennis van NAS-medewerkers uit te breiden om de informatie of verhalen vastgelegd in koloniale archieven vanuit een dekoloniaal perspectief te behandelen en te presenteren, evenals ons cultureel erfgoed.

Dr. Karwan Fatah Black gaf op 5 en 7 juni breakoutsessies bij de NAS, waarin op interactieve wijze ideeën werden uitgewisseld over het doen van onderzoek naar archiefbronnen vanuit een dekoloniaal perspectief. Het hoofddoel was om de deelnemers bewust te maken van de interpretatie van archieven en hen aan te moedigen nieuwe en dekoloniale benaderingen te gebruiken om historische verhalen te vertellen.

Een belangrijk aspect was het herinterpreteren van de geschiedenis en het bieden van ruimte voor reflectie op het kolonialisme en de gevolgen daarvan. Deze reflectie beperkt zich niet alleen tot papieren archieven, maar ook tot ons cultureel erfgoed. Deelnemers, waaronder medewerkers van het Nationaal Archief van Suriname en geschiedenisstudenten van ADEKUS, werden aangemoedigd om nieuwe verhalen met multidirectionele perspectieven te ontwikkelen.

De werksessies dienden als introductie op een driejarig traject en zullen ook worden voortgezet door andere academici, waaronder dr. Peter Meel en dr. Karin Amatmoekrim. De sessies zullen steeds meer praktijkgericht worden, met de nadruk op de publieke geschiedenis en het ontsluiten van archieven.

Dr. Karwan Fatah Black beschouwde de twee introductiesessies als succesvol vanwege de actieve deelname en de mogelijkheid voor deelnemers om na te denken over verschillende benaderingen van de geschiedschrijving. Hij benadrukte dat dit het begin was van een inspirerende samenwerking en dat het leerzaam was om de praktijk in Suriname te vergelijken met die in Nederland.