Ant Gerda, de koninklijke familie en de spekproef: onderzoek door basisschoolleerlingen

Chimpansees dansen en papegaaien zingen.

Dr. Michelle Spierings (bioloog en onderzoeker aan de Universiteit Leiden en de Universiteit Wenen) opende de conferentie met een lezing voor kinderen over muzikaliteit bij dieren. Muziek is overal, in alle culturen, iedereen is op de een of andere manier muzikaal. Zelfs baby’s van twee dagen oud herkennen het ritme van hun moedertaal al. Maar zijn andere diersoorten ook muzikaal? Er wordt nog steeds onderzoek gedaan naar het ritmische gedrag van apen, zoals het zingen van gibbons en het dansen van chimpansees.

Vogels zijn erg muzikaal en ritmisch. Er is bijvoorbeeld een video van een dansende kaketoe, die danst op muziek. En in het Bird Singalong-project sturen mensen video’s waarin hun papegaai een muziekstuk zingt. Sommige papegaaien kunnen heel goed zingen, maar zijn ook flexibel. Als de onderzoekers een nieuwe versie van het lied sturen die luider is, gaat de papegaai ook luider zingen.

Spierings legde uit dat dit onderzoek belangrijk is om te begrijpen hoe de wereld werkt. Waarom zijn wij muzikaal en hoe is dat ontstaan? Het zegt veel over wie we zijn, maar het zegt ook iets over dieren en wat ze kunnen horen en begrijpen. Muzikaliteit is voor iedereen!

Op Venus heb je meer verjaardagen.

De wetenschapsquiz onthulde aan de hand van verschillende vragen leuke weetjes. De Egyptenaren gebruikten oogmake-up om mensen te genezen. Je verjaardag komt vaker voor op Venus dan op aarde. Het geslacht van de krokodil wordt bepaald door de omgeving waarin het ei wordt geboren. En de kop van een hogesnelheidstrein is geïnspireerd op een ijsvogel. Na een spannende eliminatierace moesten de overgebleven kinderen een moeilijke vraag beantwoorden: hoeveel professoren heeft de universiteit? Dat is 698, waarbij de winnaar er het dichtst bij zit met 720.

Van onderzoek naar lachen tot een experiment waarbij de trillingen van de Noordzee worden nagebootst

De conferentie werd afgesloten met een prijsuitreiking in verschillende categorieën. De doorzettingsprijs ging naar Sophie en Liza van de Maria Montessorischool. Ze observeerden mieren in een doolhof. Voor sommige mieren was het heel gemakkelijk. Maar Gerda de mier zorgde ervoor dat ze anderhalf uur op haar moesten letten.

In de categorie serendipiteit, iets ontdekken wat niet gezocht wordt, won Alyshia de De Wegwijzer. Hij deed het inmiddels bijna klassieke onderzoek: kijken wat kinderen doen als je ze met spek alleen laat. Ze merkte dat de kinderen die het spek hadden gegeten zich begonnen te verstoppen toen ze terugkeerde naar de kamer. Waarschijnlijk deden ze het uit schaamte, omdat ze wisten dat het niet mocht. Overigens aten slechts twee van de vijftien kinderen spek.

Delft Oranjestad

De prijs voor het beste werk ging naar Janne van CBS De Waterhof. Hij onderzocht of Delftenaren anders tegen het koningshuis aankijken dan de rest van Nederland. De meeste leden van de koninklijke familie liggen begraven in de Nieuwe Kerk en Delft, en de stad wordt beschouwd als Oranjestad. Hij voerde een onderzoek uit in Delft en vergeleek de resultaten met een landelijk onderzoek. Delftenaren leken veel positiever over het koningshuis te denken dan andere Nederlanders.

Tenslotte ging de Challenge Cup dit jaar naar De Klinker in Spijkenisse omdat er op die school veel enthousiasme was voor het project. Juf Simone zorgde voor een serieuze, prettige en toegankelijke sfeer. Daarnaast betrof het ook studenten die voor het eerst meededen aan het traject.

Fotografie: Stefanie Uit den Boogaard

Tekst: Carla den Hartog en Louise de la Motte | E-mail de redacteur